BİREYSEL ÇALIŞMA RAPORU -MASUMİYET KARİNESİ-

Masumiyet karinesi, adil yargılanma hakkının en önemli unsurlarından biridir. Öyle ki; adil yargılanma hakkının önemli bir unsurunu oluşturan bu prensip, bir suçla itham edilen herkese, suçluluğu kanunen kanıtlanıncaya dek masum sayılması hakkını tanımaktadır. Zira “şüpheden sanık yararlanır” (in dubioproreo) ilkesinin de işaret ettiği üzere, herhangi bir şüphenin varlığı halinde bu durum sanık lehine yorumlanacaktır. Böylelikle masumiyet karinesinin, adil yargılanma hakkının en önemli güvencesi olarak adalete duyulan kamu güvenini tesis etmekte olduğu görülmektedir. Bu nedenle, aşağıdaki çalışmamızda masumiyet karinesinin ne olduğu, hangi yasal düzenlemelerde ne şekilde düzenlendiği ve ülkemiz ile diğer ülkelerde ne şekilde uygulandığı incelenmeye çalışılmıştır.

Presumption of innocence is one of the most important aspects of the right to a fair trial. This principle of right to a fair hearing ensures everyone charged with a crime to be accepted innocent until his guiltiness is proved on a legal basis. The burden of proof is on the on the prosecution in criminal proceedings and any doubt should benefit the accused as the principle of “in dubio pro reo” implies. So, the presumption of innocence institutes the public confidence in justice as the most important guarantee of the right to a fair trial. In this article, it is tried to examine what is the presumption of innocence, in which legal provisions it is arranged and how it is applied in our country and in other countries.

___

AKTAN, Hamdi Yaver, “Yargıtay Uygulamasında Adil Yargılama İlkeleri”, Adil Yargılanma Hakkı, Ed. Feridun YENİSEY, Nergiz Yayınları, İstanbul, 2004.

ALTIPARMAK, Cüneyd, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Altıncı Maddesi Kapsamında Adil Yargılanma Hakkının Esasları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Dönem: 2006, Sayı: 63.

ATLIHAN, Özen, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Sisteminde Adil Yargılanma Hakkının Temel Unsuru Olarak Masumiyet Karinesi”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 2004, Cilt: 8, Sayı: 3-4.

Avrupa Konseyi, Adil Yargılanma Hakkı, Eds Nuala Mole & Catharina Harby, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2005.

Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler, Avrupa Konseyi Yayınları, Ankara, 2007.

Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Adil Yargılama Hakkının Korunması, Eds. Dovydas Vitkauskas &Grigoriy Dikov, Çev. Serkan CENGİZ, Şen Matbaa, Ankara, 2013.

CENTEL, Nur & ZAFER, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 9. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul, 2012.

DONAY, Süheyl, İnsan Hakları Açısından Sanığın Hakları ve Türk Hukuku, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1982.

EVİK, Vesile Sonay, “Ceza ve Ceza Yargılaması Hukuku Bağlamında Adil Yargılanma Hakkı”, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İÇEL, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

FEYZİOĞLU, Metin, “Suçsuzluk Karinesi: Kavram Hakkında Genel Bilgiler ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 1999, Cilt: 48, Sayı: 1-4.

GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Göre Doğ- ru Yargılama, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi İnsan Hakları Merkezi Yayınları, Ankara, 1995.

GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref & GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, 7. Baskı, Turhan Yayınevi, Ankara, 2007.

GRABENWARTER, Christoph, “Yargılama Güvenceleri- Adil Yargı- lama Hakkı (İHAS Md.6)”, Çev. Osman CAN, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İÇEL, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

GROPP, Walter, “Masumiyet Karinesinin Ceza Muhakemesini Sınırlayıcı Etkisi”, Çev. Osman İSFEN, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İÇEL, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

HAKERİ, Hakan & Ünver, Yener, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2012.

İNCEOĞLU, Sibel, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul, 2002. İnsan Hakları Avukatlar Komitesi, “Adil Yargılama Nedir? Yasal Standartlar ve Uygulamaya Yönelik Temel Rehber”, Çev. Selman DURSUN, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İÇEL, Seç- kin Yayıncılık, Ankara, 2004.

KUNTER, Nurullah, YENİSEY, Feridun & NUHOĞLU, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 17. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul, 2009.

KAPICI, Ferhat, “Adil Yargılanma Hakkı (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. Maddesi)”, Adil Yargılanma Hakkı, Ed. Feridun YENİSEY, Nergiz Yayınları, İstanbul, 2004.

LADEWİG, Hans-Meyer, “Adil Yargılanma Hakkı-II”, Çev. Hakan HAKERİ, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İÇEL, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

LEİGH, Leonard H., “Adil Yargılanma Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları Antlaşması”, Çev. Selman DURSUN, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İÇEL, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

MEMİŞ, Pınar, Adil Yargılanma Hakkının Bir Unsuru Olarak Masumiyet Karinesi, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamıştır.), 2003.

ÖZYAVUZ, Senem, “Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi’nde Adil Yargılanma Hakkı: Sanık Haklarına Genel Bir Bakış”, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İçel, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

PETERS, Anne, “Adil Yargılanma (m.6 f.1 ve 2)”, Çev. Mahmut Koca, Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Ed. Kayıhan İçel, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

SCHROEDER, F. C., “Ceza Mahkemesinde ‘Fair Trial’ İlkesi”, Adil Yargılanma Hakkı, Ed. Feridun YENİSEY, Nergiz Yayınları, İstanbul, 2004.

ŞAHİNKAYA, Yalçın, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında ve Türk Hukukunda Suçsuzluk Karinesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2008.

TOZMAN, Önder, “Suçsuzluk Karinesi: Türk Hukukundaki Sonuçları”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 2007, Cilt: 11, Sayı: 3-4.

TURAN, Hüseyin, “Adil Yargılanma Hakkının İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’ndeki Yeri ve Önemi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Dö- nem: 2009, Sayı:84.

Uluslararası Af Örgütü, Adil Yargılanma Hakkı, Çev. Fadıl Ahmet TAMER ve Erol KAPLAN, İletişim Yayınları, İstanbul, 2000.

ÜNAL, Şeref, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İnsan Haklarının Uluslararası İlkeleri, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2001.

ÜZÜLMEZ, İlhan, “Türk Hukukunda Suçsuzluk Karinesi ve Sonuçları”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Dönem: 2005, Sayı: 58.

YAVUZ, Mehmet, “Ceza Muhakemesinde İspat Sorunu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 2012, Sayı: 9.