KAMU ÖZEL İŞBİRLİĞİ VE ÖZELLEŞTİRME: KAVRAMSAL BİR ÇERÇEVE 1

1980lerden bu yana yaygınlaşan özelleştirme uygulamaları ve bunun yansıması olarak kamu hizmetlerinin özel kişilere gördürülmesini hedefleyen politikalar kamu hizmetlerinin örgütlenme ve finansmanında esneklik arayışlarının bir ürünü olan Kamu Özel İşbirliği kavramını ortaya çıkarmıştır. Kamu yönetimi reformunun önemli bir unsuru olarak düşünülen Kamu Özel İşbirliği 1990lı yıllarla birlikte dünya genelinde gerek hükümetlerin gerekse uluslararası sermayenin gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. Kamu Özel İşbirliği, kamu harcamalarının azaltılması, kamusal faaliyetlerin politik alandan çekilmesi ve idari işleyişin piyasa mantığına uydurulması yaklaşımlarını içermektedir. 1930lardan bu yana Dünya ekonomik sisteminin deneyimlediği en derin kriz tartışmalarının yaşandığı günümüzde, ortaya çıkan değişim ve dönüşüm taleplerinin geleneksel kavramlar üzerindeki etkisi dikkat çekicidir. Bu makalede, 1980li yıllardan itibaren etkisi artarak süren dönüşüm taleplerinin yarattığı değerler dizisinin bir sonucu olarak, kamu hizmetlerinin örgütlenmesinde önemli bir yer tutan Kamu Özel İşbirliği modelinin kuramsal temelleri özelleştirme ile ilişkilendirilerek kavramsal bir çerçevede incelenmiştir.

PUBLIC PRIVATE PARTNERSHIP AND PRIVATIZATION: A THEORETICAL FRAMEWORK

Privatization implementations growing since 1980 s and as a result, policies intending public services to be made by private sectore has generated Public Private Partnership, which is the result of seeking flexibility in organizing and financing public services. Public Private Partnership which is considered as an important factor of public administration, has become an important agenda article of both governments and international funds around the world from 1990 s. Public Private Partnership includes approaches about decreasing public expenditures, removing public activities from political basis and adaptation of administrative operation to the market logic. Since the 1930s, the world is experiencing the deepest crisis of the economic system. Today, the demand of change and transformation on the traditional concept is remarkable. In this article, Public Private Partnership is analyzed in relation to privatization on the theoretical basis.

PDF

___

Aktan, C. Coşkun, Özelleştirme ve Türkiye Deneyimi, Özelleştirme ve İş Hukuku Alanında Ortaya Çıkan Sorunlar Semineri, Nisan, 1996. Akintoye, Akintola, Matthias Beck, Cliff Hardcasstle, Public Private Partnerships: Managing Risks and Opportunities, Oxford Blackwell Science. Altıntaş, Berra, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Özelleştirilmesi ve Özelleştirmenin Sermaye Piyasalarına Etkileri, SPK Yayınları, Yayın No.8, Ankara, 1988. Ardıyok, Şahin, Altyapı Hizmetlerinde Devletin Düzenleyici Rolü, Altyapı Ekonomisi-Altyapı Hizmetlerinde Serbestleşme ve Özelleştirme, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2005. Baytan, İlhan, Türkiyede Özelleştirme Uygulamaları, Sorunlar, Öneriler, Ankara, 1999. Devlet Planlama Teşkilatı, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Hizmet Ticaretinin Serbestleştirilmesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT Yayınları, Ankara, 2000. Duman, Mehmet Zeki, Neoliberal Küreselleşmenin Zaferi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, 2011, s. 690. Eker, Ali Yıldırım Kamu Özel Ortaklıkları, Bütçe Dünyası, Cilt:2, Sayı:25, 2007, s.5967. Emek, Uğur, Karşılaştırmalı Perspektiften Kamu Özel İşbirlikleri: Avrupa Topluluğu ve Türkiye, Rekabet Dergisi, 2009, 10(1), s.753. Erdoğdu, Metin, PPP Projelerinin Finansmanı, Uluslararası KÖSİ (PPP) Zirvesi ve Sempozyumu, Tebliğ sunumu, Ankara, 2006. Ersöz, Melis, Avrupa Birliği ve Türk Hukuku Işığında Public Private Partnership Uygulamaları, İktisadi Araştırmalar Vakfı, İstanbul, 2010. European Commission, Green Paper-Public Procurement in the European Union: Exploring the Way Foorward. European Investment Bank Economic and Financial Crisis Report, Public-Private Partnerships in Europe: Before And During The Recent Financial Crisis, Temmuz 2010. European Parliment News, Public Procurement Package: Getting the Best Value for Money, 05.09.2013. Giritli, İsmet, Pertev, Bilgen ve Tayfun, Akgüner, İdare Hukuku, Der Yay., 2. Baskı, İstanbul, 2006. Gözübüyük, Şeref ve Tan, Turgut, İdare Hukuku, Genel Esaslar, 5. Baskı, Turhan Kitapevi, Ankara, 2007. Gözübüyük, Şeref; Tan, Turgut, İdare Hukuku, İdari Yargılama Hukuku, c.2, Turhan Kitabevi, Ankara, 1999. Green Paper on Public-Private Partnerships and Community Law on Public Contracts and Concessions, 2004. Grimsey, Darrin; Lewis, Mervyn; Public Private Partnerships: The Worldwide Revolution In Infrastructure Provision and Project Finance, Edward Elgar, 2004. İnsel, Ahmet, Neo-Liberalizm Hegemonyanın Yeni Dili, Birikim Yayınları, İstanbul, 2011. Jessop, Bob, The Future of the Capitalist State, Polity Press, Cambridge, 2002. Karahanoğulları, Onur Kamu Hizmetleri Piyasa İlişkisinde Dördüncü Tip: Eksik İmtiyaz (Kamu-Özel Ortaklığı), Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 66, No. 3, 2011, s.177215. Karahanoğulları, Onur, Özelleştirme İşlemlerinin Yargısal Denetimi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ankara, 1996. Karasu, Koray, Kamu Özel Ortaklığı: Sözleşme Sisteminin Genelleşmesi, Kamu Yönetimi: Yapı, İşleyiş, Reform, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın No: 598, Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No: 5, Ankara, 2009. Karasu, Koray, Sağlık Hizmetlerinin Örgütlenmesinde Kamu-Özel Ortaklığı AÜSBF Dergisi, Cilt 66, No:3, 2011. Kepenek, Yakup, Yentürk, Nurhan, Türkiye Ekonomisi, 9. Basım, Remzi Kitabevi, İstanbul, Ekim 1997. Kerr, David, The PFI Miracle, Capital and Class: 64, 1998. Keşli Ahmet, PPP Projelerinin Hukuki Rejimi, Grup HBS Yatırım Danışmanlık Şirketi LTD. ŞTİ. Yayınevi, İstanbul, 2012. Kettl, Donald, The Global Public Management Revolution: Administration Report on the Transformation of Governance, Brookings Institution, Washignton D.C., 2000. Kilci, Metin, T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 2007 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara, 2008. Kilci, Metin, T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Stratejik Plan 2009 2013, Ankara, 2009. Kozanoğlu, Hayri, Gür, Nurullah, Özden, Barış Alp, Neoliberalizmin Gerçek 100ü, İletişim Yayınları, İstanbul, 2008. Levy, D. Gerard, Kapitalizmin Marksist İktisadı, İletişim Yayınları, İstanbul, 2009. Lewis, Laura; Patrinos, H. Anthony, Impact Evaluation of Private Sector Participation in Education, Research Report, 2012. Minogue, Martin, Changing the State: Concepts and Practice in the Reform of Public Sector, in Martin Minogue, Charles Polidano and David Hulme (eds.), Beyond the New Public, Cheltenham, UK: Edward Elgar, 1998. Miraftab, Faranak (2004), Public-Private Partnerships: The Trojan Horse of Neoliberal Development, Journal of Planning Education and Research, 24: 89-101 Miraftab, Faranak Public-Private Partnerships: The Trojan Horse of Neoliberal Development, Journal of Planning Education and Research, 2004, s. 89101. Mohan, Giles, Stokke Kristian , Participatory Development and Empowerment: The Danger of Localism, Third World Quarterly, Vol 21, No. 2, 2000. OECD, Dedicated Public-Private Partnership Units: A Survey of Institutional and Governance Structure ,OECD Publishing, Paris, 2010. OECD, Public-Private Partnerships: In Pursuit of Risk Sharing and Value for Money, OECD Publishing, Paris, 2008a. Pflug, Tanja Public Private Partnerships in the Framework of Financing for Development, Heinrich Böll Foundation, Washington Office, Policy Paper 18, 2002. Public procurement in the Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), a Businesseurope Position Paper, Aralık 2013. Roggencamp, Sibylle, Public Private Partnership, Entstehung und Funksionsweise Kooperativer Arrangements Zwischen Öffentlichem Sektor und Privatswirtschaft, Peter Lang Verlag, Frankfurt am Main, 1999. Rosanvallon, Pierre, Refah Devletinin Krizi, Ankara, Dost Kitapevi, 2004. Sarısu, Ayhan, International PPP Platform Turkey Başkanlığı Sunumu, International PPP Platform Turkey Açılış Töreni Konuşma Metinleri, Ankara-İstanbul, 2008. Sarısu, Ayhan, Kamu Özel İşbirlikleri, Yaklaşım Yayınları, Ankara, 2009. Sarısu, Ayhan Altyapı Yatırımlarında Kamu ve Özel Sektör İşbirlikleri-I, Yaklaşım Dergisi, Ocak 2008, Sayı: 181, s.199-205. Savas, S. Emanuel, Privatisation and Public Private Partnerships, Seven Bridges, New York, 2000. Sezer, Yasin, Kamu Hizmetlerinin Görülmesinde Yap-İşlet-Devret Modeli, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2000. Standard & Poors (2005), Infrastructure & Public Finance Ratings, Public Private Partnerships, Global Credit Survey 2005. Şahin, Mehmet, Uysal, Özge, Kamu Ekonomisi Perspektifinden Kamu Özel Sektör Ortaklıkları, Ekin Yayınevi, Bursa, 2008. T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, 20092012 Strateji Raporu, Ankara, 2008. Tanzi, Vito, The Changing Role of the State in The Economy: An Historical Perspective, International Monetary Fund (IMF) Working Paper, WP/97/114,1997. Teisman, Geert, Klijn, Erik, "Public-Private Partnerships in The European Union: Officially Suspect, Embraced in Daily Practice", Public-Private Partnership-Theory and Practice in International Perspective, Edited by Stephen P. Osborne, Routledge, London and New York, 2000. Tekin, Ali Güner, Özelleştirmede İkinci Dalga: Kamu-Özel Sektör İşbirlikleri, Ekonomistler Bülteni, Haziran 2004. Tekin, Ali Güner, Özelleştirmede Yeni Yaklaşım: Özel Sektör Kamu İşbirlikleri, Ekonomistler Bülteni, Mayıs 2004. Tekin, Ali Güner, Public Private Partnerships veya PPP Modelleri, İdarecinin Sesi Dergisi, Cilt 21, Mayıs-Haziran 2007. Toprak, Oğuz, Refah Devleti ve Kapitalizm, 2000li Yıllarda Türkiyede Refah Devleti, İletişim Yayınları, İstanbul, 2012. Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), 21. Yüzyıl için Yeni Bir Devlet Modeline Doğru: Optimal Devlet, İstanbul, 1995. Türkiye Büyük Millet Meclisi, Yasama Dönemi 24, Yasama Yılı 3, Sıra Sayı 47, Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İşbirliği Modeli ile Tesis Yaptırılması Hakkında Kanun Tasarısı ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu, 1/722, 2/1114. Uysal, Tahir, Uluslararası Yatırımcılar Derneği Başkanlığı Sunumu, International PPP Platform Turkey Açılış Töreni Konuşma Metinleri, Ankara-İstanbul 2008. Uz, Abdullah Kamu-Özel Ortaklığı/Public-Private Partnership (PPP) (Kavram ve Hukuksal Çerçeve), GÜHFD, C 11, Sayı 12, 2007. Ünüvar, Raşit, Türkiye Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Sunumu, International PPP Platform Turkey Açılış Töreni Konuşma Metinleri, Ankara- İstanbul, 2008. Yescombe, E. R., Public Private Partnerships Principles of Policy and Finance, Elsevier, Oxford, 2007. Yescombe, R. Edward, Principles of Project Finance, Acedemic Press, California, 2002. Zengin, Ozan, Günümüz Kamu Yönetiminde Öne Çıkan Yaklaşımlar, Kamu Yönetimi: Yapı İşleyiş Reform, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın No: 598, Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No: 5, 2009. Diğer Kaynakları http://www.edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/2011281NahideKonak.pdf. www.kdk.gov.tr/sag/turk-dis-politikasi-ve-kamu-diplomasisi http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/wp97114.pdf http://eprints.port.ac.uk/7353/ idak.gop.edu.tr http://fazliogluhukuk.com/Proje%20Finansman%C4%B1%20ve%20K%C3%96SO. pdf http://www.yescombe.com/ www.academicpress.com http://fazliogluhukuk.com/Proje%20Finansman%C4%B1%20ve%20K%C3%96SO. pdf http://www.dictionnaire.enap.ca/dictionnaire/docs/definitions/definitions_anglais/cit izen_participation.pdf www.dpt.gov.tr/DocObjects/.../Kamu_Ozel_Isbirligi-Kasım2012.pdff http://www.bumko.gov.tr/TR,43/orta-vadeli-mali-plan-ve-ekleri.html http://ekutup.dpt.gov.tr/haber/ahd/gerekce.pdf http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-2906/saglikta-donusum-programi.html http://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/stratejikplanturk.pdf www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4749.doc http://www.dunya.com/hazine-garantisinde-ust-limit-3-milyar-dolar-207311h.htm http://www.ihale.gov.tr/Mevzuat.aspx http://siteresources.worldbank.org/EDUCATION/Resources/PPP_impact_evaluation _report.pdf http://www2.standardandpoors.com/spf/pdf/fixedincome/ PPP_Credit_Survey_2005.pdf http://www.wto.org/english/tratop_e/gproc_e/gproc_e.htm http://consultations.worldbank.org/consultation/procurement-policy-review- consultations http://www.europarl.europa.eu/news/en/news http://europa.eu/documents/comm/green_papers/pdf/com-96-583_en.pdf