Ali ALPARSLAN, Mehtap ÖZTÜRK, İlker Hüseyin ÇARIKÇI

Çift Kariyerli Akademisyenlerin İş Yeri ve Evdeki İyi Oluşları Üzerine Bir Saha Araştırması

Bu araştırma; akademisyen eşlerin çift kariyerli olmaya dair tutumlarını ölçmek, iş yeri ve evdeki mutluluklarının demografik özellikler ile farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek amaçlı gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda iş yeri ve evdeki mutluluğun arasındaki ilişkiyi tespit etmek bu çalışmanın bir diğer amacıdır. Isparta Süleyman Demirel Üniversitesinde bulunan çift kariyerli akademisyenler üzerine yapılan bu çalışma, kartopu yöntemiyle seçilmiş 244 çiftin katılımı sağlanarak yapılmıştır. Yüz yüze anket yöntemi uygulanarak veriler toplanmıştır. Ankette; akademisyen eşlere ait demografik bilgiler, eşlerin çift kariyerli olmaya yönelik tutumları, çocuk sayısı ve çocuk yapmaya dair tutumları, iş yerindeki ve evdeki mutluluğun değerlendirilmesine yönelik veriler çeşitli istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; 1’den fazla çocuk sahibi olanların işyerlerinde daha mutlu olduğu, çift kariyerliliğe dair olumsuz tutum ile çocuk sayısının alakalı olmadığı, çocuk sahibi olmanın akademik kariyer üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Evdeki mutluluk, iş yerindeki mutluluk ve iş tatmini arasında anlamlı, pozitif ve kuvvetli düzeyde ilişki mevcuttur. Çift kariyerli olmaya yönelik olumsuz tutum içinde olan akademisyen eşler, iş yerinde ve evde daha mutsuzdur. Ayrıca akademik çiftlerde kadın akademisyenlerin erkeklere göre üretilen eserler açısından daha başarılı olduğu da ortaya konan bulgulardandır.

Anahtar Kelimeler:

Çift Kariyerli Eşler, Öznel İyi Oluş, Evde Mutluluk (Öznel İyi Oluş), İşyerinde Mutluluk (Öznel İyi Oluş), Akademisyen Çiftler

A Field Study On Well-Being of Dual-Career Academics in The Workplace and at Home

This research was conducted for academicians' attitudes towards being dual-career and determining whether the wellbeing of the workplace and the home differed with the demographic characteristics. At the same time determining the correlation between wellbeing at workplace and home was the other aim of study. Carried out on the dual-career academics at Süleyman Demirel University in Isparta, this study was performed by providing the participation of some 244 couples selected with the snowball method. The data were collected by employing the face-to-face questionnaire method. In the questionnaire, it was intended to analyze data with varied statistical method about the demographic information on the academic couples, the attitudes of the couples towards being dual-career, their attitudes towards the number of children and towards having children, and the evaluation of well-being in the workplace and at home. According to the findings obtained, it was seen that those with more than one child were happier in their workplaces, that a negative attitude towards being dual-career was not relevant to the number of children, and that having children had no significant effect on the academic career. There are significant, positive, and strong correlations among well-being at home, well-being in the workplace, and job satisfaction. The academic couples with negative attitudes towards being dual-career are unhappier in the workplace and at home. In addition, another finding revealed is that the female academics among the academic couples were more successful in terms of works produced than the males.

Keywords:

Dual Career Couples, Work-Family Balance, Well-being at Home, Well-being at Workplace, Academician Couples,

PDF

___

KAYNAKÇA Acar F. (1990). Türkiye’de Kadınların Akademik Kariyere Katılımı, İş ve İşçi Bulma Kurumu Konferansı, Değişen Toplumda Kadınların İstihdam İmkânlarının Geliştirilmesi Konulu Uluslararası Konferans, 7-8 Kasım, Ankara.
Alp A., Yeni Çalışma Biçimleri ve Aile Yapısı Bağlamında Çalışan Kadınlar, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, İzmir, 2007.
Alparslan A. M. (2016). Emek İşçilerinde Fazladan Rol Davranışının Öncülü: İş Tatmini mi İşyerinde Mutluluk mu?, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1), 203-206.
Apaydın D. M. (2004). Çift Kariyerli Ailelerde İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kendini Kurgulama Düzeyleri ile İlişkisi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Aytaç M. (2001). Akademisyenlerin Çalışma Yaşamı ve Kariyer Sorunları, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa.
Aytaç S. (2001). Çift Kariyerli Eşler ve Çalışma Yaşamındaki Yeri, Ezgi Kitabevi, Bursa.
Bayer A. (2013). Değişen Toplumsal Yapıda Aile, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(8), 104-108).
Betz N. E. ve Fitzgerald L. F. (1987). The Career Psychology Of Women, Academic Press Inc. London.
Erben G. S. ve Ötken A. B. (2014). Paternalist Liderlik ve İşe İlişkin İyilik İlişkisinde İş-Yaşam Dengesinin Rolü, Yönetim ve Ekonomi Araştırma Dergisi, 22, 103-105)
Erer N., (2002). İnsan Kaynakları Yönetimi Politika ve Uygulamaları Açısından İki Kariyerli Aileler ve İki Kariyerli Ailelerin Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Gerson K., (1985). Hard Choices How Women Decide About Work, Career, and Motherhood, Universite Of California Press, United States.
Kangal A., (2013). Mutluluk Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme ve Türk Hanehalkı İçin Bazı Sonuçlar, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 216-217.
Levinson H., (2001). Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler İş ve Yaşam Dengesi, “Tükenmiş Yöneticiler”, Akt: İbrahim Bingöl, MESS Yayın, İstanbul.
McWhiter E. H., (1997). Perceived Barriers to Education and Career: Ethnic and Gender Differences, Journal of Vocational Behaviour, 50(1), 124-140.
Norrell, J. E., ve Norrell, T. H. (1996). Faculty and family policies in higher education, Journal of Family Issues, 17(2), 204-226.
Preston C. C. ve Colman, A. M., (2000). Optimal number of response categories in rating scales: Reliability, validity, discriminating power, and respondent preferences, Acta Psychologica, 104(1), 1-15.
Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2013). Örgütsel Davranış, (Çev. Ed.: İ. Erdem), Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul.
Sarı E. ve Çevik A., (2009). Kadın İçin Kariyer Gelişiminin Önemi Uluslararası-Disiplinlerarası Kadın Çalışmaları Kongresi, Kongre Bildirileri, Sakarya.
Telman, N. ve Ünsal, P. (2004). Çalışan Memnuniyeti, 1. Basım, Epsilon Yayınevi, İstanbul,
Totan T. ve Doğan T. (2010). Kadınlarda Olası Kariyer Sonlandırma Nedenlerini Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 12(4), 33-50.
Turan İ., Şimşek Ü. ve Aslan H. (2015). Eğitim Araştırmalarında Likert Ölçeği ve Likert-Tipi Soruların Kullanımı ve Analizi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 191-192.
WHO-5 Psychiatric Research UNIT (2006), WHO Collaborating Center For Mental Health, Frederiksborg General Hospital, DK-3400 HillerodX Frank Snoek, for DAWN/Novo Nordisk, March 3.
Yılmaz B., Çift Kariyerli Ailelerde Sosyal Rol Değişimi: Kültürel Bir Değerlendirme, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2009.
Yılmaz T. ve Şahin H. N. (2008). İş-Aile Çatışması ve Kadın Yaşamı Üzerine Etkileri, Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 16(63), 188-194.
tuik.gov.tr, Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2015, Haber Bülteni, Sayı:21518, 23 Şubat 2016.