Hukuk Yoluyla Demokrasi mi, Demokrasi Yoluyla Hukuk mu? Hukuk ve Demokrasi İlişkisi Üzerine Değerlendirmeler

“Hukuk yoluyla demokrasi” formülü, demokratik düzene geçiş, demokratik düzenin korunması ve pekiştirilmesinde hukuki yolların kullanılmasını ifade etmektedir. Buna karşılık “demokrasi yoluyla hukuk” ifadesi, hukuk kurallarının hazırlanması, kabulü ve uygulanmasında demokratik usul ve esaslara uyulmasını vurgulamaktadır. “Hukuk yoluyla demokrasi” formülü doktrin ve uygulamada yaygın kabul görse de, “demokrasi yoluyla hukuk” doktrinde sıkça kullanılan ve yerleşmiş bir kavram değildir. Bu çalışmada, hukuk yoluyla demokrasiye geçiş, hukuk yoluyla demokrasinin korunması ve pekiştirilmesi, demokrasi yoluyla hukuk yaklaşımı ve kozmopolit demokrasinin ulusal hukuk düzenleri üzerindeki olası etkileri, genel bir çerçevede incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hukuk yoluyla demokrasi, demokrasi yoluyla hukuk, demokrasiye geçiş, demokratik pekişme, kozmopolit demokrasi

Democracy Through Law Or Law Through Democracy? Reflections On The Relationship Between Law And Democracy

“Democracy through law” formula refers to the application of legal procedures in establishing, protecting and consolidating democratic order. On the other hand, the concept of “law through democracy” emphasizes that democratic procedures and principles shall be applied in the preparation, adoption and application of legal rules. Although the formula of “democracy through law” is widely accepted in theory and practice, the concept of “law through democracy” is not commonly used and endorsed by the doctrine. This paper analyses the democratic transition and consolidation through law, “law through democracy” approach and the probable impacts of cosmopolitan democracy over national legal systems in a general framework

Keywords:

Democracy through law, law through democracy, democratic transition, democratic consolidation, cosmopolitan democracy,

PDF

___

• Archibugi, Daniele ve David Held (Ed.), Kozmopolit Demokrasi: Yeni Dünya İçin Bir Gündem, Çev: Neşe Nur Domaniç, İstanbul, Ütopya Kitabevi Yayınları, 2000.
• Avril, Emmanuelle ve Johann N. Neem (Ed.), “Introduction: “Contested Democracy”: A Critical Evaluation”, Democracy, Participation and Contestation: Civil Society, Governance and the Future of Liberal Democracy, Abingdon, Routledge, 2015.
• Bakırezer, Güven, “Antik Yunan Düşüncesinde Kölelik”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63, 1, 2008.
• Benoit-Rohmer, Florence ve Heinrich Klebes, Council of Europe Law: Towards A Pan-European Legal Area, Strasbourg, Council of Europe Publishing, 2005.
• Besson, Samantha ve José Luis Martí (Ed.), Deliberative Democracy and Its Discontents, Aldershot, Hampshire, Asgate Publishing, 2006.
• Bobbio, Norberto, Liberalism and Democracy, Çev: Martin Ryle ve Kate Soper, London, Verso, 1990.
• Bonhomme, Brian ve Cathleen Boivin (Eds.), Milestone Documents in World History: Exploring the Primary Sources That Shaped the World, Dallas, Texas: Schlager Group, 2010.
• Brock, Gillian, “Cosmopolitan Democracy and Justice: Held versus Kymlicka”, Studies in East European Thought, 54, 4, 2002.
• Brunkhorst, Hauke, “Gloomy Prospects - Seven Theories on the Future of Democracy within a World Society”, Definition and Development of Human Rights and Popular Sovereignty in Europe: Science and Technique of Democracy, No.49, Venice Commission, Strasbourg, Council of Europe Publishing, 2011.
• Dahl, Robert A., Demokrasi ve Eleştirileri, Çev: Levent Köker, Ankara, Türk Siyasi İlimler Derneği ve Türk Demokrasi Vakfı ortak yayını, 1993.
• Elster, Jon (Ed.), Deliberative Democracy, Cambridge, Cambridge University Press, 1998.
• Elster, Jon, Ulysses Unbound: Studies in Rationality, Precommitment, and Constraints, Cambridge, Cambridge University Press, 2000.
• Erdoğan, Mustafa, Özgürlük Perspektifinden Hukuk ve Demokrasi, İstanbul, Kesit Yayınları, 2013.
• Ferejohn, John, “Deliberative Democratic Law”, Research Paper, (2014) NYU Law School, http://www.princeton.edu/csdp/events/Ferejohn%20Deliberative%20 Democratic%20Law/Ferejohn-Deliberative-Democratic-Law.pdf (23 Nisan 2015).
• Ginsburg, Tom, “The Global Spread of Constitutional Review”, The Oxford Handbook of Law and Politics, Keith E. Whittington vd. (Ed.), Oxford, Oxford University Press, 2008.
• Goldstein, Leslie Friedman, “American Innovations in Democratic Decision Making”, Democratic Decision-Making: Historical and Contemporary Perspectives, David Lewis Schaefer (Ed.), Lanham, MD, Lexington Books, 2012.
• Habermas, Jürgen, Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy, Çev: William Rehg, Cambridge, Polity Press, 2011.
• Habermas, Jürgen, The Crisis of the European Union: A Response, Çev: Ciaran Cronin, Cambridge/Malden, Polity Press, 2012.
• Hakyemez, Yusuf Şevki, Militan Demokrasi Anlayışı ve 1982 Anayasası, Ankara, Seçkin Yayınları, 2000.
• Held, David, Democracy and the Global Order: From the Modern State to Cosmopolitan Governance, Cambridge, Polity Press, 1995.
• Held, David, “Demokrasi ve Yeni Uluslararası Düzen”, Kozmopolit Demokrasi: Yeni Dünya İçin Bir Gündem, Daniele Archibugi ve David Held (Ed.) Çev: Neşe Nur Domaniç, İstanbul, Ütopya Kitabevi Yayınları, 2000.
• Hendrix, Carolyn M., “Integrated Deliberation: Reconciling Civil Society’s Dual Role in Deliberative Democracy” Political Studies, 54, 2006.
• Howard, Philip N. ve Muzammil M. Hussain, Democracy’s Fourth Wave? Digital Media and the Arab Spring, Oxford, Oxford University Press, 2013.
• Huntington, Samuel P., Üçüncü Dalga: Yirminci Yüzyıl Sonlarında Demokratlaşma, Çev: Ergun Özbudun, Ankara, Yetkin Yayınları, 1996.
• Kaboğlu, İbrahim, “Hukuk Yoluyla Demokrasi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Halil Nadaroğlu’na Armağan), XIV, 1, 1998.
• Karakul, Selman, “Lizbon Antlaşması Sonrasında Avrupa’nın Bütünleşme Sorunu ve Türkiye’nin Avrupa Birliği İçindeki Konumu”, Hukuk ve Adalet, Eleştirel Hukuk Dergisi, 5, 14, 2013.
• Koslowski, Peter (Ed.), Individual Liberty and Democratic Decision Making, Tübingen, Mohr, 1987.
• Linz, Juan J. ve Alfred Stepan, Problems of Democratic Transition and Consolidation: Southern Europe, South America, and Post-Communist Europe, Baltimore ve Londra, The Johns Hopkins University Press, 1996.
• Locke, John, Uygar Yönetim Üzerine İkinci İnceleme: Sivil Toplumda Devlet, Çev: Serdar Taşçı ve Hale Akman, İstanbul, Metropol Yayınları, 2002.
• Oder, Bertil Emrah, “Chapter 12: Turkey”, The ‘Militant Democracy’ Principle in Modern Democracies, Ed. Markus Thiel, Farnham, Ashgate Publishing, 2009.
• Özbudun, Ergun, Türkiye’de Demokratikleşme Süreci, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2014.
• Petaux, Jean, Democracy and Human Rights for Europe: The Council of Europe’s Contribution, Strasbourg, Council of Europe Publishing, 2009.
• Popescu, Christian C., “Is there a Fourth Wave of Democracy or Not? An Evaluation of the Latest Theories”, The USV Annals of Economics and Public Administration, 12, 1, 2012.
• Robinson, Eric W. (Ed.), Ancient Greek Democracy: Readings and Sources, Oxford, Blackwell Publishing, 2004.
• Rousseau, Jean Jacques, Toplum Sözleşmesi, Çev: Vedat Günyol, Altıncı Basım, İstanbul, Adam Yayınları, 1994.
• Shapiro, Ian, The State of Democratic Theory, Princeton, Princeton University Press, 2003.
• Tyulkina, Svetlana, Militant Democracies: Undemocratic Political Parties and Beyond, Abingdon, Routledge, 2015.
• Uygun, Oktay, Demokrasinin Tarihsel, Felsefi ve Ahlaki Boyutları, İstanbul, İnkılâp Kitabevi, 2003.
• Yokuş, Sevtap, “Avrupa Birliği’ne Uyumda Siyasi Kriterler Doğrultusunda Türkiye’de Anayasal ve Yasal Dönüşüm Çabaları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, LXI, 1-2, 2003.