Metehan YILGÖR, Özcan KARAHAN, Hakan ÖNDES

Türkiye’de İhracat ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Etkileşimin Analizi

İhracat artışının ekonomik büyüme için önemli bir dinamik oluşturduğu görüşü literatürde oldukça geniş bir kabul görmektedir. Keynesyen iktisadın geliştirdiği ihracat dayalı büyüme hipotezine göre ihracat artışı, toplam talepte bir yükseliş sağlayarak çarpan mekanizması sayesinde milli gelir üzerinde olumlu etki oluşturmaktadır. Buna karşılık Klasik iktisadın devamı olarak bazı iktisatçılar ekonomik büyümenin ihracatın çekici gücü olduğu görüşünü savunmaktadır. Çalışmamızda söz konusu görüşler Türkiye ekonomisi tecrübesinden yararlanılarak test edilmiştir. Bunun için 2002-2018 yılları arasındaki çeyrek dönemlik veriler Hatemi-J Eşbütünleşme ve Toda-Yamamoto Nedensellik testleri kullanılarak incelenmiştir. Sonuçlar ihracata dayalı büyüme yaklaşımını doğrulayan dolayısı ile istikrarlı büyüme için ihracatı geliştirici politikaların etkili olacağını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler:

Ekonomik Büyüme, İhracat, Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi, Türkiye

Analysis of Interaction Between Exports and Economic Growth In Turkey

The view that export’s rise constitutes an important dynamic for economic growth is widely accepted in the literature. According to the export-based growth hypothesis developed by the Keynesian economy, the increase in exports creates a positive impact on the national income thanks to the multiplier mechanism by providing an increase in total demand. In contrast, as a continuation of classical economics, some economists argue that economic growth is the attractive force of exports. In study said opinions were tested utilizing the experience of Turkey's economy. For this, quarterly data between 2002-2018 were analyzed using Hatemi-J Cointegration and Toda-Yamamoto Causality tests. The results confirmed that export-promoting policies would be effective for stable growth, thereby confirming the export-based growth approach.

Keywords:

Economic Growth, Export, Cointegration and Causality Analysis, Turkey,

PDF

___

Abbas, S. (2012). Causality between exports and economic growth: investigating suitable trade policy for Pakistan. Eurasian Journal of Business and Economics, 5(10), 91-98.
Ağayev, S. (2011). İhracat ve ekonomik büyüme ilişkisi: 12 geçiş ekonomisi örneğinde panel eşbütünleşme ve panel nedensellik analizleri. Ege Akademik Bakış, 11 (2), 241-254.
Al Mamun, K.A. ve Nath, H.K. (2005). Export-led growth in Bangladesh: a time series analysis. Applied Economics Letters, 12(6), 361-364.
Bilgin C. ve Şahbaz A. (2009). Türkiye'de büyüme ve ihracat arasındaki nedensellik ilişkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1): 177-198.
Çalışkan, Ş., Karabacak, M. ve Meçik, O. (2017). Türkiye ekonomisinde eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Bootstrap Toda-Yamamoto nedensellik testi yaklaşımı. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(2),46-56.
Çeviker, A., ve Taş, İ. (2011). Türkiye’de ihracat çeşitlendirmesi ve büyüme ilişkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3 (2), 1-10.
Dura, C. D., Beşer, K. M. ve Acaroğlu, H. (2017). Türkiye’nin ihracata dayalı büyümesinin ekonometrik analizi. Ege Akademik Bakış, 17 (2), 295-310.
Eusuf, M. A. ve Ahmed, M. (2007). Causality between export and growth: evidence from South Asian Countries. MPRA, Paper No. 21027.
Giles, A., J. ve Williams C., L (2000). Export-led growth: a survey of the empirical literature and some noncausality results part 1. Journal of International Trade & Economic Development, 9(3), 261-337.
Gregory, A. W. ve Hansen, B. E. (1996). Residual-based tests for cointegration in models with regime shifts. Journal of Econometrics, 70(1): 99-126.
Gül, E. ve Kamacı, A. (2012). Dış ticaretin büyüme üzerine etkileri: bir panel veri analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (3), 81-91.
Gül, E., Kamacı, A. ve Konya, S. (2013). Dış ticaretin büyüme üzerine etkileri: Türk Cumhuriyetleri ve Türkiye örneği. Akademik Bakış Dergisi, 35, 1-12.
Hatemi-J, A. (2008). Tests for cointegration with two unknown regime shifts with an application to financial market integration. Empirical Economics, 35(3),497-505.
Herzer, D., Nowak-Lehmann D, ve Siliverstovs, B. (2006). Export-led growth in Chile: assessing the role of export composition in productivity growth. The Developing Economies, XLIV-3, 306-328.
Karagöl, E. ve Serel, A. (2005). Türkiye’de ihracat ve GSMH arasındaki ilişkinin kointegrasyon yöntemi ile incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50, 1029-1040.
Küçükaksoy, İ., Çiftçi, İ. ve Özbek R. İ. (2015). İhracata dayalı büyüme hipotezi: Türkiye uygulaması. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5 (2). 691-720.
Lee, J. ve Strazicich, M.C. (2003). Minimum lagrange multiplier unit root test with two structural breaks. The Review of Economics and Statistics, 85(4),1082-1089.
Lorde, T. (2011). Export-led growth: a case study of Mexico. International Journal of Business, Humanities and Technology, 1(1), 33-44.
Lumsdaine, R.L. ve Papell, D.H. (1997). Multiple trend breaks and the unit root hypothesis. The Review of Economics and Statistics, 79(2),212- 218.
Özcan, B. ve Özçelebi, O. (2013). İhracata dayalı büyüme hipotezi Türkiye için geçerli mi? Yönetim ve Ekonomi, 21 (1), 1-14.
Özer, M. ve Erdoğan, L., (2006). Türkiye'de ihracat, ithalat ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkilerin zaman serisi analizi. Ekonomik Yaklaşım, 17 (60-61), 1-110.
Panas, E. ve Vamvoukas, G. (2002). Further evidence on the export – led growth hypothesis. Applied Economics Letters, 9,731-745.
Pandey, A. K. (2006). Export and economic growth in India: Causal Interpretation. Journal of Global Economy, 2(4), 245-277.
Perron, P. (1997). Further evidence on breaking trend functions in macroeconomic variables, Journal of Econometrics, 80(2), 355-385.
Shibab, R., Soufan, T. ve Abdul-Khaliq, S. (2014). The causal relationship between exports and economic growth in Jordan. International Journal of Business and Social Science, 5 (3), 302-308.
Şimşek, M. (2003). İhracata dayalı büyüme hipotezinin Türkiye ekonomisi verileri ile analizi: 1960-2002. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 43-63.
Tasos, S. (2014). Dynamic relationship between growth, foreign direct investment and exports in the US. The IUP Journal of Applied Economics, 8(2), 1-15.
Taştan, H. (2010). Türkiye’de ihracat, ithalat ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkilerinin spektral analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 87-98.
Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical İnference in Vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66(1), 225–250.
Tuncer, İ, (2002). Türkiye’de ihracat, ithalat ve büyüme: Toda-Yamamoto yöntemiyle Granger nedensellik analizleri (1980-2000). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (9), 89-107.
Uçak, H. ve Arısoy, İ, (2011). Türkiye ekonomisinde verimlilik, ihracat ve ithalat arasındaki nedensellik ilişkisinin analizi. Ege Akademik Bakış, 11 (4), 639-651.
Yenilmez, F. ve Erdem, M.S. (2018). Türkiye ve Avrupa Birliği’nde ekonomik büyüme ile enerji tüketimi arasındaki ilişki: Toda-Yamamoto nedensellik testi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 71-95.
Zivot, E. ve Andrews, D. (1992). Further evidence on the great crash, oil price shock, and the unit root hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.