Alev YAVUZ YILMAZ, Banu SADIKOĞLU, Ilmay BİLGE, Sevinç EMRE, Ömer DEVECİOĞLU, Aydan ŞİRİN, Alev Yavuz Yılmaz, At All.

ÇOCUK HASTADA KATETER İLE İLİŞKİLİ TROMBOZA BAĞLI OLARAK GELİŞEN BİR VENA KAVA SUPERİOR SENDROMU OLGUSU

Hemodiyaliz hastalarında kalıcı damar yolunun sağlanması amacıyla kullanılan subklavian veya juguler venöz kateterler nedeniyle hastalarda asemptomatik trombozlar sık görülür; ancak tam tıkayıcı santral venöz tromboz gelişimi nadirdir. Kateter ile ilişkili tromboz nedeniyle gelişen semptomatik vena kava süperior sendromu (VKSS) ise literatürde çok nadir olarak bildirilmektedir. Kliniğimizde 6 yıldır son dönem böbrek yetmezliği nedeniyle hemodiyaliz tedavisi gören ve daha önce damar erişim yolunu sağlamak amacıyla bir çok kez subklavian ve juguler venöz kateterizasyon yapılmış olan 12 yaşındaki kız olguda, sol brakial arterio-venöz fistül açılmasından sonra boyun venlerinde dolgunluk, yüzünde ve her iki kolunda ödem geliştiği görüldü. Hemodiyaliz seanslarında yaygın göğüs ağrısı olan, letarji ve konfüzyon tablosu gelişen ve yüzdeki ödemi belirgin olarak artan hastada bilateral brakiosefalik trunkus ve subklavian venlerde tam tıkayıcı trombus varlığı gösterildi. Tüm hematolojik tetkikleri normal bulunan hastanın klinik tablosu santral venöz kateterizasyonlar sonrası gelişen tam tıkayıcı venöz tromboz ve buna bağlı VKSS olarak kabul edildi. Sistemik antikoagülan tedavi başlandı ve rekonstrüktif cerrahi girişim planlandı. Operasyon hazırlığı sırasında sistemik bulgularında gerileme olan hastanın tekrarlanan venografisinde kollateral gelişimi olduğu saptandı. Yüzünde ve kollarındaki ödemin azalması, hemodiyaliz sırasında siyanoz ve göğüs ağrısının olmaması, genel durumunun belirgin olarak düzelmiş olması ve ailenin isteği nedeniyle operasyon ertelendi. Tedavinin 18. ayında yapılan son değerlendirmede, VKSS ve tromboz ile ilişkili hiçbir klinik bulgusu mevcut değildi. Sonuç olarak, santral venöz kateter uygulanan hastalarda sık görülen venöz trombozlar nadir olarak yaşamı tehdit eden VKSS şeklinde de karşımıza çıkabileceğinden hastaların aralıklı Doppler ultrasonografi ile izlenerek erken tedavi yaklaşımında bulunulması gerektiğini düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler:

Venöz kateterizasyon, tromboz, hemodiyaliz, çocuk

PDF

___

Aitken ML, Tonelli MR. Complications of indwelling catheters in cystic fibrosis. Chest 2000; 118:1598-1602.
Brandt ML, Goldstein S. Vascular access in children. In: Nissen- son AR. and Fine RH (eds). Dialysis Therapy. Hanley and Bel- fus Medical Publishers. Philadelphia,USA, 3rd ed., 2002; pp. 455-457.
Corrigan JJ. Hemorrhagic and Thrombotic Disease. In: Nelson WE, Behrman RE, Kliegman RM, Arvin AM (eds). Textbook of Pediatrics. W.B. Saunders Company. Philadelphia,USA, 15th ed., 1996; pp. 1422-1438.
Grote J, Lufft V, Nikutta P, van der Lieth H, Bahlmann J, Dani- el WG. Transesophageal echocardiographic assessment of supe- rior vena cava thrombosis in patients with long-term central ve- nous hemodialysis catheters. Clin Nephrol 1994; 42:183-188.
Halevy A, Leonov Y, Lewinsohn G, Witz E, Orda R. Thrombo- sis of superior vena cava during total parenteral nutrition, mana- ged succesfully with low dose streptokinase. Intensive Care Med 1988; 14:72-73.
Haqqie SS, Roth M, Low CL, Bailie GR. Superior vena cava syndrome from central venous hemodialysis. Clin Nephrol 1994; 42:341-342.
Harmon WE, Jabs KL. Hemodialysis. In: Barratt TM, Avner ED, Harmon WEB (eds). Pediatric Nephrology. Lippincott Williams and Wilkins. Baltimore, USA, 4th ed., 1999; pp 1267-1288.
Hemphill DJ, Sniderman KW, Allard JP. Management of total parenteral nutrition-related superior vena cava obstruction with expandable metal stents. JPEN J Parenter Enteral Nutr 1996; 20: 222-227.
Mickley V. Subclavian artery to right atrium haemodialysis brid- ge graft for superior vena caval occlusion. Nephrol Dial Transp- lant 1996; 11:1361-1362.
Oderich GS, Treiman GS, Schneider P, Bhirangi K. Stent place- ment for treatment of central and peripheral venous obstruction: A long-term multi-institutional experience. J Vasc Surg 2000; 32:760-769.
Peters M, Beath SV, Puntis JW, John P. Superior vena cava thrombosis causing respiratory obstruction successfully resolved by stenting in a small bowel transplant candidate. Arch Dis Child 2000; 83:163-164.
Pop A, Cutler AF. Bleending downhill esophageal varices: a complication of upper extremity hemodialysis access. Gastroin- test Endosc Mar 1998; 47:299-303.
Richardson MW, Allen GA, Monahan PE. Thrombosis in child- ren: current perspective and distinct challenges. Thromb Ha- emost 2002; 88:900-11.
Salonvaara M, Riikonen P, Kekomaki R, Heinonen K. Clinically symptomatic central venous catheter-related deep venous throm- bosis in newborns. Acta Paediatr 1999; 88: 642-646.
Shapiro MA, Johnson M, Feinstein SB. A retrospective experi- ence of right atrial and superior vena caval thrombi diagnosed by transesophageal echocardiography. J Am Soc Echocardiogr 2002; 15:76-79.