bir mesele yoktur. Evvela o kadar muhtelif şekiller alır ki tarifi müşküldür. Mamafih hangi cemiyet ve hangi devirde tetkik edilirse edilsin görülür ki devlet iktidarının teşekkülü daima mevcut ahval ve şerait karşısında çabuk ve iyi hareket etmesini bilen mahir küçük bir insan zümresinde toplanır. Hakim olan daima ekalliyettir [azınlıktır]. Demokraside bile devlet mahdut fertlerin elindedir. Yalnız buradaki iktidar daha az indî [öznel, kişisel] ve ef’âlinden [fiillerinden, eylemlerinden] hesap vermeye mecburdur. Teşriî ve icraî devlet [yasama ve yürütmeyi gerçekleştiren devlet] yanında vekillerini kontrol ede- bilmesi dolayısıyla efkar-ı amme [kamuoyu] en yüksek bir iktidara malik gibi görünürse de hakikat-i halde o da tesiri büyük, adedi küçük bir ekalliyet [azın- lık] ile idare olunur

-