HÂRİCÎ TARİHİYLE İLGİLİ İLK KAYNAKLAR

İslam tarihindeki iç karışıklıklardan sonra ortaya çıkmış bir itikadi mezhep olan Haricilerle alakalı olarak gerek tarih kitaplarında gerekse kendilerinin kaleme aldıkları eserlerde önemli bilgiler yer almaktadır. Bu mezhep mensuplarının fikirleri, inanç dünyaları ve diğer dini sahadaki uygulamalarını öğrenebilmek için, kaynakların aktardıkları bilgileri tahlil etmek ve kıyaslamak elzemdir. Bu çalışma, Haricilerin siyasi ve itikadi sahada tarihsel süreçlerini ele alan temel kaynaklara ve bu kaynakları kaleme alan müelliflere dair bir bibliyografik denemedir. Bu vesileyle bu çalışmadaki amacımız Hariciler hakkında çalışma yapacak olan araştırmacılara da kolaylık sağlayacak verileri ortaya koymaktadır

___

  • Fığlalı, "Câbir el-Cu‘fî", DİA.
  • İbnü'n-Nedîm (2), Ebû'l-Ferec Muḥammed b. İsḥâḳ b. Muḥammed el-Verrâḳ el-Bağdâdî (ö.438/1047), el-Fihrist, nşr. İbrahim Ramaḍân, I, Beyrut 1417/1997.
  • İbnü’n-Nedîm (1), el-Fihrist, Beyrut 1398/1978.
  • İsmail Paşa, Hediyyetu’l-Ârifîn Esmâ’u'l-Mu’ellifîn ve Âsâru'l-Musannıfîn, İstanbul 1951.
  • İsmail Paşa (Bağdatlı), İzâhü’l-Meknûn fi'z-Zeyl alâ Keşfi'z-Zunûn an Esâmi'l-Kütüb ve'l-Funûn, tashih: Şerafettin Yaltkaya, Kilisli Rıfat Bilge, I-II, 2. Basım, İstanbul 1972.
  • Muhammed b. Abdullah b. Abdülkâdir b. Gabbân es-Subhî, Fitnetü Makteli Osman Radiyallahu anh, 2. Basım, İmâdetü’l-Bahsi’l-İlmî bi’l-Câmiʻti’l-İslâmiyye, Medine 1414/2003.
  • eṡ-Ṡafedî, Ṡalâḥuddîn Ḫalîl b. Aybek b. ʿAbdullah (ö.764/1363), el-Vâfî bi'l-Vefiyât (nşr. Aḥmed el-Arnâûṭ ve Turkî Muṡṭafâ), I-XXIX, Beyrût.
  • Sandıkçı, Kemal, İlk Üç Asırda İslâm Coğrafyasında Hadis, Ankara 1991.
  • Sezgin (1), Fuâd, Târîhu't-Turâsi'l-Arabî, çev. Mahmûd Fehmî Hicâzî, Fehmî Ebu'l-Fadl, Kahire 1977-1978.
  • Sezgin (2), Fuâd, Târîhu't-Turâsi'l-Arabî, Arapça'ya çev. Mahmûd Fehmî Hicazî, Fehmî Ebü’l-Fazl, el-Memleketü’l-Arabiyyetü’s-Suʻûdiyye Vizâretü’t-Taʻlîmi’l-Âlî Camiʻatü İmâm Muhammed b. Suʻûd el-İslâmiyye, 1411/1991.
  • Ziriklî, el-A‘lâm, 5. Baskı, Beyrut 1980.