NETFLİX İÇERİKLERİNİN ORYANTALİST ve SELF ORYANTALİST BAĞLAMDA ALIMLANMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: “HAKAN: MUHAFIZ” DİZİSİ ÖRNEĞİ

Özet: Kültürel alanda Batı ve Doğu ikiliği içeriklerin üretilmesi, dağıtılması ve de tüketilmesi noktasında oldukça belirleyici olmaktadır. Başta Amerika olmak üzere Batı menşeli şirketler ortaya koydukları ürünlerle görsel alanda sinema, televizyon gibi mecralarda boy göstermiş, zaman içerisinde teknolojinin gelişmesi ve yöndeşmesiyle birlikte internet yani çevrimiçi yayıncılık ile karşımıza çıkmışlardır. Amaç: Bu çalışma, günümüzde en yaygın akış platformlarından birisi kabul edilen Netflix’in ilk Türkiye Orijinal yapımı olan ‘Hakan: Muhafız’ dizisindeki Oryantalist ve Self Oryantalist unsurların izleyiciler tarafından nasıl alımlandığının ortaya çıkarılması amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Edward Said’in bakış açısından Oryantalizm ve Self Oryantalizm tanımlanmış, bu iki kuramın medya ile ilişkisi ele alınarak, bu kuramların bir söylem olarak medya üzerinden nasıl üretildikleri irdelenmiştir. Konuyu derinlemesine incelemek açısından nitel araştırma yöntemi kullanılarak amaçsal örneklemle seçilmiş 11 kişiyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Stuart Hall’un kodlama/kodaçımlama yöntemi ve üçlü alımlama analizi perspektifinden faydalanarak izleyenlerin yorumları analiz edilmiştir. Böylelikle Netflix’in küresel izleyici için hazırladığı bu dizinin yerel bağlamda Said’in kuramsal yaklaşımı izinde ne şekilde alımlandığı araştırılmıştır. Bulgular: Katılımcıların verdikleri cevaplar doğrultusunda ‘Hakan: Muhafız’ dizisindeki Oryantalist ve Self Oryantalist bakışı, her katılımcının kendi artalan bilgisi, tecrübesiyle alımladığı ve yorumladığı anlaşılmaktadır. Çalışmadan elde edilen bulgular arasında tüm katılımcıların dizide ‘Oryantalist Bakış’ olduğunu ifade etmeleri ve Hall’un belirttiği egemen kodları tespit ederek reddeden ‘muhalif okuma’ da bulunmaları oldukça kıymetli bir bulgudur. Niteliksel bir yöntemin tercih edildiği bu çalışmanın devamında derinlemesine görüşme yöntemiyle beraber göstergebilimsel analiz, katılımcı gözlem, birlikte izleme gibi yöntemlerin kullanıldığı tamamlayıcı araştırmalarla çok daha kapsayıcı bilgiler elde edilmesi mümkün olacaktır. Özgünlük: Çalışmanın konusu uluslararası yazında oldukça ilgi görmesine rağmen, ulusal yazında bu konuda sınırlı sayıda çalışma olduğu görülmektedir. Ayrıca çalışmamıza konu olan “Hakan: Muhafız” dizisinin platformunda yayımlanan ilk Netflix Türkiye Orijinal yapımı olması, dizi özelinde ilk defa Oryantalist ve Self-Oryantalist unsurların izleyiciler tarafından nasıl alımlandığının ortaya çıkarılmaya çalışılması da oldukça önemlidir. Bu çalışma ileride yapılacak olan Oryantalist ve Self-Oryantalist unsurlar üzerine alımlama analizi yapmak isteyen araştırmacılara yol gösterici olma amacındadır.

A STUDY ON THE RECEPTION OF NETFLIX CONTENT IN AN ORIENTALIST AND SELF-ORIENTALIST CONTEXT: AN EXAMPLE OF THE SERIES ”HAKAN: THE GUARD"

Abstract: In the cultural field, the Western and Eastern duality is very decisive in terms of production, distribution and consumption of content. Western companies, especially in America, have appeared in such media as cinema and television in the visual field with the products they have created, and with the development and convergence of technology over time, they have come across the Internet, that is, online broadcasting. Purpose: This analysis was execute in order to reveal how the Orientalist and Self-Orientalist elements are received by the audience in the "Hakan: Guard" series, the first Turkish Original production of Netflix, which is judged one of the most common streaming platforms today. Method: Orientalism and Self-Orientalism were defined from the point of view of Edward Said, the relationship of these two theories with the media was examined and how these theories were produced through the media as a discourse was examined. In order to examine the subject in depth, in-depth meeting were organized with 11 people selected with purposive sampling using the qualitative research method. Using Stuart Hall's encoding/decoding approach and the perspective of triple reception analysis, the comments of the viewers were analyzed. Thus, it was investigated how this series, which Netflix has prepared for the global audience, was reception in the local context in the follow in tracks of Said's theoretical approach. Findings: According to the answers given by the participants, it is understood that each participant receives and interprets the Orientalist and Self-Orientalist view in the series ‘Hakan: Guard’ with his own background knowledge and experience. Among the findings obtained from the study, it is a very valuable finding that all participants expressed an 'Orientalist Point of View' in the series and were present at the 'dissenting reading', which deciphered the dominant codes specified by Hall. In addition to the in-depth interview method, where a qualitative method is preferred, it will be possible to obtain much more inclusive information through complementary research using methods such as semiotic analysis, participant observation, and co-monitoring.. Originality: Although the subject of the study is of great interest in the international literature, it seen that there are a restricted number of studies on this subject in the national literatüre. In addition, since the series "Hakan: The Guard", which is the subject of our study, is the first Netflix Turkey Original production published on the platform, it is very important to try to reveal how the Orientalist and Self-Orientalist elements of the series are met by the audience for the first time in the series. This study aims to guide the researchers who want to make reception analysis on Orientalist and Self-Orientalist elements to be done in the future.

___

  • Aydın, O. Ş. (2007). Alımlama araştırmaları ve kültürel çalışmalar geleneğinin katkısı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (11), 119-131.
  • Aydın, O. Ş. (2019). Yeni izleme biçimleri ve netflix içerikleri: Ritzer’in mcdonaldlaşma tezi ekseninde bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 00(63), 1167-1172. doi:http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3305
  • Barker, C. (1999). Television, globalization and cultural ıdentities. Philedelphia: Open University Press.
  • Bezci, B. ve Çiftçi, Y. (2012). Self oryantalizm: İçimizdeki modernite ve/veya içselleştirdiğimiz modernleşme. Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries), 7(1), 139-166.
  • Binark, M. (2007). Yeni medya çalışmalarında yeni sorular. M. Binark (Ed.), Yeni Medya içinde, (21-44. ss). Ankara : Dipnot Yayınları.
  • Bulut, Y. (2019). Oryantalizmin kısa tarihi. İstanbul : Küre Yayınları.
  • Çakırman, A. (2019). Oryantalizmin varsayımsal temelleri: Fikri sabit imgelem ve düşünce tarihi. Doğu Batı Düşünce Dergisi Oryantalizm I, 183-198.
  • Djik, J. V. (2004). Digital media. D. M. John D.H. Downing (Ed.), The Sage Handbook of Media Studies içinde, (145-163. ss). London: Sage.
  • Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (2010). Öteki kuram kitle iletişim kuram ve araştırmalarının tarihsel ve eleştirel bir değerlendirmesi. Ankara: Erk Yayınları.
  • Hall, S. (2003). Kodlama ve kodaçım. B. Çoban, ve Z. Özaslan (Ed.), Söylem ve İdeoloji içinde, (309-326. ss). İstanbul: Su Yayınları.
  • Hall, S. (2005). Kodlama, kodaçımlama. Ş. Yavuz (Dü.), Medya ve İzleyici: Bitmeyen Tartışma içinde, (86-99. ss). Ankara: Vadi Yayınları.
  • Hobson, J. M. (2015). Batı medeniyetinin doğulu kökenleri (4. Baskı b.). (E. Ermert, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Höijer, B. (2005). İzleyicilerin televizyon programlarını alımlayışı: Kuramsal ve metodolojik değerlendirme. Ş. Yavuz (Dü.), Medya ve İzleyici: Bitmeyen Tartışma içinde, (105-130. ss). Ankara: Vadi Yayınları. İnal, M. A. (1996). Haberi okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
  • İnceiplik, H. (2008). Hollywood Sinemasında Kültürel Temsil Ve Oryantalizm. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo ve Sinema Anabilim Dalı, Ankara.
  • İrvan, S. (1997). Eleştirel yaklaşımlarda izleyici araştırmaları: Bir yöntem olarak alımlama çözümlemesi. İlef Yıllık'94. Ankara: Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
  • Jensen, K. B. ve Rosengren, K. E. (2005). İzleyicinin peşindeki beş gelenek. Ş. Yavuz (Dü.), Medya ve İzleyici: Bitmeyen Tartışma içinde, ( 55-84. ss). Ankara: Vadi Yayınları.
  • Köse, F. B. (2019). I. Ulusal genç akademisyenler sempozyumu Prof. Dr. Fuat Sezgin ve islâmî ilimler. (D. D. KÖSE, Dü.) Kahramanmaraş: KSÜ Siyer-i Nebi Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi SAMER Yayınları.
  • Kumar, D. (2010). Framing ıslam: The resurgence of orientalism during the bush ıı era. Journal of Communication Inquiry, 34(3), 254-277.
  • Mert, A. (2015). Orientalism and cinema: Orientalist ımages ın the movie taken 2. International Conference on the Changing World and Social Research 1, 16-25.
  • Morley, D. (1997). Television, audiences and cultural studies. London: Routledge.
  • Önal, H. ve Baykal, K. C. (2011). Klasik oryantalizm, yeni oryantalizm ve oksidentalizm ekseninde sinemada değişen ‘ben’ ve ‘öteki’ algısı. Journal of World of Turks, 107-128.
  • Özçetin, B. (2021). Britanya kültürel incelemeler okulu. Ö. Özer (Dü.), Eleştirel Medya Kuramları içinde (161-185. ss). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Pavlik, J. ve Bridges, F. (2013). The emergence of augmented reality (AR) as a storytelling medium in journalism. Journalism and Communication Monographs, 15(4), 4-59.
  • Rubin, A. (2007). Edward w. Said. A. Yıldız (Dü.), Oryantalizm tartışma metinleri içinde (17-38. ss). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • Ryan, M., & Kellner, D. (1997). Politik kamera. (E. Özsayar, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Said, E. (1998). Oryantalizm sömürgeciliğin keşif kolu. İstanbul: İrfan Yayımcılık.
  • Said, E. (2000). Haberlerin ağında islam. İstanbul: Babil Yayınları.
  • Said, E. (2004). Kültür ve emperyalizm. İstanbul: Hil Yayınları.
  • Said, E. (2017). Şarkiyatçılık batı'nın şark anlayışları (Onuncu Baskı b.). (B. Yıldırım, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. Turna, B. B. (2002). Şarkiyatçılığı anlamak: Edward Said'in "şarkiyatçılık"ı üzerine notlar. Doğu Batı Düşünce Dergisi Oryantalizm I(20), 113-134.
  • Uluç, G. (2009). Medya ve oryantalizm, yabancı, farklı ve garip...öteki. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi. Vivarelli, N. (2022, 04 02). Netflix, hbo max, amazon prime up the ante in Turkish tv production and storytelling. Erişim Adresi variety.com: https://variety.com/2022/tv/spotlight/turkish-tv-netflix-amazon-hbo-max-1235220335
  • Windahl, S. Ve Mcquail, D. (1997). Kitle iletişim modelleri. (K. Yumlu, Çev.). Ankara: İmge Kitapevi.
  • Yanık, A. (2016). 18. Yüzyıl batı felsefesiyle yaratılan oryantalist Türk(iye) imajı ve sinemaya yansımaları: Imdb üzerinde bir analiz. International Journal of Social Science, 361-381.
  • Yaylagül, L. (2018). Kitle iletişim kuramları egemen ve eleştirel yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.