Şiddets uçlarına sürüklenen ergenlerde dini potansiyeller

Bu çalışma, şiddet suçlarına sürüklenen ergenlerin dini potansiyellerini anlamaya yönelik bir araştırmadır. Teoride ve pratikte, dinin, çocuklar/ergenler arasında, şiddet suçlarına sürüklenmeyi önleyici ve ıslah edici bir yapıya sahip olduğu, dinde ve din psikolojisinde böyle bir karakterin var olduğu tezi savunulmaktadır. Ergen suçluluğunu önlemede dinin ve din psikolojisinin işlevsel olabileceğinden hareketle, konu teorik çerçevede; hukuki, psikolojik, sosyolojik, dini ve din psikolojik boyutları ile ele alınmıştır. Uygulamada ise; şiddet suçlarına sürüklenen ergenlerde dini yaşantı; inanç, bilgi, duygu ve tecrübe boyutları ile analiz edilmiştir. Araştırmada anket (survey) yöntemi ile veri toplanmıştır. Suça sürüklenen çocuk kapsamındaki 113 ergenle gerçekleştirilen araştırma sonucunda; ergenlerin, dini yaşantının inanç ve duygu boyutlarında yüksek, bilgi ve tecrübe boyutlarında ise düşük potansiyeller taşıdıkları, yaşadıkları şiddet ve suç sorunları ile ilgili olarak dini yardıma ve sağaltıma açık oldukları, bu tür bir yardımın faydasına inandıkları bulunmuştur. Dinin ve din psikolojisinin, çocuk suçluluğu konusunda gerek eğitsel gerekse tedbirsel amaçla aktive edilmesinin çocuklar açısından yararlı olacağı, bu argümanın şiddet suçlarına sürüklenen ergenlerde bir karşılığı olduğu, çocukların din konusundaki var olan potansiyellerinin ilgililerce değerlendirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Religious potentials in adolescents drifted violent crimes

In this study is a research to understanding potentials of adolescents drifted/driven to violent crimes in terms of the science of psychology of religion. In theory and practice, thesis is argued that religion has a structure preventive and corrective drifted to violent crimes between children/ adolescents, religion and psychology of religion is concluded that there is such a character. Reference that religion and psychology of religion may be functional in prevention of juvenile delinquency, the subject is discussed legal, psychological, sociological, religious and psychological of religion dimensions in theoretical framework. In practice, adolescents drifted violent crimes, whose religious experiences were analyzed by sizes of faith, intellect, emotion and experiment. In research, data were collected by methods of questionnaire (survey) and documentation. As a result of the research conducted on 113 adolescents who child under driven to crime; it is found that adolescents have high potentials in dimensions of faith and emotion although they have low potentials in dimensions of intellect and experiment, adolescents are open religious assistance and treatment about their problems, they believe that the benefit of such an aid. It is concluded that would be beneficial for children that the psychology of religion and religion are activated with the aim of both educational and precautionary in juvenile delinquency, this argument is an equivalent of in the children drifted/ driven to crime, the children existing potentials on the religion should be evaluated relevant persons.

___

  • Adler, A. Yaşamın Anlam ve Amacı. K. Şipal (çev.). İstanbul: Say Yayınları (2011).
  • Adler, A. Yaşama Sanatı K. Şipal (çev.). İstanbul: Say Yayınları (2011).
  • Akıntürk, T. ve N. Okan. Hukuka Giriş. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları (2002).
  • Allport, G. W. Birey ve Dini. B. Sambur (çev.). Ankara: Elis Yayınları (2004).
  • Atmaca, T. İslam’da Suç ve Suç İle Mücadele Yöntemleri. Dini Araştırmalar Dergisi. 7. 20, 333-353 (2004).
  • Avcı, A. Eğitimde Şiddet Olgusu; Lise Öğrencilerinde Şiddet Saldırganlık ve Ahlaki Tutum İlişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (2010).
  • Ayan, S. Suçlu Kim. 1. Baskı. Ankara: Ütopya Yayınevi (2011).
  • Ayten, A. Kendini Gerçekleştirme ve Dindarlık İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (2004).
  • Bahadır, A. Ergenlik Döneminde Dini Şüphe ve Tereddütler. H. Hökelekli (Ed.).Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi içinde. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 255-306 (2002).
  • Celkan, H. Y. (1990). Ziya Gökalp’in Eğitim Sosyolojisi. 1. Baskı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Certel, H. Din Psikolojisi.1. Baskı. Ankara: Andaç Yayınları (2003).
  • Cirhinlioğlu, F. G. Din Psikolojisi. 1. Baskı. Ankara: Nobel Yayın (2010).
  • Çevik, M. Dindarlık ve Suç İlişkisi Adıyaman Açık ve Kapalı Ceza İnfaz Kurumları İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (2010).
  • Dönmezer, S. Kriminoloji. 8. Baskı. İstanbul: Beta Basım (1994).
  • Dönmezer, S. Toplumbilim. 11 Baskı. İstanbul: Beta Basım. (1994).
  • Diyanet İşleri Başkanlığı. Kur’an-ı Kerim Meali. 11. Baskı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. (2006).
  • Emmons, R. A. ve R. F. Paloutzian. Din Psikolojisi Dün Bugün ve Yarın. A. Ayten (Ed.). Din Psikolojisi Dine ve Maneviyata Psikolojik Yaklaşımlar içinde. İstanbul: İz Yayıncılık, 13-55 (2012).
  • Glock, C. Y. “Dindarlığın Boyutları Üzerine”, Din Sosyolojisi. Y. Aktay ve M. E. Köktaş (drl.). İstanbul: Vadi Yayınları (1998).
  • Hood, R. W., Jr B. Spilka, B. Hunsberger ve R. Gorsuch. Dini Gelişim Kuramları. M.D. Karacoçkun (çev.). Din Bilimleri akademik Araştırmalar Dergisi. 4. 4, 205-221 (2004). http://www.dinbilimleri.com/Makaleler/1288277986_0404110430. pdf (12 Aralık 2012)
  • Holm, N. G. Din Psikolojisine Giriş. A.Bahadır (çev.). İstanbul: İnsan Yayınları (2007).
  • Hökelekli, H. Gençlik ve Din. H. Hökelekli (Ed.). Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi içinde. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 11-29 (2002).
  • Hökelekli, H. Çocuk Genç Aile Psikolojisi ve Din. 1. Baskı. İstanbul: Dem Yayınları (2009).
  • Hökelekli, H. Din Psikolojisi. 8. Baskı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları (2010).
  • Hökelekli, H. Değerler Psikolojisi ve Eğitimi. 1. Baskı. İstanbul: Timaş Yayınları (2011).
  • İmamoğlu, A. Psikolojik ve Ahlaki Açıdan Çocuk Suçluluğu. 1. Baskı. İstanbul: Işık Akademi (2012).
  • İmamoğlu, A. ve A. Yavuz. Üniversite Gençliğinde Dini İnanç ve Umutsuzluk İlişkisi. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 23. 1, 205-244 (2011).
  • Karademir, K. Suçluların Topluma Kazandırılmasında Din Eğitiminin Rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (1997).
  • Kayıklık, H. Din Psikolojisi Bireysel Dindarlık Üzerine. 1. Baskı. Adana: Karahan Kitabevi (2011).
  • Kepçeoğlu, M. Psikolojik Danışma ve Rehberlik. 11. Baskı. İstanbul: Alkım Yayınevi (1999).
  • Klang, B., A. Cronqvist ve H. Björvell. The Use and Efficacy of Coping Strategies and Coping Styles in a Swedish Sample. Quality of Life Research. 6. 1, 87–96 (1997). http://link.springer.com/content/pdf/10.1023%2FA%3A1026425730325 (05 Ocak 2013)
  • Koç, B. Okullarda Şiddet. 2. Baskı. İstanbul: Eflatun Matbaası (2011).
  • Köse, A. ve A. Ayten. Din Psikolojisi. 2. Baskı. İstanbul: Timaş Yayınları (2012).
  • Kula, N. Gençlik Döneminde Kimlik ve Din. H. Hökelekli (Ed.). Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi içinde. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 31-70 (2002).
  • Kunt, V. Suç ve Çocuk. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (2003).
  • Kuzgun, Y. Rehberlik ve Psikolojik Danışma, 8. Baskı. Ankara: ÖSYM Yayınları (2002).
  • Lazarus, R. S. Coping Theory and Research: Past, Present, and Future. Psychosomatic Medicine. 55. 3, 234-247 (1993). http://www.psychosomaticmedicine.org/ content/55/3/234.full.pdf+html (26 Ocak 2013)
  • Mehmedoğlu, A. U. Kişilk ve Din. 1. Baskı. İstanbul: Dem Yayınları (2004). Ok, Ü. İnanç Bakım ve Danışmanlığı Bir Model Geliştirme Denemesi. A. Seyyar (Ed.).
  • Manevi Sosyal Hizmetler içinde. İstanbul: Rağbet Yayınları, 100-140 (2008).
  • Öget, İ. Z. Mücrim ve Serseri(Antisosyal) Çocuklar. 1.Baskı, İstanbul: Cumhuriyet Matbaası (1941).
  • Ögel, K. Madde Kullanımı İstismarı. O. Polat(Ed.).Tüm Boyutları ile Çocuk İstismarı içinde. Ankara: Seçkin, 305-328 (2007).
  • Özdoğan, Ö. İnsanı Anlamaya Yönelik Bir Yaklaşım Pastoral Psikoloji. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 37. 1, 359-364 (1997). http://dergiler.ankara. edu.tr/dergiler/37/782/10061.pdf (10 Ocak 2013)
  • Özdoğan, Ö. İnsanı Anlamaya Yönelik Bir Yaklaşım Pastoral Psikoloji. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 47. 2, 127-141. (2006). http://dergiler.ankara. edu.tr/dergiler/37/59/563.pdf (10 Ocak 2013)
  • Peker, H. Suçlularda Dini Davranışlar. On Dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 4, 93-129 (1990).
  • Peker, H. Din Psikolojisi. 7. Baskı. İstanbul: Çamlıca Yayınları (2011).
  • Schneider, B., H. Rice ve L. Hoogstra. İmportance of Religion in Adolescents’ Lives. Catholic Education, A Journal of Inquiry and Practice, 7. 3, 366-389 (2004). http://ejournals.bc.edu/ojs/index.php/catholic/article/view/498 (15 Aralık 2012)
  • Siyez, D. M. Ergenlerde Problem Davranışlar. 1. Baskı. Ankara: Pegem Akademi (2009).
  • TBMM. Türkiye’de Ortaöğretime Devam Eden Öğrencilere ve Ceza ve İnfaz Kurum- larında Bulunan Tutuklu ve Hükümlü Çocuklarda Şiddet ve Bunu Etkileyen Etkenlerin Saptanması Araştırma Raporu. Ankara (2007).
  • TDK. Büyük Türkçe Sözlük. http://tdkterim.gov.tr/bts/ (2012)
  • TUİK. www.tuik.gov.tr (Ocak 2012)
  • Uluğtekin, S. Çocuk Mahkemeleri ve Sosyal İnceleme Raporları. 1. Baskı. Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları (2004).
  • Uysal, V. Din Psikolojisi Açısından Dini Tutum Davranış ve Şahsiyet Özellikleri. 1. Baskı. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları (1996).
  • Yapıcı, A. Din ve Ruh Sağlığı Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık. 1. Baskı. Adana: Karahan Kitabevi (2007).
  • Yavuz, K. Çocukta Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişmesi. 3. Baskı. İstanbul: Boğaziçi Yayınları (2012).
  • Yavuzer, H. Çocuk ve Suç. 13. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi. (2011).
  • Yeşilyaprak, B. Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. 20. Baskı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık (2012).
  • Yılmaz, M. Eğitim Ortamlarında Şiddet ve Düşündürdükleri. EKEV Akademi Dergisi. 43, 203-216 (2010).
  • Yılmaz, M. Ergenlikte Şiddet Bir Çözüm Yolu Olarak Din Eğitimi. Din ve Hayat Dergisi. 15, 80-83 (2012).
  • Yörükoğlu, A. Gençlik Çağı. 13. Baskı. İstanbul: Özgür Yayınları (2007).
  • Yücel, M. T. Adalet Psikolojisi. 6. Baskı. Ankara: Başkent Matbaası (2007).
  • Yüksel, A. Ş. Dini Gelişim. M. D. Karacoşkun (Ed.). Din Psikolojisi El Kitabı içinde.Ankara: Grafiker Yayınları, 111-126 (2012).