İstanbul'da Sivrisinek Türlerinin (Diptera: Culicidae) Kompozisyonu

Bu çalışma İstanbul'da bulunan sivrisinek türlerinin kompozisyonunu belirlemek için Mayıs-Ekim 2003 ve MayısEkim 2004 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışma süresince, üreme yerlerinden toplanan larva ve pupaların yetiştirilmesi ve CDC minyatür ışık tuzakları ile 826'sı (%41,53) erkek ve 1163'ü (%58,47) dişi olmak üzere toplam 1989 erişkin sivrisinek elde edilmiştir. Larva ve pupa örnekleri 14 farklı habitat tipine (araba lastiği, bataklık, bodrum, dere, geçici doğal gölet, kalıcı doğal gölet, fosseptik çukuru, göl, havuz, kuyu, su birikintisi, su deposu, su kanalı, su saklama kapları) ait 71 üreme yerinden toplanmıştır. Tür teşhisleri dişi sivrisineklerin morfolojilerine dayalı olarak yapılmıştır. Çalışma sonucunda beş cinse ait sekiz sivrisinek türünün varlığı tespit edilmiştir. Larva ve pupalardan yetiştirilen 1085 dişi sivrisineğin 992'si (%91,43) Culex pipiens, 32'si (%2,95) Culiseta longiareolata, 22'si (%2,03) Anopheles maculipennis grubu (Anopheles sacharovi hariç), 18'i (%1,66) An. claviger, 13'ü (%1,20) Cs. annulata, 3'ü (%0,28) Aedes vexans, 3'ü (%0.28) Cx. hortensis ve 2'si (%0,18) Ochlerotatus caspius olarak tespit edilmiştir. CDC minyatür ışık tuzakları ile toplanan 78 adet dişi sivrisineğin tamamı Cx. pipiens olmuştur. Çalışmada Cx. pipiens'e 14 habitat tipinin hepsinde rastlanırken An. claviger'e 6, An. maculipennis grubuna (An. sacharovi hariç) 5, Cs. longiareolata'ya 3, Ae. vexans'a, Cs. annulata ve Oc. caspius'a 2 ve Cx. hortensis'e bir habitat tipinde rastlanmıştır. Bulunan türlerden Cx. hortensis haricindekilerin insanlara bazı patojenleri nakletme yeteneğinde olduğu bilinmektedir. Bu türler gelecekte İstanbul'da halk sağlığı açısından önem taşıyabilirler.

COMPOSITION OF MOSQUITO SPECIES (DIPTERA: CULICIDAE) IN ISTANBUL

This study was conducted between May and October 2003 and between May and October 2004 to determine the composition of mosquito species in Istanbul. Totally 1989 adult mosquitoes, 826 (41.53%) males and 1163 (58.47%) females were collected by larvae and pupae rearing and by using CDC miniature light traps. Larvae and pupae were collected from 71 breeding sites belonging to 14 different habitats (tire, marsh, cellar, stream, temporary natural pond, permanent natural pond, septic tank, lake, pool, well, puddle, water tank, water canal and water storage cups). Identification of the species was based on morphological characters of females. As a result, eight species belonging to five genera were identified. Out of 1085 females reared from of larvae and pupae, 992 (91.4%) were Culex pipiens, 32 (2.95%) Culiseta longiareolata, 22 (2.03%) Anopheles maculipennis complex (except Anopheles sacharovi), 18 (1.66%) An. claviger, 13 (1.20%) Cs. annulata, 3 (0.28%) Aedes vexans, 3 (0.28%) Cx. hortensis and 2 (0.18%) Ochlerotatus caspius. All of the 78 females collected by using the CDC miniature light traps were Cx. pipiens. Out of 14 habitat types, Cx. pipiens, An. claviger, An. maculipennis complex (except An. sacharovi), Cs. longiareolata, Ae. vexans, Cs. annulata, Oc. caspius and Cx. hortensis was found in 14, 6, 5, 3, 2, 2, 2 and 1 habitat type, respectively. Except Cx. hortensis, all identified species are known to be capable of transmitting some pathogens to humans. It is suggested that, these species may have an important role for public health in Istanbul in the future.

PDF

___

Akalın, M.S., 1936. Anadolu makulipennis'leri. T.C. Merkez Hıfzıssıhha Müessesesi Neşriyatı 3. Recep Usluoğlu Basımevi, Ankara.
Akıner, M.M., Çaglar, S.S., 2010. Birecik, Beyşehir ve Çankırı bölgelerinde Anopheles maculipennis grup türlerinin polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) kullanarak araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi 34, 50-54.
Aldemir, A., Boşgelmez, A., 2006. Population dynamics of adults and immature stages of mosquitoes (Diptera: Culicidae) in Gölbaşı district, Ankara. Turkish Journal of Zoology 30, 9-17.
Aldemir, A., Demirci, B. Kırpık, M.A., Alten, B., Baysal, A., 2009. Species Composition and Seasonal Dynamics of Mosquito Larvae (Diptera: Culicidae) in Iğdır Plain, Turkey. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 15 (1), 103-110.
Alkan, S.S., 2008. Iğdır Ovası'nda Kapalı Alanlardaki Sivrisinek (Diptera: Culicidae) Türlerinin Örneklenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
Alptekin, D., Kasap, H., 1997. Çukurova'da sık bulunan Culicidae (Diptera) türlerinin ergin öncesi evrelerinin bulunduğu habitatlar ve bu habitatların önemli fiziksel ve kimyasal özellikleri. Turkish Journal of Zoology 21 (1), 1-6.
Alten, B., 1993. Muğla İli, Ortaca ve Dalaman Yörelerinde Culex Türlerinin (Diptera: Culicidae) Biyo-Ekolojisi Üzerine Araştırmalar. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Alten, B., Bellini, R., Çağlar, S.S., Şimşek, F.M., Kaynaş, S., 2000. Species composition and seasonal dynamics of mosquitoes in the Belek region of Turkey. Journal of Vector Ecology 25 (2), 146-154.
Alten, B., Boşgelmez, A., 1996. Muğla ili, Ortaca ve Dalaman yörelerinde bulunan Culex (Diptera: Culicidae) türlerinin biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar I. Turkish Journal of Zoology 20, 27-51.
Bedir, H., Kuçlu, Ö., Erdem, F., Demirci, B., Aldemir, A., 2011. Türkiye İçin Altı Yeni Sivrisinek Kaydı. In: 17. Ulusal Parazitoloji Kongresi ve Kafkasya ve Ortadoğu Paraziter Hastalıklar Sempozyumu, Kars, Türkiye, 161.
Çağlar, S.S., Alten, B., Bellini, R., Şimşek, F. M., Kaynaş, S., 2003. Comparsion of nocturnal activities of mosquitoes (Diptera: Culicidae) sampled by New Jersey light traps and CO2 traps in Belek, Turkey. Journal of Vector Ecology 28 (1), 1-11.
Çetin H., Yanıkoğlu A., 2004. Antalya kentinde bulunan Sivrisinek (Diptera: Culicidae) türleri, üreme alanları ve baskın tür Culex pipiens L.'in bazı özellikleri. Türkiye Entomoloji Dergisi 28, 283-94.
Darsie, R.E., Samanidou-Voyadjoglou, A., 1997. Keys for the mosquitoes of Greece. Journal of the American Mosquito Control Association 13 (3), 247-254.
Doğan, F., 1987. Çukurova bölgesi sivrisinek faunasının araştırılması. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 26 (2), 617-623.
Doğan, F., Tokgöz, M., 1980. İzmir bölgesi anofel sivrisinek faunası ve malathiona karşı hassasiyet durumları. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 19 (4), 713-732.
ECDC, 2009. Technical Report. Development of Aedes albopictus risk maps. European Centre for Disease Prevention and Control. Stockholm, Sweden.
Erdem, F., 2007. Kars Platosu'nda Sivrisinek (Diptera: Culicidae) Larva/Pupa Populasyon Dinamizmi Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
Ergunay, K., Gunay, F., Oter, K., Kasap, O.E., Orsten, S., Akkutay, A.Z., Erdem, H., Ozkul, A., Alten, B., 2013. Arboviral surveillance of field-collected mosquitoes reveals circulation of West Nile virus lineage 1 strains in Eastern Thrace, Turkey. Vector-Borne and Zoonotic Diseases 13 (10), 744-52.
Gerberg, E. J., 1970. Mannual for mosquito rearing and experimental techniques. Journal of the American Mosquito Control Association 5, 1-109.
Glick, J.I., 1992. Illustrated key to the female Anopheles of southwestern Asia and Egypt (Diptera: Culicidae). Mosquito Systematics 24, 125-153.
Gündüz, Y.K., Aldemir, A., Alten, B., 2009. Seasonal dynamics and nocturnal activities of mosquitoes (Diptera: Culicidae) in the Aras Valley, Turkey. Turkish Journal of Zoology 33, 269-276.
Harbach, R.E., 1985. Pictorial keys to the genera of mosquitoes, subgenera of Culex and the species of Culex (Culex) occuring in southwestern Asia and Egypt, with a note on the subgeneric placement of Culex deserticola (Diptera: Culicidae). Mosquito Systematics 17 (2), 83-107.
Harbach, R.E., 1988. The mosquitos of the subgenus Culex in southwestern Asia and Egypt. Contributions of the American Entomological Institute 24 (1), 1-240.
Inci A, Yildirim A, Njabo KY, Duzlu O, Biskin Z, Ciloglu A., 2012. Detection and molecular characterization of avian Plasmodium from mosquitoes in central Turkey. Veterinary Parasitology 188 (1-2), 179-84.
İBB, 2006. Kente Bakış, Konum. İstanbul Büyükşehir Belediyesi: http://www.ibb.gov.tr/trTR/KenteBakis/Istanbul/Konumu (Erişim 02.11.2006). Jetten, T.H., Takken, W., 1994. Anophelism without Malaria in Europe. A Review of the Ecology and Distribution of the Genus Anopheles in Europe. Wageningen Agricultural University Papers 94-95.
Kalaycioglu H, Korukluoglu G, Ozkul A, Oncul O, Tosun S, Karabay O, Gozalan A, Uyar Y, Caglayık DY, Atasoylu G, Altas AB, Yolbakan S, Ozden TN, Bayrakdar F, Sezak N, Pelıtlı TS, Kurtcebe ZO, Aydın E, Ertek M., 2012. Emergence of West Nile virus infections in humans in Turkey, 2010 to 2011. Euro Surveillance 17 (21), pii=20182: http://www.eurosurveillance.org/ViewArticle.as px?ArticleId=20182 (Erişim 30.12.2013).
Kasap, H., Kasap, M., 1983a. Türkiye Anophelinae türleri. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 40(1), 39-52.
Kasap, H., Kasap, M., 1983b. Relative abundance of mosquitoes breeding in septic tanks in the campus of Çukurova University. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 4, 301-310.
Kasap, H., Kasap, M., Mimioğlu, M. M., Aktan, F., 1981. Çukurova ve çevresinde sivrisinek ve malaria üzerine araştırmalar. Doğa Bilim Dergisi Seri C Tıp 5, 141-150.
Kasap, M., 1985. Sivrsinek larvalarının habitat tiplerinin incelenmesi. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 42 (2), 269-274.
Laboudi, M., Faraj, C., Sadak, A., Harrat, Z., Boubidi, S.C., Harbach, R.E., Aouad, R.E., Linton, Y.M., 2011. DNA barcodes confirm the presence of a single member of the Anopheles maculipennis group in Morocco and Algeria: An. sicaulti is conspecific with An. labranchiae. Acta Tropica 118, 6-13.
Linton, Y.M., Smith, L, Koliopoulos, G, Zounos, A.K., Samanidou Voyadjoglou, A., Harbach,R.E., 2007. The Anopheles (Anopheles) maculipennis complex (Diptera: Culicidae) in Greece. Journal of Natural History 41, 2683- 2699.
Linton, Y.-M., Smith, L., Harbach, R.E., 2002. Observations on the taxonomic status of Anopheles subalpinus Hackett & Lewis and An. melanoon Hackett. European Mosquito Bulletin 13, 1-7.
McNelly, J.R., 1989. The CDC trap as a special monitoring tool. Proceedings of the seventysixth annual meeting of the New Jersey Mosquito Control Association, Inc. 26-33.
Mimioğlu, M., Aktan, F., Kasap, M., Kasap, H., 1981. Çukurova ve çevresinde sivrisinek ve malaria üzerine araştırmalar. TÜBİTAK TBAG Proje, No: 358.
Rapor No: PR-1996-3358. Muslu, H., Kurt, Ö., Özbilgin A., 2011. Manisa İl ve İlçelerinde Saptanan Sivrisinek Türlerinin (Diptera: Culicidae) Yaşam Alanları ve Mevsimsel Değişikliklere Göre Değerlendirilmesi. Türkiye Parazitoloji Dergisi 35, 100-104.
O'Malley, C., 1995. Seven ways to a successful dipping career. Wing Beats 6 (4), 23-24.
Oter, K., Gunay, F., Tuzer, E., Linton, Y.M., Bellini, R., Alten, B., 2013. First record of Stegomyia albopicta in Turkey determined by active ovitrap surveillance and DNA barcoding. Vector Borne and Zoonotic Diseases 13 (10), 753-761.
Parrish, D. W., 1959. The mosquitoes of Turkey. Mosquito News 19, 264-266.
Pecor, P., Gaffigan, T., 1997. Laboratory and field protocols. Walter Reed Biosystematics Unit, Smithsonian Institution, Washington. Postiglione, M., Tabanli, S., Ramsdale, C.D., 1973. The Anopheles of Turkey. Rivista di Parassitologia 34 (2), 127-159.
Ramsdale, C.D., Alten, B., Çağlar, S.S., Özer, N., 2001. A revised, annotated checklist of the mosquitoes (Diptera, Culicidae) of Turkey. European Mosquito Bulletin 9, 18-28.
Samanidou-Voyadjoglou, A., Harbach, R.E., 2001. Keys to the adult female mosquitoes (Culicidae) of Greece. European Mosquito Bulletin 10, 13- 20.
Schaffner, E., Angel, G., Geoffroy, B., Hervy, J.P., Rhaiem, A., Brunhes, J., 2001. The Mosquitoes of Europe (CD-Rom). Instut de Resherche Pour le Developpement, Montpellier, France.
Sevgili, E., Şimşek, F.M., 2012. Distribution pattern and molecular identification of Anopheles maculipennis complex in eight river basins of Anatolia, Turkey. North-Western Journal of Zoology 8 (2), 223-231.
Şahin, İ., 1984. Antalya ve çevresindeki sivrisinekler (Diptera: Culicidae) ve filariose vektörü olarak önemleri üzerinde araştırmalar. II. Sivrisinek faunasını belirlemek amacıyla yapılan çalışmalar. Doğa Bilim Dergisi A2, 8 (3), 385- 396.
Şimsek, F.M., Ulger, C., Akıner, M.M., Gunerkan F., Cihangir, S.İ., Bardakcı, F., 2011a. "Mosquito species in Southern Turkey (Mediterranean Region)". In: 6th European Mosquito Control Association Workshop, Budapest, Hungary, 115.
Şimsek, F.M., Ulger, C., Akiner, M.M., Tuncay Senol, S., Kiremit, F., Bardakci, F., 2011b. Molecular identification and distribution of Anopheles maculipennis complex in the Mediterranean region of Turkey. Biochemical Systematics and Ecology 39, 258-265.
Şimşek, F.M., 2004. Şanlıurfa İli Sınırları İçerisinde Bulunan Sivrisinek Türleri (Diptera: Culicidae) ve Sıtma Vektörlerinin Biyo-Ekolojisi Üzerine Araştırmalar. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Tüzün, N., 2010. Datça Yarımadası'ndaki Sivrisinek Türleri ve Üreme Alanları. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova, İzmir. White, G.B., 1978. Systematic reappraisal of the Anopheles maculipennis complex. Mosquito Systematics 10, 13-44.
WHO, 1995. Technical Report Series no. 857. Vector Control for Malaria and Other Mosquito-Borne Diseases. World Health Organisation. Geneva, Switzerland: http://www.who.int/dsa/cat98/vect8.htmnVector Control for Malaria (Erişim 30.12.2013).
Yildirim, A., Inci, A., Duzlu, O., Biskin, Z., Ica, A., Sahin, I., 2011. Aedes vexans and Culex pipiens as The Potential Vectors of Dirofilaria immitis in Central Turkey. Veterinary Parasitology 178, 143-147.