SAHİH HALVETİN NİKÂH AKDİNİN HÜKÜMLERİNE ETKİSİ

Evli olmayan ve aralarında devamlı bir evlenme engeli bulunmayan bir erkekle bir kadının, kimsenin göremeyeceği bir yerde baş başa kalması İslâmiyet’te yasaklanmıştır. Meşru bir evlilik hayatını ilgilendiren sahih halvet, hukuken geçerli bir nikâh akdinden sonra eşlerin başkalarının kendilerini görmeyeceklerinden emin olabilecekleri kapalı bir yerde baş başa kalmalarını ifade eden fıkhi bir terimdir. Bu terimle, kadın ve erkeğin nikâh akdi sonrasında başkalarının muttali olamayacağı kapalı bir mekânda, cinsî münasebete bedeni, hukuki ve tabii bir engelin bulunmaması şartıyla baş başa kalmasının hukuki durum ifade edilir. Sahih halvet, kadının sosyal durumunu, mehir, nesep, iddet gibi maddî ve mânevî haklarını ve görevlerini yakından ilgilendirdiğinden fakihler bu konuyu ayrıntılı olarak ele almıştır. Bu çalışmada fakihlerin sahih halvetle ilgili görüşleri, günümüzün şartları dikkate alınarak değerlendirilecektir.

THE EFFECT OF EL-HALVATU’S-SAHİH LEGAL/ LEGİTİMATE ASSOCİATİON AFTER MARRİAGE CONTRACT ON PROVISIONS OF DIVORCE

It is forbidden in Islam a man staying who is not married and does not have a permanent marriage with alone a woman with the same qualities in a place where no one can see. el-Halvatu’s-Sahih legal/legitimate association after marriage contract which happens after the marriage ceremony, is a legal term that states that spouses stay together after a legally valid marriage ceremony in a closed place where others are sure they will not see themselves. In this term, is expressed the legal status of the man and woman standing alone after the marriage contract in an enclosed space that no one else can see provided that there is no legal or natural obstacle. Because the el-halvatu’s-sahih has a close relation to the social status of the woman and the material and moral rights and duties of the wife, the jurists addressed this issue in detail. In this study, the opinions of the masters about the el-halvatu’s-sahih will be evaluated by considering the conditions of today.

___

  • Abdulhamîd, Muhammed Muhyiddîn, el-Ahvâlu’ş-Şahsiyye fi’ş-Şerîati’l-İslâmiyye, Mektebet’l-Hanefiyye, İstanbul trs.
  • Acar, H. İbrahim, “İddet”, DİA, , XXI, s. 467, İstanbul 2000.
  • Aynî, Ebî Muhammed Mahmud b. Ahmet, el-Binâye fî Şerhi Hidaye I-XII, (2. Baskı), Dâru’l-Fikr, Beyrut 1990.
  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyn b. Alî, Sünenu’l-Kübrâ I-XI, (3. Baskı), Dâru’l- Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2003.
  • Buharî, Muhammed b. İsmâ‛îl, Sahîhu’l-Buhârî, Dâru İhyâi’t-Turâi’l-‛Arabî, Beyrut 2001.
  • Buhûtî, Mansûr b. Yunûs b. İdrîs, Keşşâfu’l-Kina’ an Metni’l-İknâ’ I-IX, Dâru’l-Âlemu’l Kutub, Riyâd 2003.
  • Cassâs, Ebû Bekr Ahmed b. Alî er-Râzî, Ahkâmu’l-Kurân I-III, (3. Baskı), Dâru’l- Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2007.
  • Cemel, Süleymân b. Ömer b. Mansûr el-Acilî eş-Şâfiî, Hâşiyetu’l-Cemel alâ Şerhi’l- Minhac, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut trs.
  • Cevherî, İsmail b. Hammâd, Mu’cemu’s-Sihah, (2. Baskı), Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 2007.
  • Cürcânî, Alî b. Muhammed eş-Şerîf, Kitâbu’t-Ta’rifât, Dâru’n-Nefâis, Beyrut 2007.
  • Çeker, Orhan, “Halvet”, DİA, (384-386), XV, İstanbul 1997.
  • Çolak, Abdullah, İslâm Aile Hukuku, Malatya 2014.
  • Dârekutnî, Ali b. Ömer, Sünen-i Dârekutnî I-VI, Müessetü’r-Risâle, Beyrut trs.
  • Heyet, Fetâva’l-Hindiyye I-XIII, Kahire, trs.
  • Heyet, Mevsûat’ul-Fikhiyye I-XXXXV, (2. Baskı), nşr. Vizâretu’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l- İslâmiyye, Kuveyt 1983.
  • Heyet, Osmanli Hukuk-i Aile Kararnâmesi, Yayına Hazırlayan ve Notlar Ekleyen: Orhan Çeker, Konya 2012.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Emîn, Reddu’l-Muhtar alâ Durri’l-Muhtar Şerhi Tenvîri’l-Ebsâr I-XII, Dâru’l Âlemi’l-Kutub, Riyad 2003.
  • İbn Aşur, Muhammed Tahir, Makâsidu’ş-Şeriati’l-İslâmiyye, trc. Mehmet Erdoğan-Vecdi Akyüz, Rağbet Yay., İstanbul 2013.
  • İbn Hâc, Ebû Abdillah Muhammed b. Muhammed b. Muhammed el-Abdarî el-Mâlikî, Medhal, Mektabetu Daru’t-Turâs, Kahire trs.
  • İbn Hacer, Şihâbuddîn Ahmed b. Alî el-Askalânî, Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî I-XXVI, Beyrut 2013.
  • İbn Kudâme, Muvaffakuddîn Ebî Muhammed Abdillah b. Ahmed b. Muhammed, el- Muğnî I-XV, (3. Baskı), Dâru’l Alemu’l-Kutub, Riyad 1997.
  • İbn Mâce, Ebû ‛Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Sünenü İbn Mâce, Thk. Yusuf el-Hâc Ahmed, Mektebetu İbn Hacer, Şam 2004.
  • İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemaluddin Muhammed b. Mukarrem, Lisânu’l-Arab I-XVIII,(7. Baskı), Daru’l-Sadir, Beyrut 2011.
  • İbn Nüceym, Zeynu’l-‘Âbidîn b. İbrâhîm, el-Eşbâh ve’n-Nezâir ‘Âlâ Mezhebi Ebî Hanîfe en-Nu’mân, Thk. Abdu’l-Kerîm Fudayl, Mektebetu’l-Asriyye, Beyrut 2011.
  • İbn Rüşd, Ebu’l-Velîd Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî, Bidâyetu’l-Müçtehid ve Nihâyetu’l-Muktesid,Müessetu’r-Risâle Nâşirûn, Beyrut 2010.
  • İbnu’l Kayyim, Ebî Abdillah Muhammed b. Ebî Bekr Eyyûb, İ’lâmu’l-Muvakkîn an Rabbi’l-Âlemîn I-VII, Dâru’l-İbn Cevziyye, Riyad 1423.
  • İbnu’l-Arabî, Ebî Bekr Muhammed b. Abdillah, Ahkâmu’l –Kur’ân I-IV, Dâru’l Kutubi’l -‘İlmiyye, Beyrut 2012.
  • İbnu’l-Hümâm, Kemaluddîn Muhammed b. Abdirrahman es-Sivâsî el-İskenderî, Tek- miletu Şerhu Fethu’l-Kadir X, (Şerhû Fethu’l-Kadîr alâ Hidâyeti Şerhi Bidâyeti Mübtedî içinde), (1. Baskı), Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 2003.
  • Karâfî, Şahabuddîn Ebû’l-Abbas Ahmed b. İdrîs, el-Furûk I-IV, (1. Baskı), Dâru’l- Kutubi’l-‘İlmiyye, Beyrut 1998.
  • Karaman, Hayreddin, Mukayeseli İslâm Hukuku I-III, İz Yayıncılık, İstanbul 2012.
  • Kâsânî, Alau’d-Dîn Ebî Bekr b. Suû’d el-Hanefî, Bedâyiu’s-Sanâyi’ fî Tertîbi’ş-Şerâi’ I-VI, Dâru’l-İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî Beyrut 2010.
  • Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr, el-Câmiu’ li Ahkâmi’l-Kurân I-XXIV , (1. Baskı), Müessetu’r-Risâle, Beyrut 2006.
  • Mevsılî, Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd b. Mahmud, el-İhtiyâr li’Ta’lîli’l-Muhtâr I-V, Çağrı Yay., İstanbul 2007.
  • Müslim, Ebu’l-Husayn Muslim b. el-Haccâc en-Neysâbûrî, Sahîhu Müslim, Thk. Halîl b. Me’mûn Şeyhân, Dâru’l-Ma‛rife, Beyrut 2007.
  • Nesâî, Ahmed b. Şu‛ayb el-Hurasânî, Sünenu’n-Nesâî, Thk. Halîl b. Me’mûn Şeyhâ, Dâru’l-Ma‛rife, Beyrut 2007.
  • Nevevî, Ebu Zekeriyya Muhyiddin b. Şeref, Kitâbu’l-Mecmû’ Şerhu’l-Muhezzeb li’ş- Şîrâzî I-XXIII, Mektebetu’l-İrşâd, Cidde trs.
  • Pekcan, Ali, İslâm Hukukunda Gaye Problemi, Ek Kitap, İstanbul 2012.
  • Râğib el-İsfehânî, Hüseyn b. Muhammed, el-Müfredât fî Ğarîbi’l-Kurân, Kahire 1970.
  • Râzî, Muhammed Fahruddîn, Mefâtîhu’l-Ğayb XXXII, (1. Baskı), Dâru’l-Fikr, Beyrut 1981.
  • Saffet, Köse, İslâm Hukukuna Giriş, Hikmetevi Yay., İstanbul 2012.
  • Sâvî, Ahmed, Belagatu’s-Sâlik li Ekrabi’l-Mesâlik I-IV, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1995.
  • Serahsî, Şemseddîn, Kitâbu’l-Mebsût I-XXXI, Daru’l-Ma’rife, Beyrut trs.
  • Şelebî, Şihâbuddîn Ahmed, Haşiye ‘alâ Tebyîni’l-Hakâik I-VI, Bulak 1314.
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali, Seylu’l-Cerrâru’l-Mütedeffik alâ Hadâiku’l-Ezhâr, (1. Bas- kı), Dâru İbn Hazm, Beyrut 2004.
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali, Neylü’l-Evtâr min Esrâri’l Münteka’l-Ahbar, (1. Baskı), Dâru’l-Kutubi’l-Arabiyye, Beyrut 2004.
  • Tehânevî, Muhammed b. Alî b. Kâdî Muhammed Hâmid b. Muhammed Sâbir el-Fârûkî, Keşşâfu Istilâhâtu’l Funûn ve’l-Ulûmu’l-İslâmiyye I-III, Dâru Sâdır, Beyrut.
  • Tirmizî, Ebî İsâ Muhammed b. İsâ b. Sevre, Câmiu’t-Tirmizî, (1. Baskı), Thk. Yusuf el- Hâc Ahmed, Mektebetu İbn Hacer, Dımeşk 2004.
  • Yaman, Ahmet, İslâm Aile Hukuku, İFAV, İstanbul 2015.
  • Çolak, Abdullah, “Oruç Kefâretinin Dayandığı Hadislerin Tahlili”, EKEV Akademi Dergi- si, Yıl:9, sayı: 23, Erzurum 2005.