TOPRAK TUZLULUĞU VE IĞDIR OVASI ÖRNEĞİ

Tuzluluk, yeryüzünde miktarı artmayan aksine yanlış kültürel işlemler sonucu kaybedilen tarım toprakları için en önemli problemlerden birisidir. Özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerdeki sulu tarım yapılan arazilerin yaklaşık olarak yarısında çeşitli derecelerde, ülkemiz topraklarının yaklaşık %2’sinde, tarım arazilerinin %4’ünde tuzluluk problemi vardır. Geometrik olarak artan dünya nüfusuna karşı sınırlı kaynakların ve özellikle tarım topraklarının iyi korunması bir zorunluluktur. Bu çalışmada toprak tuzluluğunun oluşum şekilleri, sınıflandırılması, kaynakları, bitkiler ve toprak üzerindeki olumsuz etkileri, ıslah ve idaresi, Iğdır topraklarının tuzluluk durumu incelenmiş ve ilgili haritalar sunulmuştur.

SOIL SALINITY AND SAMPLE OF IGDIR PLAIN

One of the most important problem is salinity for farm lands that they do not increase as amount contrary they are lost as a result of wrong cultivation. There are different levels of salinity problem in approximately half of irrigated farm lands in the regions of arid and semi-arid and the 2 percent of Turkey’s soils, and the 4 percent of Turkey’s farm lands. Especially, it is obligation to protect well limited resources and farm lands against to world population which increase geometrically. In this study, formation, classification, sources, negative effects on plant and soil, reclamation and management of soil salinity, and salinity of Iğdır soils were examined and related maps were presented.  

___

  • Akgül, H., 2003. Tuzluluk. Ziraat Mühendisliği Dergisi. Sayı 340. Ankara.
  • Anonim, 1976. Iğdır ovası hidrojeolojik etüd raporu. D.S.İ. Genel Müdürlüğü, Jeoteknik Hizmetler ve YAS Dairesi Başkanlığı Yayını, 533.
  • Anonim, 1980. Toprak Kaynakları İl Envanter Raporları. TOPRAKSU Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Avşar, F., 1982. Iğdır ovasında yetiştirilecek pamuk çeşitleri ile pamuğun azotlu, fosforlu gübre isteği. Erzurum Bölge Topraksu Araştırma Enst. Müd. Yayınları. Genel Yay No:3, rapor Seri No: 2.
  • Aydemir, O., 1992. Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği. Atatürk Üniversitesi Yayınları. No: 734. Erzurum.
  • Ayers, R.S., Westcot, D.W., 1989. Water Quality for Agriculture. FAO, Irrigation and Drainage Paper No 29; 174.
  • Canbolat, M.Y., 1990. Iğdır yöresi topraklarında kaymak sertliği (kırılma Değeri) ile İlgili Araştırmalar (Doktora Tezi). Atatürk Üni. Fen Bil. Enst. Toprak Ana Bilim Dalı, Erzurum.
  • Cemek, B., Güler, M., Arslan, H., 2006. Bafra Ovası sağ sahil sulama alanındaki tuzluluk dağılımının coğrafi bilgi sistemleri (CBS) kullanılarak belirlenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 37(1), 63-72.
  • Çetin, M., Diker, K., 2003. Assessing drainage problem areas by GIS: A case study in the eastern Mediterranean region of Turkey. Irrigation. and Drainage, 52, 343-353.
  • Çolakoğlu, H., 2015. Gübreleme rehberi. Web sayfası: http://galeri.toros.com.tr/kutuphane/GubrelemeRehberi/index.html Erişim 24 Nisan 2018.
  • Diker, K., Çetin, M., Özcan, H., 1999. Determining the effects of takeover activity of irrigation systems to water-user associations on groundwater depth and salinity by using GIS. Proceedings of the 7 th ırrigation Conference, November 11-14, Cappadocia, Turkey; 206-214 (in Turkish with English abstract).
  • Ergene, A., 1996. Toprak Bilgisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Erzurum.
  • FAO., 1988. Soil map of the world. Revised legend, by FAO–UNESCO–ISRIC. World Soil Resources Report No. 60. Rome.
  • Halliday, S.L., Wolfe, M.L., 1990. Assessing groundwater pollution potential from agricultural chemicals using a GIS. Paper presented at the 1990 ASAE Summer Meeting, Columbus-Ohio, June 24-27.
  • Henkel, P.A., Shakhov, A.A., 1945. Ekologicheskoe znachenie vodnogo reshima nekotorykh galo-phitov. Bot Zh SSSR, 4(30), 154-166.
  • Karaoğlu, M., 2011. Zirai meteorolojik açıdan Iğdır iklim etüdü. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1, 1, 97-104..
  • KHGM, 1998. Kars ili arazi varlığı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Kwiatowsky, J., 1998. Salinity Classification, Mapping and Management in Alberta. Food and Rual Development and Agriculture and Agrifood. Canada.
  • Kotuby-Amacher, J., Koenig, R., Kitche, N.B., 1997. Salinity and Plant Tolerance. AG-SO 3. Logan, UT, USA: Utah State University Extension.
  • Özbek, H., Kaya, Z., Gök, M., Kaptan, H., 1999. Toprak Bilimi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitapları Yayınları, 73(A-16), 574-575.
  • Özkutlu, F., İnce, E., 1999. Harran ovasının mevcut tuzluluğu ve potansiyel yayılım alanı. Harran Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 2, 909-14.
  • Richards, L.A., 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. United States Salinity Laboratory Staff, United State Department of Agriculture, Washington D.C., Agricultural Handbook, No. 60.
  • Sönmez, B., 2003. Türkiye çoraklık kontrol rehberi. Toprak Ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Teknik Yayın No: 33, Ankara.
  • Sönmez, İ., Sönmez, S., 2007. Tuzluluk ve Gübreleme Arasındaki İlişkiler. Tarımın Sesi Dergisi, 16, 13-16.
  • Szabolcs, I., 1991. Desertification and salinisation. I. A. V. Hassan II-ISESCO. Plant Salinity Research, 3-18.
  • Şensoy, S., Ulupınar, Y., 2007. İklim Sınıflandırmaları. Meteoroloji Genel Müdürlüğü web sitesi. (http://www.dmi.gov.tr/FILES/iklim/ iklim_siniflandirmalari.pdf).
  • Temel, S., Şimşek, U., 2011. Iğdır ovası toprakların çoraklaşma süreci ve çözüm önerileri. Alınteri Der., 21(B), 53-59.
  • Terry, R., 1997. Soil Salinity. Brigham Young University, Collage of Biology and Agriculture Publishing. No: 282.
  • Von Sigmond, A.A.J., 1938. The principles of soil sciences. T. Murby & Co., pp. 362. London.
  • Woods, S.A., 1996. Salinity tolerance of ornamental trees and shrubs. Food and Rual Development and Agriculture and Agrifood. Canada.
  • Wylie, B.K., Shaffer, M.J., Brodahl, M.K., Dubois, D., Wagner, D.G., 1994. Predicting spatial distributions of nitrate leaching in Northeastern Clorado. Journal of Soil and Water Conservation, 49, 288-293.