AİLE HEKİMLİĞİ UZMANLIK ÖĞRENCİLERİ GÖZÜYLE YAŞLILIK NASIL ALGILANIYOR?
Giriş: Bu çalışma, aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin yaşlılar ile ilgili tutum ve algılarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır.Gereç ve yöntem: Tanımlayıcı özellikteki bu çalışmada bir anket formu kullanılmıştır. Bu formda sosyodemografik veriler ve Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) yer almıştır. Veriler sayı, yüzde, ortalama, standart sapma olarak sunulmuştur. Verilerin değerlendirilmesinde ki-kare, t testi, tek yönlü ANOVA testi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya 67 aile hekimliği uzmanlık öğrencisi katıldı. Bunların %73,1’i (n=49) kadın ve %26,9’u (n=18) erkekti. Katılımcıların yaş ortalaması 27,97±2,34 yıldı. Çalışmaya katılanların %49,3’ü (n=33) aile hekimliği uzmanlık döneminin birinci yılı, %43,3’ü (n=23) ikinci yılı ve %16,4’ü (n=11) üçüncü yılında idi. Katılımcıların meslekte geçirdikleri ortalama süre 3,21±2,12 yıl olarak saptandı. Uzmanlık öğrencilerinin %49,3’ü (n=33) evli, %50,7’si (n=34) bekar ve %97’si (n=65) çekirdek aile olarak yaşadığını belirtmişlerdi. Ortalama ölçek toplam puanı 85,08±8,49 saptandı. Ölçeğin alt boyut puanlarına bakıldığında; “yaşlının yaşamını sınırlama” ortalama puanı 37,71±4,03, “yaşlıya yönelik olumlu ayrımcılık” ortalama puanı 29,13±4,57 ve “yaşlıya yönelik olumsuz ayrımcılık” ortalama puanı 18,23±2,68 olarak bulundu. Yaşlı bireyler ile aynı evde yaşayanlar, gelecekte ailesi ile birlikte yaşamak isteyenler, tıp eğitimi sırasında yaşlılık ile ilgili eğitim alanlar ve yaşlı hastalarının problemlerine daha fazla ilgi gösterenlerde YATÖ ortalama puanları istatistiksel olarak diğerlerine oranla daha yüksek saptandı.Sonuç: Çalışmamızda, aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin yaşlılara yönelik olumlu bir tutumunun olduğu saptanmıştır. Yaşlılık konusundaki bilgi, beceri ve farkındalığı artıracak eğitim programları düzenlemek suretiylebu konudaki eğitimlere tıp eğitimi sırasında ve aile hekimliği uzmanlık sürecinde daha fazla yer verilmelid
HOW DO FAMILY MEDICINE RESIDENCIES PERCEIVE OLD AGE?
Introduction:This study aimed to evaluate the attitude and perceptions of family medicine residents towards elderly people. Material and Methods:A questionaire form was used in this descriptive study. The questionaire form included sociodemographic data and the Ageism Attitude Scale (AAS). The study data are presented as number percentage, mean and standard deviation. Chi-square, t test, one way ANOVA test and correlation analysis were used in the evaluation of the data. Results:67 family medicine residents participated in this study. Of these, 73.1% (n = 49) were female and 26.9% (n = 18) were male. The average age of the study participants were 27.97 ± 2.34 years. 49.3% (n = 33) of the participants were in the first year, 43.3% (n = 23) in the second year and 16.4% (n = 11) in the third year of their family residency period. The average time spent in the profession were 3.21 ± 2.12 years. 49.3% (n = 33) of the residents were married, 50.7% (n = 34) were single and 97% (n = 65) were living in a nuclear family. The average score of the scale was 85.08 ± 8.49. When the subscales of the scale were examined, the average score of "limiting the life of the elderly" was 37.71 ± 4.03, the average score of "positive discrimination towards the elderly" was 29.13 ± 4.57 and the average score of "negative discrimination towards the elderly" was 18.23 ± 2.68. The average AAS scores of those who live in the same household with elderly people, those who want to live with their family in the future, those who were more interested in the problems of elderly people and the ones who had received elderly age-related training during their undergraduate medical education were found statistically higher than the others. Conclusion: In this study, it has been determinedthat the family medicine residents have a positive attitude towards elderly individuals. By organizing training programs that will increase knowledge, skills and awareness on the subject of aging, these trainings should be given more during undergraduate medical education and family medicine residency.
___
- Dikici, MF, Kartal M, Alptekin S, Çubukçu M, Ayanoğlu AS, Yarış F. Aile Hekimliğinde Kavramlar, Görev Tanımı ve
Disiplininin Tarihçesi. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2007; 27(3):412-8.
- Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistiklerle Yaşlılar, 2016. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=24644 Erişim
Tarihi: Aralık 2017
- Mancılık A. Sosyal Hizmet Öğrencilerinin Müracaatçı Olarak Yaşlılarla Çalışma ve Yaşlılara Yönelik Tutumlarının
Belirlenmesi. 2015. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sosyal Hizmet Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
- Devlet Planlama Teşkilatı. Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı. Erişim
adresi:http://eyh.aile.gov.tr/data/544f6b29369dc328a057d006/yaslanma_ulusal_eylem_plani. pdf.Erişim Tarihi: Aralık 2017.
- Soyuer F, Ünalan D, Güleser N, Elmalı F. Sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve
bu tutumların bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi 2010; 3(2): 20-5.
- Yılmaz E, Özkan S. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Bilim ve Sanatı
Dergisi 2010; 3(2): 36-53.
- Altay B, Aydın T. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve
Araştırma Dergisi 2015; 12(1): 11-8.
- Bulut E, Çilingir D, Hintistan S. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Dokuz Eylül
Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2017;10(3): 137-43.
- Özer ZC, Terkeş N. Evaluation of Nursing Student's Attitudes towards Ageism in Turkey. Procedia-Social and Behavioral
Sciences. 2014;116:2512-5.
- Ceylan H, Öksüz M. Sosyal Hizmet Lisans Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi, Uluslararası
Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2015; 8(39): 459-66.
- Ögenler O, Yapıcı G, Taşıdelen B, Akça T. Mersin ilinde bir grup hekimin yaşlı ayrımcılığı hakkındaki görüşleri. Turkish
Journal of Geriatrics. 2012;15(4):409-15.
- Dinçer Y, Usta E, Bulduk S. Üniversite Öğrencileri Gözüyle Yaşlılık Nasıl Algılanıyor?. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi.
2016;9(1):26-38.
- Frost J, Ranse K. Assessing ageist behaviours in undergraduate nursing students using the Relating to Older People
Evaluation (ROPE) survey. Australasian Journal on Ageing, 2015;35 (1): 58-61.
- Van Leeuwen E, Oosterhuis M, Ruyter S. Anxiety and categorisation effects in student nurses' attitudes towards young and
older patients: A dual pathway model. Nurse Education Today, 2016; 39: 170-5.
- Luo B, Zhou K, Jin EJ, Newman A, Liang J. Ageism among college students: a comparative study between U.S. and China.
Journal of Cross Cultural Gerontology, 2013;28(1): 49-63.
- Vefikuluçay D. Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Doktora tezi, Hacettepe
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı, Ankara, 2008.
- Özdemir Ö, Bilgili N. Sağlık Hizmetlerinde Yaşlı Ayrımcılığı, Gülhane Tıp Derg 2014;56: 128-31.
- Reuben DB, Fullerton JT, Tschann JM. Attitudes of beginning medical students toward older persons: A five campus study.
The University of California Academic Geriatrics Society 1995; 43(2): 1430-6.
- Hughes JN, Hughes NJ, Soiza RL, Chua M, Hoyle GE, MacDonald A, Primrose WR, Seymour DG. Medical student
attitudes toward older people and willingness to consider a career in geriatric medicine. J Am Geriatr Soc 2008; 56(2): 334-
8.
- Wilkinson TJ, Gower S, Sainsburg R. The earlier, the better: the effect of early community contact on the attitudes of
medical students to older people. Medical Education 2002; 36(6): 540-2.
- Özcan S, Duyan V, Koç F, Bozdemir N. Üçüncü Sınıf Tıp Öğrencilerinin Yaşlılara Yönelik Tutumları: Bir Eğitim Programının
Etkisinin Değerlendirilmesi. Turkish Journal Of Geriatrics 2013;16(2):210-5.
- Demiray T, Dal Yılmaz Ü. Opinions of the Nursing Students on Ageism. Istanbul Medical Journal. 2017;18(1):7-12.
- Köse G, Ayhan H, Taştan S, İyigün E, Hatipoğlu S, Açıkel CH. Sağlık alanında farklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin
yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gulhane Tıp Derg 2015;57(2):145-51.
- Güven DŞ, Muz UG, Ertürk EN. Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı
değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(2): 99-105.