Çambaşı (Ordu) ve Dereli (Giresun) yörelerindeki skarn yataklarının karşılaştırmalı kimyasal ve mineralojik özellikleri:Doğu Pontid Kuzey Zonu (KD Türkiye)

Bu çalışmada Çambaşı (Ordu) ve Dereli (Giresun) yörelerindeki skarn yataklarının ayrıntılı jeolojisi, mineralojisi ve alterasyonu incelenerek, birbirleriyle kıyaslamaları yapılmıştır. Çalışılan alanlarda granat-piroksen ve epidot skarn olmak üzere iki zon tespit edilmiştir. Buna göre skarn zonlarının mineralojisi ve mineral kimyaları incelenmiştir. Çambaşı (Ordu) yöresine ait granatların grossular-andradit $(Grs_{0.92-0.43}Adr_{006-0.56})$ bileşimine sahip olduğu, Dereli yatağındaki granatların saf andradit $(Ad_{0.99})$ ve andradit-grossular $(Adr_{0.47-0.99} Grs_{0.00-O.5l})$ bileşimine sahip oldukları tespit edilmiştir. Çambaşı (Ordu) ve Dereli (Giresun) yörelerindeki klinopiroksenler diyopsit olarak sınıflandırılmıştır. Granat ve klinopiroksenlerin bileşimiyle skarnların içerdiği metaller arasındaki ilişki ortaya konmuştur. Çalışılan alanlardaki granat ve klinopiroksenlerin dağılımlarının dünyadaki Fe-Cu skarnların dağılımına benzer dağılım gösterdikleri tespit edilmiştir.

___

  • 1.Akçay, M. ve Tüysüz, N., 1997, Murgul Cu madeni çevresinde ağır elementlerin yanal dağılımı ve çevresel kirlilik üzerine etkileri, Geosound, 30,725-741.
  • 2.Akçay, M., Lermi, A. ve Van, A., 1998, Biogeochemical exploration for massive sulphide deposits in areas of dense vegetation: an orientation survey around the Kanköy Deposit (Trabzon-NE Turkey), Journal of Geochemical Exploration, 63, 173-187.
  • 3.Burt, D.M., 1972, Minerology and geochemistry of Ca-Fe-Si Skarn deposits: Unpublished Ph.D. Thesis, Harvard University, 256.
  • 4.Brijraj, K.D., Okrusch, M. ve Olesch, M., 1988, Minerology and genesis of zoned skarns from Chaur Hill, Himachal Himalaya, India, Neues Jahrbuch Miner. Abh.,158 (3) 211-224.
  • 5.Einaudi M.T., Meinert, L.D. ve Newberry, R.J., 1981, Skarn deposits: Econ. Geol, 75th Anniv. vol., 317-391.
  • 6.Einaudi M.T.,1982, Garnet and pyroxene compositions in skarn deposits. Carnegie Institution of Washington Yearbook, 81, 320-324.
  • 7.Einaudi, M.T. ve Burt, D. M., 1982. Introduction-terminology, classfication, and composition of skarn deposits. Econ. Geol., 77,45-795.
  • 8.Güç, A., 1978, Ordu-Çambaşı-Yundalan demir sahasının jeoloji raporu, M.T.A., Derleme No: 15 63, Ankara.
  • 9.Güven, İ.H., 1993, Doğu Pontidlerin 1/250.00 Ölçekli Komplikasyonu, MTA Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • 10.Jamtveit, B. ve Andersen, T. B., 1992, Morplogical instabilities during rapid growth of metamophic garnets, Phys. and Chem. of Minerals, 19(3), 176-184.
  • 11.Jamtveit, B., Ragnarsdattir, K. V. ve Wood, B. J., 1995, On the origin of zoned grossular-andradite garnets in hydrothermal systems, Eur.J. Mineral, 7,1399-1410.
  • 12.Kwak, T.A.P. ve Tan, T.H., 1981, The geochemistry of zoning in skarn minerals at the King Island (Dolphin Mine) Econ. Geol., 76 468-497.
  • 13.Leake, B.E., Woolley, A. R., Arps, C. E. S., Birch, W. D., Gilbert, M. C, Grice, J. D., Hawthorne, F. C., Kato, A., Kisch, H. J., Krivovichev, V. G., Linthout, K., Laird, J., Mandarino, J. A., Maresch, W. V., Nickel, E., H., Rock, N. M. S., Schumacher, J. C, Smith, D.C., Stephenson, N. C. N., Ungaretti, L., Whittaker, E. J. W. ve Youzhi, G.,1997, Nomencluture of amphiboles: report of the subcommitte on amphiboles of the international mineralogical assocation commission on new minerals and minerals names, Eur. J. Mineral., 9,623-651.
  • 14.Meinert, L.D., 1980, Evolution of metasomatic fluids by transport over large distances: An example from the Paymaster Zinc Skarn, Esmeralde Co., Nevada, Vol., Geol, Soc. America, Abstracts with Programs, 12, 373-408.
  • 15.Meinert, L.D., 1997, Application of skarn deposit zonation models to mineral explaration, Exploration and Mining Geology, 6,185-208.
  • 16.Morimoto, N., Frabies, J., Ferguson, A. K., Ginzburg, I. V., Ross, M., Siefert, F. A., Zussman, J., Aoki, K. ve Gottardi, G., 1988, Nomenclature of pyroxenes, American Mineralogist, 73,1123-1133.
  • 17.Nakano, T., Shimazaki, H. ve Shimizu, M., 1994, Pyroxene composition in the classification of skarn deposits, Econ.Geol., 89,1567-1580.
  • 18.Şengör, A.M.C. ve Yılmaz, Y., 1981, Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic aproach Tectonophysics, 75,181,-241.
  • 19.Topaloğlu, H., 1977, Giresun-Dereli Kurtulmuş köyü demir zuhurunun jeoloji raporu, Jd:246, Ankara.
  • 20.Tüysüz, N., Özdoğan, K., Er, M., Yılmaz, Z., ve Ağanoğlu, A., 1994, Pontid Adayayı'nda Carlin tipi Kaletaş (Gümüşhane) altın zuhuru, Türkiye Jeol. Bült, 37,41-46.
  • 21.Tüysüz, N., ve Er, M., 1995, Lahanos (Espiye) ve İsraildere (Tirebolu) masif sülfid cevherleşmeleri çevresinde görülen hidrotermal alterasyon zonlarındaki kimyasal ve mineralojik değişimler, Türkiye Jeol. Kur. Bült, 10,104-113.
  • 22.Tüysüz, N. ve Akçay, M., 2000, Doğu Karadeniz bölgesindeki altın yataklarının karşılaştırmalı incelemesi, Cumhuriyetin 75. Yılı Yer Bilimleri ve Madencilik Kongresi,. Bildiriler Kitabı, 625-645.
  • 23.Yardley, B.W.D., Rocehelle, C.A., Barnicoot, A.C. ve Lloyd,G. E., 1991, Oscillatory zoning in metamorphic minerals: As an indicator of infiltration Metasomatism., Mineral Magazine, 55,357-365.