Harun YILMAZ

5816

Dımaşk'ın En Zor Yılı: Şehrin Moğollar Tarafından İşgali (658/1260)

The Hardest Year of Damascus: The Invasion of the City by the Mongols (658/1260)

Following the invasion of Baghdad in 656 (1258), the Mongols headed further west in Muslim lands. At the time, Ayyubids controlled Bilad al-Sham while Mamluks ruled in Egypt, having put an end to Ayyubid domination ten years earlier. The Mongols' massacres and usurpation, especially when they captured Aleppo, cau- sed great fear and anxiety throughout the region. Therefore, many of the cities in the region, including Damascus, the most important centre of Bilad al-Sham, sur- rendered to the Mongols without any resistance. The Ayyubid dynasty collapsed with the Mongols' invasion of Damascus, a city which remained in Mongol hands for about eight months until they were defeated by the Mamluks in the battle of 'Ain Jalut. The Mongol invasion led to significant changes in religious, scientific and economic life in Damascus, and changed the political and military structures in the city. The invasion of Damascus caused basically three major developments: High tension in Muslim-Christian relations and the attempt to establish a new social order; building relations with scholars ('ulama') through appointments to teaching positions, and the reorganization of positions themselves; and finally the migration of people, including scholars, from the city due to insecure conditions. This article deals with the developments that took place in Damascus during the Mongol invasion and the following restoration period, with a special reference to their influence upon the scholarly community of the city.
PDF

___

  • Alinge, Curt, Moğol Kanunları, çev. Çoşkun Üçok, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1967.
  • Alshech, Eli, "Islamic Law, Practice, and Legal Doctrine: Exempting the Poor from the Jizya Under the Ayyubids (1171-1250)", Islamic Law and Society, 10/3 (2003): 363-74. Amitai-Preiss, Reuven, Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhânid War 1260-1281, Cambridge: Cambridge University, 1996.
  • Avcı, Casim, "İbn Şeddâd, İzzeddin", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), 1999, XX, 374-76.
  • Bezer, Gülay Öğün, "Tuğteginliler", DİA, 2012, XLI, 349-51.
  • Ebû Şâme el-Makdisî, Terâcimü ricâli'l-karneyni's-sâdis ve's-sâbi', nşr. Seyyid İzzet Attâr el-Hüseynî, Kahire: Dârü'l-kütübi'l-melikiyye, 1947.
  • Ebü'l-Fidâ, Târîh, haz. Mahmûd Deyyûb, I-II, Beyrut: Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye, 1417/1997.
  • Gilbert, Joan Elizabeth, "The Ulama of Medieval Damascus and the International World of Islamic Scholarship" (doktora tezi), University of California-Berkeley, 1977.Alinge, Curt, Moğol Kanunları, çev. Çoşkun Üçok, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1967.
  • Alshech, Eli, "Islamic Law, Practice, and Legal Doctrine: Exempting the Poor from the Jizya Under the Ayyubids (1171-1250)", Islamic Law and Society, 10/3 (2003): 363-74. Amitai-Preiss, Reuven, Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhânid War 1260-1281, Cambridge: Cambridge University, 1996.
  • Avcı, Casim, "İbn Şeddâd, İzzeddin", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), 1999, XX, 374-76.
  • Bezer, Gülay Öğün, "Tuğteginliler", DİA, 2012, XLI, 349-51.
  • Ebû Şâme el-Makdisî, Terâcimü ricâli'l-karneyni's-sâdis ve's-sâbi', nşr. Seyyid İzzet Attâr el-Hüseynî, Kahire: Dârü'l-kütübi'l-melikiyye, 1947.
  • Ebü'l-Fidâ, Târîh, haz. Mahmûd Deyyûb, I-II, Beyrut: Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye, 1417/1997. Gilbert, Joan Elizabeth, "The Ulama of Medieval Damascus and the International World of Islamic Scholarship" (doktora tezi), University of California-Berkeley, 1977.Alinge, Curt, Moğol Kanunları, çev. Çoşkun Üçok, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1967.
  • Alshech, Eli, "Islamic Law, Practice, and Legal Doctrine: Exempting the Poor from the Jizya Under the Ayyubids (1171-1250)", Islamic Law and Society, 10/3 (2003): 363-74. Amitai-Preiss, Reuven, Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhânid War 1260-1281, Cambridge: Cambridge University, 1996.
  • Avcı, Casim, "İbn Şeddâd, İzzeddin", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), 1999, XX, 374-76.
  • Bezer, Gülay Öğün, "Tuğteginliler", DİA, 2012, XLI, 349-51.
  • Ebû Şâme el-Makdisî, Terâcimü ricâli'l-karneyni's-sâdis ve's-sâbi', nşr. Seyyid İzzet Attâr el-Hüseynî, Kahire: Dârü'l-kütübi'l-melikiyye, 1947.
  • Ebü'l-Fidâ, Târîh, haz. Mahmûd Deyyûb, I-II, Beyrut: Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye, 1417/1997. Gilbert, Joan Elizabeth, "The Ulama of Medieval Damascus and the International World of Islamic Scholarship" (doktora tezi), University of California-Berkeley, 1977. Humphreys, R. Stephen, From Saladin to the Mongols, Albany: State University of New York, 1977.
  • İbn Ebû Usaybia, Uyûnü'l-enbâ' fî tabakati'l-etıbbâ', nşr. Nizâr Rızâ, Beyrut: Dâru mektebeti'l-hayât, t.y. İbn Hallikân, Vefeyâtü'l-a'yân, nşr. İhsan Abbas, I-VIII, Beyrut: Dâru Sâdır, 1398/1978. İbn Kadî Şühbe, Tabakatü'ş-Şâfiiyye, nşr. Abdülhalîm Han, I-IV, Beyrut: Âlemü'l-kütüb, 1407/1987.
  • İbn Kesîr, Ebü'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, nşr. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî, I-XXI, Cîze: Hicr li't-tıbâa ve'n-neşr, 1417-20/1997-99.
  • İbn Vâsıl, Müferricü'l-kürûb: Die Chronik des ibn Wasil: Mufarriğ al-Kurub fi Ahbar Bani Ayyub, nşr. Mohamed Rahim, Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2010.
  • İbnü'l-İmâd, Şezerâtü'z-zeheb, nşr. Abdülkadir el-Arnaût - Mahmûd el-Arnaût, I-X, Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1406-14/1986-93.
  • Jackson, Peter, The Mongols and the West, New York: Routledge, 2014. Kafalı, Mustafa, "Cengiz Han", DİA, 1993, VII, 367-69.
  • Kuşçu, Ayşe Dudu, Eyyûbî Devleti Teşkilatı, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2013. Lane, George, Early Mongol Rule in Thirteenth Century Iran: A Persian Renaissance, London: Routledge Curzon, 2005.
  • Makrîzî, Kitâbü's-Sülûk li-ma'rifeti düveli'l-mülûk, nşr. Muhammed Mustafa Ziyâde, I-II, Kahire: Matbaatü'l-cenne, 1956.
  • Merçil, Erdoğan, "Şahne", DİA, 2010, XXXVIII, 292-93.
  • Nuaymî, ed-Dâris fî târîhi'l-medâris, nşr. Ca'fer el-Hasenî, I-II, Kahire: Mektebetü'ssekafeti'd-dîniyye, 1988.
  • Nüveyrî, Nihâyetü'l-ereb fî fünûni'l-edeb, nşr. Müfîd Kumeyha v.dğr., I-XXXIII, Beyrut: Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye, 1424/2004.
  • Özaydın, Abdülkerim, "Aynicâlût Savaşı", DİA, 1991, IV, 275-76.
  • Özel, Ahmet, "Klasik İslâm Devletler Hukukunda Ülke Kavramı ve Günümüzdeki Durum: İbn Teymiyye'nin Mardin Fetvası ile Benzeri Diğer Bazı Fetvalar", Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 43 (2012): 41-64.
  • Reşîdüddin Fazlullah-ı Hemedânî, Câmiu't-tevârîh: İlhanlılar Kısmı, çev. İsmail Aka v.dğr., Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2013.
  • Sa'dî, Abbas Fâzıl, Yâkut el-Hamevî, Beyrut: Dârü't-Talîa, 1992.
  • Safedî, el-Vâfî bi'l-vefeyât, nşr. Ahmed el-Arnaût - Türkî Mustafa, I-XXIX, Beyrut: Dâru ihyâi't-türâsi'l-Arabî, 1420/2000.
  • Spuler, Bertold, İran Moğolları, çev. Cemal Köprülü, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1957.
  • Sübkî, Tâceddin, Tabakatü'ş-Şâfiiyyeti'l-kübrâ, nşr. Mahmûd Muhammed Tanâhî - Abdül fet tâh Muhammed el-Hulv, I-X, Kahire: Matbaatü Îsâ el-Bâbî el-Halebî, 1383-96/ 1964-76.
  • Şeşen, Ramazan, Salâhaddin Eyyûbî ve Devri, İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültürünü Araştırma Vakfı, 2000.
  • Şeşen, Ramazan, Salahaddin'den Baybars'a Eyyûbîler-Memluklar (1193-1260), İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültürünü Araştırma Vakfı, 2007.
  • Şirinov, Agil, "Tûsî, Nasîrüddin", DİA, 2012, XLI, 437-42.
  • Tomar, Cengiz, "el-Melikü'n-Nâsır Yûsuf", DİA, 2004, XXIX, 78-79.
  • Yılmaz, Harun, "Zengîler ve Eyyûbîler Döneminde Dımaşk'ta "Medrese" (1154-1260)" (doktora tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014.
  • Yılmaz, Harun, "Meşîhatüşşüyûh'un Doğuşu ve Mısır'da İki Hankah: Sa'îdü's-Sü'adâ Siryâkûs", Tasavvuf, 15/34 (2014): 1-21.
  • Yûnînî, Kutbüddin, Zeylü Mir'âti'-zamân, I-IV, Haydarâbâd: Dâiretü'l-maârifi'lOsmâniyye, 1374-80/1954-61.
  • Zehebî, Târîhu'l-İslâm: 651-660, nşr. Ömer Abdüsselâm Tedmürî, Beyrut: Dârü'l-kitâbi'lArabî, 1419/1999.
İslam Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1301-3289
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1997
  • Yayıncı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Osmanlı’da İlm-i Fıkıh: Âlimler, Eserler ve Meseleler Sempozyumu İstanbul, 24-25 Aralık 2016

Muhammed Usame ONUŞ

Dımaşk'ın En Zor Yılı: Şehrin Moğollar Tarafından İşgali (658/1260)

Harun YILMAZ

Hanefî Fıkıh Literatüründe Gelenek Oluşturan Kayıp Bir Metin: Muhtasarü'l-Kerhî

Orhan ENÇAKAR

Kutbüddin eş-Şîrâzî'ye el-Keşşâf Şerhi Nispeti Meselesi

M. Taha BOYALIK

Kadınların Hadis Okuttuğu Mekânlar: el-Câmiu'l-Muzafferî Örneği

Nagihan EMİROĞLU