SAVAŞLARLA KENDİNİ GERÇEKLEŞTİREN DÜNYA: HEGEL FELSEFESİNDE SAVAŞ VE ULUS-DEVLET

Öz Bu çalışma, sosyal bilimlerin hemen her alanını etkilemiş önemli düşünce sistemleri arasındaolan, Hegel’in felsefesinde “savaş” olgusunun ne şekilde ele alındığına odaklanmaktadır. Hegeldüşünce sistemini oluştururken savaş ve ulus-devlet inşası arasında kurduğu sıkı bağlar dolayısıyla“savaş”ları olumlamakla eleştirilmiş, Kant’ın feodus pacifi cum önerisi karşısında kabul edilemezkonumda görülmüştür. Son yıllarda, özellikle İngilizce literatürde Hegel felsefesini Uluslararasıİlişkiler açısından yeniden ele alma çabalarında bir artış gözlemlense de Türkçe literatürde bueksikliğin henüz mevcut olduğunu söylemek mümkündür.1 Bu çalışma, çok büyük bir düşüncesistemi oluşturan Hegel felsefesini Uluslararası İlişkiler açısından analiz etmek kadar kapsamlıbir hedefe sahip değildir. Çalışmanın temel hedefi Hegel düşüncesinde savaş olgusunu, savaşüzerine düşünmenin en eski geleneklerinden birisi olan haklı savaş doktrini ile ilişkilendirmek,bu çerçevede Hegel’i farklı bir bakış açısıyla okumanın ortaya çıkarabileceği potansiyellerin olupolmadığını ortaya koymakla sınırlıdır.