Taşınmaz Mülkiyetinin Sınırlarından Başkasına Ait Araziye Girme Hakkı

Mülkiyet hakkı, sahibine en geniş yetkiyi veren ayni haktır. Bununla birlikte bazenkanundan, bazen de hukuki işlemden kaynaklanan çeşitli sınırlamalar, hak sahibininkullanımını kısıtlamaktadır. Çalışmada incelenecek olan haklar, Türk Medeni Kanunumd.751 vd. hükümlerinde yer alan “başkasının arazisine girme hakkı” kenar başlığındadüzenlenmiş ve herkes lehine getirilmiş sınırlamalardır. Bu sınırlamalar mülkiyet hakkıüzerinde sınırlı ayni haklara benzer bir yük oluşturmamakta ancak malike, arazisinebaşka kişilerin girmesine katlanma yükümü yüklemektedir.Kanunda başkasının arazisine girme hakkı başlığında, orman ve mer’aya girme (TMKmd.751), sürüklenen şeyler ile benzerlerinin alınması (TMK md.752) ve zorunlulukhaline (TMK md.753) ilişkin hükümler düzenlenmiştir. Kural olarak malikin mülkiyethakkına dayanarak arazisine girilmesini engellemesi mümkün iken, kanunda sayılan buhallerde malik, başkaları lehine olarak arazisine yapılacak müdahaleye göz yummak durumundabırakılmıştır. Bununla birlikte taşınmaz mülkiyetinin sınırını oluşturan başkasınınarazisine girme hakkı ile ilgili hükümlerin çoğu zaman sadece özel hukuk kapsamındadeğil, kamu yararının da göz önüne alınarak düzenlendiği görülmektedir. TMKmd.751 vd. hükümleri istisnai nitelikte olduğu için, başkasının arazisine girme hakkınınsınırsızca kullanımından bahsedilemeyecek; bu hak, ancak kanunda belirtilen şartlarıngerçekleşmesi halinde kullanılabilecektir.

The Right of Access to Another Person’s Land as a Limitation to the Right to Immovable Property

The right to property is a right in rem that gives the right-holder the most extensive powers. Nevertheless, various limitations either stemming from law or legal acts shall restrict the exercise of right-holder’s rights. The rights that will be examined in this paper are provided in Article 751 et al. of the Turkish Civil Code (TCC) under the title of “the right of access to another person’s land” and they can be claimed by anyone. These limitations do not constitute a burden on the right to property similar to that of limited rights in rem, however, they impose an obligation to the property owner to compromise the access of other persons in his or her land. Under the title of the right of access to another person’s land, the law provides provisions on the access to forest and meadow (Article 751 of the TCC), collecting drifting goods and similar things (Article 752 of the TCC) and force majeure (Article 753 of the TCC). While in principle the property owner is entitled to prevent others from entering in his or her land based on property right, the property owner is obliged to compromise the interference of others with his or her land under the conditions set forth in the law. Nonetheless, provisions on the right of access to another person’s land which constitute a limitation to the right to immovable property are not only set out within the framework of private law, but the public interest is also taken into account. Since provisions of Article 751 et al. of the TCC include exceptional circumstances, the right of access to another person’s land cannot be accepted as unlimited and it can be exercised only under certain circumstances as stipulated by law.

___

  • • Ateş, Derya; Akipek, Jale; Akıntürk, Turgut, Eşya Hukuku, 2. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2018.
  • • Ayan, Mehmet, Eşya Hukuku II, Mülkiyet, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2016.
  • • Bertan, Suad, Ayni Haklar, Cilt I, Balkan Basım ve Cilt Evi, Ankara, 1976.
  • • Eren, Fikret, Mülkiyet Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2016.
  • • Esener, Turhan ve Güven, Kudret, Eşya Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
  • • Fischer Lehmann, Marie von, ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, ed. Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephan Wolf, Marc Amstutz, Roland Fankhauser, Orell Füssli Verlag AG, Zürich, 2016.
  • • Göksu, Tarkan, Sachenrecht, Art. 699, 700, 701, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2016.
  • • Gürsoy, Kemal; Eren, Fikret; Cansel, Erol, Türk Eşya Hukuku, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 1978.
  • • Güneş, Ahmet, Çevre Hukuku, XII Levha Yayıncılık, İstanbul, 2015.
  • • Haab, Robert; Simonius, August; Scherrer, Werner; Zobl, Dieter, Das Eigentum, Art. 641-729 ZGB Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Sachenrecht, Schulthess Polygraphischer Verlag AG, Zürich, 1977.
  • • Huser, Meinrad, Droit Suisse de la Mensuration et Aspects Choisis du Droit de la Géoinformation et du Registre Foncier, Schulthess Editions Romandes, Genève, 2017.
  • • Hitz, Flurina, Sachenrecht Art. 641-977 ZGB, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2016.
  • • Kähr, Michel, ZGB Kommentar, art 719, Orell Füssli Verlag AG, Zürich, 2016.
  • • Kernen, Alexander, ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Orell Füssli Verlag AG, Zürich, 2016.
  • • Nantermod, Philippe, “Planification et Réalisation des Domaines Skiables”, Recherches Juridiques Lausannoises Band, Schulthess Editions Romandes, Genève, 2017.
  • • Oğuzman, Kemal; Seliçi, Özer; Oktay-Özdemir, Saime, Eşya Hukuku, 21.Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2018.
  • • Sarı, Suat, Alıkoyma Hakkı, Alfa Yayınları, İstanbul, 2000.
  • • Saymen, Ferit Hakkı; Elbir, Halid, Türk Eşya Hukuku, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1954.
  • • Sirmen, Lale, Eşya Hukuku, 2. Baskı, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2018.
  • • Steinauer, Paul-Henri, Les Droits Réels (Tome II), 4. Baskı, Edition Staempfli+Cie SA, Berne, 2007.
  • • Tekinay, Selahattin Sulhi, Taşınmaz Mülkiyetinin Takyitleri, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1988.
  • • Tekinay, Selahattin Sulhi, Eşya Hukuku, Kutulmuş Matbaası, İstanbul, 1970. (Eşya)
  • • Tuor, Pierre, Le Code Civil Suisse, Editions Polygraphiques S.A., Zurich, 1942.
  • • Türker, Yavuz Özhan, “Odun Dışı Orman Ürünlerinden Yararlanmanın Yasal Esas- ları”, Journal of the Faculty of Forestry, Istanbul University, İstanbul, 61, 1, 2011.
  • • Ünal, Mehmet; Başpınar, Veysel, Orman Hukuku, 4.Baskı, Savaş Yayınları, Ankara, 2017.
  • • Wieland, C., Ayni Haklar, T.C. Adalet Bakanlığı Yayım Müdürlüğü, Ankara, 1946.
  • • Wirz, Pascal, Schranken der Sonderrechtsausübung im Stockwerkeigentum, ZStP - Zürcher Studien zum Privatrecht Band/Nr. 206, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2008.
  • • Zufferey, Roger, “Aspects Juridiques des Activités de Loisirs et de Détente en Forêt”, Le Droit de l’Environnement Dans la Pratique, Ed: Vereinigung für Umweltrecht, Vereinigung für Umweltrecht, Winterthur, 2010.