TÜKETİCİ BOYKOTU VE TÜKETİCİLERİN BOYKOT KATILIMLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Tüketici boykotu kavramı, tüketiciyi etkileyen herhangi bir probleme atıfta bulunarak, bu problemin ortaya çıkmasına neden olan işletmeyi etkileme çabaları olarak tanımlanmaktadır. Söz konusu bu çabalar ise ilgili işletme ürününün satın alınmasına engel teşkil eden tüketici hâkimiyetinin toplu bir uygulaması olarak tezahür etmektedir. Bu çalışmanın amacı tüketicilerin boykot katılımlarını etkileyen faktörleri ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda “Menşei Ülke ve Etnosentrizm”, “Etik ve Ahlâki Nedenler”, “Sosyal ve Kültürel Nedenler” ve “Politik Nedenler” olmak üzere dört temel faktör tespit edilmiş ve bu faktörlerin kendi aralarında güçlü ve pozitif yönlü ilişkileri olduğu ortaya çıkartılmıştır. Ayrıca ilgili faktörlerin cinsiyet, medeni durum, yaş, gelir durumu ve eğitim seviyesi değişkenleri itibariyle farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Boykot, Tüketici, Etik, Etnosentrizm, Politika
CONSUMER BOYCOTT AND FACTORS AFFECTING THE PARTICIPATION OF CONSUMERS IN BOYCOTT
The concept of consumer boycott is defined as an attempt to influence the business that causes this problem by referring to any problem affecting the consumer. These efforts are manifested as a collective implementation of consumer dominance which hampers the purchase of the product of the related enterprise. The aim of this study is to reveal the factors affecting the participation of consumers in boycott. In this context, four main factors have been identified: “Country of Origin and Ethnocentrism”, “Ethical and Moral Causes”, “Social and Cultural Reasons” and “Political Reasons”. In addition, there is a strong and positive correlation between factors. In addition, it was determined that these factors affecting the participation of consumer boycott showed differences in terms of gender, marital status, age, income level and education level variables.
Keywords:
Boycott, Consumer, Ethics, Ethnocentrism, Policy,
___
- Arı, E.S. ve Madran, C. (2011). Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisinin Rolü, Öneri Dergisi, 35(9),15-33. Babaoğlu, M. ve Kırmızı, M. (2012). Tüketim Karşıtlığının Kurumsal Çerçevesi ve Örnek Olay İncelemesi: Boğaziçi Starbucks’ta Şenlik Var!, Hacettepe Üniversitesi, Sosyolojik Araştırmalar E- Dergisi, 3. Balıkçıoğlu, B. Koçak, A. ve Özer, A. (2007). Şiddet İçermeyen Bir Eylem Olarak Dolaylı Tüketici Boykotlarının Oluşum Süreci ve Türkiye için Değerlendirme, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 62(3), 79-100. Bayuk, M. N. ve Ofluoğlu, M. (2013). Tüketici Boykotu ve İşletme Faaliyetlerine Etkileri, Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 13(1), 141-155. Burucuoğlu, M. (2011). Müşteri Memnuniyeti ve Sadakatini Araştırmada Müşteri Şikayetleri Yönetiminin Etkinliği: Bir Örnek Olay İncelemesi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Karaman. Çakır, H. Ö. (2010). Tüketici Boykotlarının Kriz İletişimi Açısından Değerlendirilmesi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 121-136. Englis, B. ve Solomon, M. (1995). To Be and Not to Be: Reference Group Stereotyping and the Clustering of America, Journal of Advertising, 24(1), 13-28. Ettenson, R. ve Klein, J. (2005). The Fallout From French Nuclear Testing in the South Pacific: Alongitudinal Study of Consumer Boycotts, International Marketing Review, 22(2), 119-224. Friedman, M. (1999). Consumer Boycotts: Affecting Change Through the Marketplace and the Media, Routledge, London. Garret, D. E. (1987). The Effectiveness of Marketing Policy Boycotts: Environmental Opposition to Marketing, Journal of Marketing, 51(2), 46-57. Iyer, R. ve Muncy, J. A. (2009). Purpose and Object of Anti-Consumption, Journal of Business Research, 62(2), 160-168. İkinci Çeyrek E-Ticaret Şikâyet Endeksi Yayınlandı, (2012). https://webrazzi.com/2012/08/01/e-ticeret-şiksayet-endeksi/. (Erişim Tarihi: 19.04.2019) Kadıbeşegil, S. (2009). Şimdi Stratejik İletişim Zamanı. İstanbul: Media Cat Yayınları. Klein, J. G., John, A. ve Smith, N. C. (2001). Exploring Motivations for Praticipation in a Consumer Boycott, 12. Knudsen, K., Aggarwal, P, ve Maamoum, A. (2008). The Burden of Identity: Responding to Product Boycotts ın the Middle East, Journal of Business & Economics Research, 6 (11), 17-26. Kozinets, R. V. ve Handelman, J. M. (2004). Adversaries of Consumption: Consumer Mıvements, Activism, and Ideology, Journal of Consumer Reseaech, 31(12), 691-794. Michelettı, M. ve Follesdal, A. (2007). Shopping for Human Rights. An Introduction to the Special Issue, Journal of Consumer Policy, 30(3), 167-175. Norris, P. (2002). Democratic Phoenix. Reinventing Political Activism. Cambridge: Cambridge University Press. Odabaşı, Y. (2008). Siyasallaşan Tüketiciliğin Demokratik Denetim Gücü, Türkiye’de Siyasetin Dinamikleri Sempozyumu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 4-5 Nisan, 4. Odabaşı, Y. (1998). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2002). Tüketici Davranışı. İstanbul: MediaCat Yayınevi. Penpece, D. (2006). Tüketici Davranışlarını Belirleyen Etmenler: Kültürün Tüketici Davranışı Üzerine Etkisi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş. Renko, N., Karanovic, B. C. ve Matic, M. (2012). Inflıence of Consumer Ethnocentrism on Purchase Intentions: Case of Croatia, Ekonomska Misao I Praksa, 529-544. Sen, S., Canlı, G. ve Z. Morwitz, V. (2001). Withholding Consumption: A Social Dilemma Perspective on Consumer Behaviour, Journal of Consumer Research, 28(3), 399-417. Shimp, T. A. ve Sharma, S. (1987). Consumer Ethnocentrism: Construction and Validation of the CETSCALE, Journal of Marketing Research, 24(3), 280-289. Smith, N. C. (1990). Morality and the Market Consumer Pressure for Corporate Accountability, 140-314. Torlak, Ö. (2007). Pazarlama Ahlakı. (4. Baskı). İstanbul: Beta Yayınları. Ueltschy, L. C. (1998). Brand Perceptions as Influenced by Consumer Ethnocentrism and COO Effects, The Journal of Marketing Management, 8(1), 12-23. Ünlüönen, K. ve Tayfun, A. (2003). Turistlerin Yerli Halkın Tüketim Davranışlarına Etkileri Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 3. Yeniçeri, T., Yaraş, E. ve Zengin, A. Y. (2009). Kola Markası Tercihlerini Tüketicilerin Etnosentrik ve Sosyo-Psikolojik Özelliklerine Göre Tahminleme, 14. Uluslararası Pazarlama Kongresi Bozok Üniversitesi, Yozgat.
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: İzmir Demokrasi Üniversitesi