HAYALET RİSKLER VE NEDENSELLİK SORUNU

Gelişen teknolojiye bağlı olarak ortaya çıkan bazı risklerin varlığı bilimsel çalışmalar açısındantartışmalıdır. Bilimsel açıdan varlığı ve yokluğu hakkında kesin bir karara varılamayan bu tür risklere,hayalet riskler denmektedir. Bilim çevrelerince varlığı hususunda uzlaşma sağlanamayan bu riskler, hukukaçısından da zorluk yaratır niteliktedir. Mahkemeler, bir hayalet riskin zarara yol açtığı iddiasıyla açılan birdavada, bu risk ile zarar arasında nedensellik bağını kurmadan sorumluluk uygulayamayacağı için eldekiçalışmaları çok dikkatli değerlendirmek durumundadır. Zira bir hayalet riskin niceliksel olarak vereceğizararın yanında bu riskin niteliksel özellikleri de toplum açısından ciddi endişelere sebebiyet vermektedir.

PHANTOM RISKS AND THE PROBLEM OF CAUSATION

Phantom risk is a risk that cause and effect relations is unproven. There is a great disparity between the suspected hazard and a health effect. Tort law approaches the issue of risk differently than does science.It is necessary for the plaintiff to a tort action to prove a legally and factually cognizable connection between the risk presumed and injured suffered. Probabilistic evidence provides the court with evidence of risk developing a certain illness as a result of that risk. In addition, the public perceives phantom risks are dangerous. Hence judges should be more careful in appraising scientific evidence and evaluating risk researh.

___

  • Abraham, K. S., (2012), The Forms and Functions of Tort Law, 4. bs., New York, Foundation Press.
  • Akçura Karaman, T., (2008), Üreticinin Ayıplı Ürünün Sebep Olduğu Zararlar Nedeniyle Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
  • Baysal, B., (2012), Zarar Görenin Kusuru, İstanbul, On iki Levha.
  • Covello V.T. ve Mumpower, J.L., (1985), “Risk Analysis and Risk Management: An Historical Perspective”, Risk Analysis International Journal, C. 5, S. 2.
  • Çipil, M., (2013), Risk Yönetimi&Sigortacılık, 2.bs., Ankara, Nobel Yayıncılık.
  • Dural M. ve Sarı, S., (2015), Türk Özel Hukuku Cilt I Temel Kavramlar ve Medeni Kanun’un Başlangıç Hükümleri, 10. bs., İstanbul, Filiz Kitabevi.
  • Edden, J.M., (2015), Toxic Torts, MN, West Academic Publishing.
  • Foster K.R. vd., (1999), Phantom Risk, Massachusetts, The MIT Press.
  • Hansson, S. O., (2018), "Risk", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, (edt.) Edward N. Zalta, https://plato.stanford.edu/archives/fall2018/entries/risk/>.
  • Havutçu, A., (2005), Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk: Üreticinin Sorumluluğu, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
  • Nomer, H., (2018), Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, Beta.
  • Oğuzer, P., (2016), “Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Üreticinin Sorumluluktan Kurtuluş Sebepleri”, Sorumluluk Hukuku Seminerler, Ed. Başak Baysal, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2016, s. 384.
  • Oğuzman, K. Ve Öz, T., (2016), Borçlar Hukuku C.II., İstanbul, Vedat Kitapçılık.
  • Petek, H., (2009), İlaç Üreticisinin Hukuki Sorumluluğu, Ankara, Yetkin Yayınları.
  • Simons, K. W., (1996), “The Restatement (third) of Torts and Traditional Strict Liability: Robust Rationales, Slender Doctrines”, Wake Forest Law Review, C. 44.
  • Sjöberg, L., (2004), “The Metodology of Risk Perception Research”, Quality and Quantity, 34.
  • Slovic P., ve Weber, E.U., (2002), “Perception of Risk Posed by Extreme Events”, Risk Management Strategies in an Uncertain World Conference, New York.
  • Sunstein, C. R., (1997), “A Note on Voluntary Risks versus Involuntary Risks”, Duke Environmental Law&Policy Forum, C. 8, N.1.
  • Tyler, T. R., (1990), Why People Obey The Law, New Haven, Yale University Press.