Oryantalistlerin İstanbul’undan bienalin İstanbul’una

Bu çalışmanın amacı İstanbul Bienalleri üzerinden İstanbul’a dair inşaedilen kimlik tasvirlerini tanımlayabilmektir. İstanbul, tarih boyunca farklı uygarlıklara başkentlik yapmış bir kenttir. İstanbul’un tarihsel kimliği siyasi çatışma vegerilimler çerçevesinde belirlenmiştir. Özellikle kentin Osmanlı denetimine girmesinden sonra Doğu ve Batı uygarlıklarının karşılaşma, çatışma ve gerilimlerindeİstanbul önemli bir yer tutmaktadır.Batı sanat tarihi içinde iki uygarlığın ilişkileri üzerine güçlü temsil ve imgelersöz konusudur. İstanbul’a dair imgelere ise Rönesans’tan itibaren rastlamak müm kündür. Farklı dönemlerde farklı biçimler alan bu imgeler aynı zamanda Batı’nınDoğu’ya bakışını ve kimlik tanımlarını da içermektedir. Oryantalist düşünüşünuzantısı olan bu imgeler belli yönleriyle günümüzde de devam etmektedir. Bu bağ lamda 1987 yılı itibariyle İstanbul’da gerçekleşen bienaller salt bir sanat hareketideğil, aynı zamanda İstanbul’un kimliğinin hem eski, hem de günümüzün makbulve geçerli kavramları düzleminde yeniden üretildiği bir alan olarak tanımlanabilir.Bu yönüyle bienaller, kentin kimliğini süreklilik ve değişim bağlamında yenidenüretme çabası olarak da düşünülebilir.

From the orientalists’ Istanbul to Istanbul of biennial

The aim of this study is to identify descriptions on Istanbul’s identitythat has been constructed through Istanbul Biennial. Istanbul was the capital cityof various civilizations in history, and historical identity of Istanbul has been de-termined within the framework of certain political conflicts and tensions. Istanbul has a significant place in meetings, conflicts and tensions between East and West civilizations especially after the control of Ottomans on the city. There are discussion on relationships between these two civilizations in western art history. It is possible to meet images on Istanbul since Renaissance. Theseimages which took different forms also include western perspective on East andidentity descriptions. These images which represent oriental’s thought continueto exist today. With this context, it is possible to describe the biennial which hasbeen realized since 1987 in Istanbul not only as an artistic movement but also as an area in which the identity of Istanbul has been reproduced both through old images and today’s valid and accepted concepts. With this perspective, it is possible to think biennial as an effort to describe the identity of city on the axis of continuity and change.

___

  • Block, R. (1993). Katalogdan röportaj-Block- İstanbul Bienali Dosyası. 14 Haziran 2011, http://www.sanalmuze/org/paneller/bienal
  • Çalıkoğlu, L. (2005). Merkez dışı, sokağa yayılan, kendi mikro söylemini fısıldayan bir Bienal. İstanbul Bienal Dosyası. 14.06.2011, http://www. sanalmuze/ org/paneller/bienal
  • Çalıkoğlu, L. (2008). 90’lı yıllarda çağdaş sanat: kırılma-gerilim-çoğul culuk. L. Çalıkoğlu (Ed.), Çağdaş sanat konuşmaları 3, 90’lı yıllarda Türkiye’de çağdaş sanat içinde (s. 7-16). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Eczacıbaşı, N.F. (1987). Neden İstanbul çağdaş sanat sergileri. İstanbul Bie nali Dosyası.12 Haziran 2011, http://www.sanalmuze/org/paneller/bienal
  • Eğribel, E. ( 1994). Resim sanatı ve Türk resminde batılılaşma eğilimleri. İstanbul: Sarmal Yayınevi.
  • Erzen, J.N. (1992). Önsöz. İstanbul Bienali Dosyası. 12 Haziran 2011, http://www.sanalmuze/org/paneller/bienal
  • Esche, C. ( 2006). Vasıf Kortun ve Charles Esche ile söyleşi. (Söyleşi. Pelin Tan). 12 Haziran 2011, http://arkitera-com/25-vasif-kortun ve charlesesche
  • Genç, E. S. (2010). XIX yüzyıl İstanbul’u: Bir İngiliz seyyahının izlenimleri. Sosyologca Kitapları 2. İstanbul: Kitabevi.
  • Genç, E.S. (2011). Lady Montagu’nun Mektuplarında Osmanlı Kadını ve Gündelik Yaşam Kültürü. Sosyologca, 1, 227-302.
  • Gökalp, Z. (1966). Türkçülüğün esasları. İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Hanru, H. ( 2007). İmkânsız değil, üstelik gerekli: Küresel savaş çağında iyimserlik. 10. İstanbul Bienali Katalogu içinde (s. 14-17) . İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Hanru, H. ( 2007). İmkânsız değil, üstelik gerekli: Küresel savaş çağında iyimserlik. Hürriyet Gösteri, 291, 21-31.
  • İnsan neyle yaşar? Küratörlerin Metni (2009). 11. Bienal Rehber, İstanbul: İKSV Yayınları.
  • Kortun, V. (2006). Vasıf Kortun ve Charles Esche ile söyleşi. (Söyleşi. Pelin Tan). 11 Haziran 2011, http://arkitera-com/25-vasif-kortun ve charles- esche
  • Lamaire, G. G. (2005). The Orient in western art. France: Könemann
  • Mack, E. R. (2005). Doğu Malı batı sanatı, İslam ülkeleriyle ticaret ve İtalyan sanatı 1300–1600. A. Özdamar (Çev.). İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Madra, B. (1989). II. Uluslararası İstanbul Bienali. İstanbul Bienali Dosyası. 12 Haziran 2011, http://www.sanalmuze/org/paneller/bienal
  • Madra, B. ( 2003). İki yılda bir sanat Bienal yazıları. İstanbul: Norgunk Yayınları.
  • Rogers, J. M. (1992). The georgeous east: Trade and tribute in the İslamic empires. Jay. A. Levenson (Ed). Circa1492 Art in the age of explaration içinde (s. 69-74) New Havenand ve Londra: Yale University Press.
  • Said, E. W. (1999). Şarkiyatçılık: Batının şark anlayışları. B. Ünler (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Shiner, L. (2004). Sanatın icadı bir kültür tarihi. İ. Türkmen (Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Tansuğ, S. (1995). Çağdaş Türk sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Valensi, L. (1994). Venedik ve Babaili despotun doğuşu. A. T. Arnas (Çev.). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
  • Yardımcı, S. (2005). Kentsel değişim ve festivalizm: Küreselleşen İstanbul’da bienal. İstanbul: İletişim Yayınları.