Bilinmeyen Bir Yönüyle İsmail Hakkı Baltacıoğlu

Türkiye’de çağdaş pedagojinin ilk temsilcilerinden İsmail Hakkı Baltacıoğlu eğitim ve sosyoloji alanında çok önemli kitaplar ve makaleler yazmıştır. Onun sosyoloji ve eğitme ilişkin fikirleri pek çok araştırmacı tarafından ayrıntılı değerlendirilmiştir. Hiç kuşkusuz, onun sosyoloji ve eğitime ilişkin fikirleri sonraki kuşak eğitimci ve sosyologlara ilham kaynağı olmuştur. Bu makalede Baltacıoğlu’nun çok az bilinen bir yönüne dikkat çekilmiştir. 1950 yılında mecliste yürütülen “Bataklıkların Kurutulması ve Bundan Elde Edilecek Topraklar Hakkında Kanun” tasarısı çalışmaları esnasında İsmail Hakkı Baltacıoğlu çok ilerici bir yaklaşımla bataklıkların kurutulmasına karşı çıkmıştır. O, bataklıkların kurutulması yerine rehabilite edilmeleri yönünde bir teklifte bulunmuş, ancak bu önerisi kabul görmemiştir. Bataklıkların rehabilite edilmesi yönündeki yaklaşım Türkiye’de Baltacıoğlu’nun teklifinden yaklaşık 30 yıl sonra 1980’li yıllara gelindiğinde benimsenmiştir. Baltacıoğlu’nun iki dönem Afyon ve Kırşehir milletvekilliği yaptığı 1943-1950 döneminde, bataklıkların kurutulması ve diğer ekolojik sorunlara yönelik duyarlılığı, TBMM tutanaklarına yansıyan konuşmaları çerçevesinde bu yazıda değerlendirilmiştir

-

İsmail Hakkı Baltacıoğlu is first representatives of modern pedagogy in Turkey. He has written very important books and articles about sociology and pedagogy. His ideas about sociology and pedagogy has been analyzed and criticized by many researchers. No doubt Baltacıoğlu’s opinion about sociology and pedagogy has been a source of inspiration for the next generation of pedagogies and sociologists. In my article, I will be drawn attention to a little-known aspect about Baltacıoğlu. During the period between 1943 and 1950, as a member of parliament, he made very important speeches in the Grand National Assembly of Turkey about draining of the marshes and the protection of forests. He suggested bonification to marshes rather than draining. It has been tried to discuss this conversations about his environmental sensitivity in this article

___

  • TBMM Tutanak Dergisi (1950a). Cilt 23, TBMM Basımevi, Ankara, s.181-188. [Dönem VIII, 13/01/1950, Toplantı 4, 29. Birleşim].
  • TBMM Tutanak Dergisi (1950b). Cilt 25, TBMM Basımevi Ankara, s.964-967. [Dönem VIII, 24/03/1950, Toplantı 4, 72. Birleşim].
  • Ormancılık ve Su Şurası (2013). Çalışma Grubu 6, 21-23 Mart 2013, Korunan Alanlar ve Yaban Hayatı Yönetimi Çalışma Grubu Raporu, Ankara: Orman ve Su İşleri Müdürlüğü, http: //sura.ormansu.gov.tr/sura/files/raporlar/gruplar/Cg6KorAlanlar15Subat.pdf.
  • Cumhuriyet, Sayı 9134, 14/01/1950, s.1,3, sü. 3.
  • Son Telgraf, 14/01/1950, s.2, sü.3.
  • Vakit, Sayı 11591, 14/01/1950, s.2, sü.7.
  • Yeni Sabah, Sayı 8901, 14/01/1950, s.5, sü. 4
  • Baltacıoğlu, A. Y. (2006). Bir düşün ve eylem adamının devrimci çizgisi. Tiyatro nedir içinde (s. 169-191), I. H. Baltacıoğlu. A. Alpöge, T. Y. Öğüt ve A. Y. Baltacıoğlu (Yay. Haz.). İstanbul: Mitos Boyut.
  • Baltacıoğlu, İ. H. (1936a). Coğrafya öğretmeninin prensipleri. Yeni Adam, Sayı 109, İstanbul, s. 4-5.
  • Baltacıoğlu, İ. H. (1936b). Bahçe ve kültür. Yeni Adam, Cilt 3, Sayı 109, İstanbul, s. 8-9.
  • Baltacıoğlu, İ. H. (1998). Hayatım. A. Y. Baltacıoğlu (Yay. Haz.). İstanbul: Dünya.
  • Bayraktar, M. F. (1992). İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu. DİA, Cilt 5 içinde (s. 36-38), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
  • Cumhuriyet (1950). Hem nalına hem mıhına: Baltacıoğlu ve Mussolini!. Cumhuriyet Gazetesi, Sayı 9135, 15/01/1950, s. 2.
  • Kaçmazoğlu, H. B. (1998). Bir sosyolog ve ideolog olarak İsmail Hakkı Baltacıoğ- lu. Toplumbilim, Sayı 8, Haziran, s.79-108.
  • Kaçmazoğlu, H. B. (2001). Bir halk adamı olarak aydının portresi: İsmail Hakkı Baltacıoğlu. Doğu Batı, Yıl: 4, Sayı: 16, s. 199-218.
  • Korkmaz, H. (2008). Antakya-Kahramanmaraş Graben alanında kurutulan sulak alanların (Amik Gölü, Emen Gölü ve Gâvur Gölü Bataklığı) modellerinin oluşturulması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 5, Sayı 9, s. 19-37.
  • Korkmaz, H. ve Gürbüz, M. (2008). Amik Gölü’nün kültürel ekolojisi. Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 17, İstanbul, s.1-26.
  • Özen, H. (2000). Baltacıoğlu’nun “Hayatım” adlı tefrikası hakkında ek bilgiler.
  • Kebikeç: İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırması Dergisi, Yıl 5, Sayı 9, Ankara, s. 14- 15.
  • Posta Kutusu (2004). Altunizade Köşkü’nden mektuplar. Posta Kutusu: Üç Aylık Posta Kültür Dergisi, Bahar, Sayı 3, s. 92-137.
  • Roux, J.-P. (2005). Orta Asya’da kutsal bitkiler ve hayvanlar. A. Kazancıgil ve L. Arslan (Çev.). İstanbul: Kabalcı.
  • Tekeli, İ. ve İlkin, S. (2004). Cumhuriyetin harcı: İkinci kitap: Köktenci modernitenin ekonomik politikasının gelişimi, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Tozlu, Necmettin (1989). İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun eğitim sistemi üzerine bir araştırma, Ankara: MEB.
  • Ülken, H. Z. (1999). Türkiye’de çağdaş düşünce tarihi, 7. Baskı, İstabul: Ülken.
  • Vergili, A. (2013). Türkiye Cumhuriyeti’nin nüfus politikası (1923-1960). Sosyoloji Yıllığı 22 - Türkiye’de modernleşme içinde (s. 313-326), İstanbul: Doğu Kitabevi.