TÜKENMİŞLİK (BURNOUT) SENDROMU

Tükenmişlik sendromunun özellikle sağlık çalışanlarının ruh sağlığına yönelik vurgulanması gereken önemli bir konu olması nedeniyle, bu derlemede tükenme kavramı, boyutları ve belirtileri ve tükenmişlik sendromu önleme ve başa çıkma stratejileri tartışılmıştır.

___

  • Aslan H, Alpaslan NZ, Aslan O, Ünal M. Hemşirelerde tüken- me, iş doyumu ve ruhsal belirtiler. Nöro Psikiyatri Arşivi 1996; 33:192-199.
  • Constable CJF, Russell DW. The effect of social support and the work environment upon burnout among nurses. J Human Stress 1986; 12:20-26.
  • Cotton DHG. Stress Management - An Integrated Aproach to Therapy. Brunner/Mazel Publishers, New York (1990).
  • Cronin-Stubbs D, Rooks CA. The stress, social support and bur- nout of critical care nurses. Heart Lung 1985; 14:31-39.
  • Cullen A. Burnout.Why do we blame the nurse? Am J Nurs 1995; 95:22-27.
  • De Jonge J, Janssen PPM, Van Breukelen GJP. Testing the de- mand-control-support model among health care professionals: a structural equation model. Work Stress 1996;10:209-224.
  • Duquette A, Kerouac S, Sandhu BK, Beaudet L. Factors related to nursing burnout: a review of empirical knowledge. Issues Ment Health Nurs 1994;15:337-358.
  • Düzyürek S, Ünlüoğlu G. Hekimde tükenmişlik (burnout) send- romu. Psikiyatri Bülteni 1992; 1:108-112.
  • Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tüken- mişlik Ölçeği’nin uyarlanması. 7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bi- limsel Çalışmaları 1992; 143-154.
  • Ergin C: Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin Türkiye sağlık perso- neli normları. 3P Dergisi 1996; 4:28-33.
  • Evans BK, Fischer DG. The nature of burnout: a study of the three-factor model of burnout in human and non-human service samples. J Occup Organizational Psychol 1993; 66:29-38.
  • Fawzy FI, Fawzy NW, Pasnau RO. Burnout in the health profes- sionals, “Handbook of Studies on General Hospital Psychiatry, editör: Judd FK, Burrows GD, Lipsitt DR, Elseiver Science Pub- lishers BV, Amsterdam (1991)”, p.119.
  • Felton JS. Burnout as a clinical entity-ıts ımportance in health ca- re workers. Occup Med 1998; 48:237-350.
  • Freudenberger HJ. Staff burnout. J Soc Issues 1974; 30:159-165.
  • Freudenberger HJ, Richelson G: Tükenmeye Rağmen Nasıl Ya- şanabilir? Çev.:Nesrin H. Şahin, Stresle Başa Çıkma Olumlu Bir Yaklaşım, Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:2, 3.Basım, Ankara, 1998.
  • Gilloran A, McKinley A, McGlew T, McKee K, Robertson A. Staff nurses satisfaction in psychiatric wards. J Adv Nurs 1994; 20: 997-1003.
  • Goodell TT, Van Ess Coling H. Outcomes of nurses’ job satis- faction. JONA 1994; 24:36-41.
  • Gülseren Ş, Karaduman E, Kültür Ş. Hemşire ve teknisyenlerde tükenmişlik sendromu ve depresif belirti düzeyi. Kriz Dergisi 2000; 8:32-36.
  • Jeanneau M, Armelius K. Self-image and burnout in psychiatric staff. J Psychiatr Ment Health Nurs 2000;7:399-406.
  • Maslach C. Burned-out. Hum Behav 1976; 5:197-220.
  • Maslach C. Burnout: The Cost of Caring. New Jersey:Englewo- od Cliffs & Prentice Hall Inc. (1982).
  • Maslach C, Jackson SE. Maslach Burnout Inventory Manual. 2nd ed. Consulting Psychologist Press, Palo Alto, 1986.
  • Melchior ME, Bours GJ, Schmitz P, Wittich Y. Burnout in psychiatric nursing: a meta-analysis of related variables. J Psychiatr Ment Health Nurs 1997; 4:193-201.
  • Oehler JM, Davidson MG, Starr LE, Lee DA. Burnout, job stress, anxiety and perceived social support in neonatal nurses. Heart Lung 1991; 20:500-505.
  • Özgüven HD, Haran S. Tükenme. Kriz ve Krize Müdahale. An- kara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve Araştırma Mer- kezi Yayınları No:6, Ankara (2000), sayfa: 199.
  • Richadson AM, Burke RJ. Models of burnout: implications for intervention. Int J Stress Manag 1995; 2:31-43.
  • Sever AD. Hemşirelerin iş stresi ile başa çıkma yolları ve bunun sonuçlarının araştırılması. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1997.
  • Taormina RJ, Law CM. Approaches to preventing burnout:the effects of personal stress management and organizational soci- alization. J Nurs Manag 2000; 8: 89-99.
İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 1916
  • Yayıncı: İstanbul Üniversitesi Yayınevi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Akut miyokard infarktüsü geçiren hastalarda erken mortaliteyi belirlemede üriner albümin atılım oranı

Tülin KURT, Serap BOS, Özgür OKUTURLAR, Tufan TÜKEK

EPİLASYON AMACIYLA PRİLOKAİN UYGULANAN BİR HASTADA GELİŞEN METHEMOGLOBİNEMİ

Engin TÜRKMEN, Gönenç KOCABAY, A. Selim YAVUZ, Savaş ÖZTÜRK, Sezai VATANSEVER, Vakur AKKAYA, Osman ERK, Kerim GÜLER, Engin Türkmen, At All.

AKUT MİYOKARD İNFARKTÜSÜ GEÇİREN HASTALARDA ERKEN MORTALİTEYİ BELİRLEMEDE ÜRİNER ALBÜMİN ATILIM ORANI

Tülin KURT, Özgür OKUTURLAR, Tufan TÜKEK, Serap Bos, At All.

MİDE ADENOKARSİNOMU VE MİDE VE JEJUNUMDA T-HÜCRELİ LENFOMANIN BİRLİKTE GÖRÜLDÜĞÜ BİR OLGU

Hasan KARANLIK, Çağatay KORKUT, Yavuz BOZFAKİOĞLU, Yersu KAPRAN, Mehmet AĞAN, Oktar Asoğlu, At All.

TÜKENMİŞLİK (BURNOUT) SENDROMU

Nazmiye Kaçmaz

Mide adenokarsinomu ve mide ve jejunumda T-hücreli lenfomanın birlikte görüldüğü bir olgu

Mehmet AĞAN, Yersu KAPRAN, Hasan KARANLIK, Oktar ASOĞLU, Çağatay KORKUT, Yavuz BOZFAKİOĞLU

FAZLA KİLOLU VE ŞİŞMAN KADINLARDA BOY UZUNLUĞUNUN RİSK GÖSTERGELERİ İLE İLİŞKİSİ

Vakur Akkaya, Vakur AKKAYA, At All., Ayşe ÇIKIM SERTKAYA, Neşe ÖZBEY, Yusuf ORHAN

CANDİDA KEFYR İLE OLUŞAN PNÖMONİ

Sinan AYDIN, Betül TİRYAKİ, Sezai VATANSEVER, Osman ERK, Vakur AKKAYA, Kerim GÜLER, Gönenç Kocabay, At All.

Epilasyon amacıyla prilokain uygulanan bir hastada gelişen methemoglobinemi

Sezai VATANSEVER, Vakur AKKAYA, A. Selim YAVUZ, Gönenç KOCABAY, Engin TÜRKMEN, Kerim GÜLER, Osman ERK, Savaş ÖZTÜRK

Fazla kilolu ve şişman kadınlarda boy uzunluğunun risk göstergeleri ile ilişkisi

Çıkım Ayşe SERTKAYA, Vakur AKKAYA, Neşe ÖZBEY, Yusuf ORHAN