YAZITLAR IŞIĞINDA SELGE AGONLARI

Eski Yunan-Roma dünyasının belki de en önemli dini ve kültürel aktivitesi olan agonistik festivaller düzenlenmeye başladığı ilk günden sona erdiği tarihe kadar popülaritesini korumuş ve Grek-Roma kültür tarihine damga vurmuş bir fenomendir. Hellenistik Dönem öncesinde Yunanlar tarafından başlatılan koloni hareketleri, bir yandan Küçük Asya’da yeni Yunan aKüçük Asya kentlerinde yayılmasını sağlamıştır. Büyük İskender’in Asya seferiyle beraber geniş coğrafyalara yayılan Hellen kültürü Anadolu’da giderek kök salmıştır. Bu süreci takiben, önce Yunan halkının yoğunlukta olduğu kentlerde, ardından neredeyse tüm Küçük Asya kentlerinde devrin en önemli dini, kültürel ve sosyal aktivitesi olan agonistik festivaller düzenlemeye başlamıştır. Küçük Asya’nın diğer bölge ve kentlerine nazaran daha geç dönemlerde agonistik festival organize etmeye başlayan Pisidia kentleri, Roma İmparatorluk Çağı’na gelindiğinde potansiyelini ortaya koyarak bu konuda diğer bölge kentleri ile yarışır hale gelmiştir. Bu çalışma kapsamında bölgenin en önemli kentlerinden biri olan Selge’de düzenlenmiş olan agonistik festivaller ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Agon, Themis, Festival, Selge, Pisidia

SELGIAN AGONES IN THE LIGHT OF INSCRIPTIONS

Agonistic festivals are perhaps the most important religious and cultural activity of the Greco-Roman world and have maintained its popularity and are phenomenon that have marked the history of culture since the first day. Prior to the Hellenistic Period, Colonial movements initiated by the Greeks, while preparing the ground for the formation of a new Greek cities in Asia Minor, on the other hand it has led to the spread of Hellenic culture and religious elements of the city in Asia Minor. Hellenistic culture, which spread to wide geographical with Alexander the Great's Asia campaign, increasingly rooted in Anatolia. Following this process, agonistic festivals, which were the most important religious city, the cultural and social activity of the era, began to organize firstly in the cities where compose of most of the Greek people, then in almost all cities of the Asia minor. Compared to other parts of Asia, Pisidian cities start to organize agonistic festival in the later periods and when reached to the Roman Imperial Period, it becomes competing with the rest of the city by revealing its potential in this regard. In the scope of this study, the agonistic festivals organized in Selge, one of the most important cities of the region, are examined.

Keywords:

Agon, Themis, Festival, Selge, Pisidia,

PDF

___

Arr. An. (=Arrianos, Anabasis), Arrianos, (1944). İskender’in Anabasisi. Çev. Hayrullah Örs, Ankara: Maarif Vekaleti Yayınları.
Brandt, Hartwin (2002). “Adada-Eine pisidische Kleinstadt in hellenistischer und römischer Zeit”. Historia 51, 385-413.
Chaniotis, Angelos (1996). “Epigaphic Bulletin for Greek Religion 1992”. Kernos 9, 347-400.
Christesen, Paul (2007). Olympic Victor Listand Ancient History. Cambridge.
Crowther, B. Nigel (2010). Sport in Ancient Times. Norman.
Çokbankir, Nurşah (2010). “Yazıtlar Işığında Roma İmparatorluk Çağı Küçük Asya Agonları ve Sporcuları”, (Basılmamış Doktora Tezi), Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Decker, Wolfgang (1995). Sport in der Griechishen Antike. Münih.
DNP (Der Neue Pauly)
Farrington, Andrew (2008). “ΘΕΜΙΔΕΣ and the Local Elites of Lycia, Pamphylia and Pisidia”, Rizakis, A. D; - Camia, F. (eds.) Pathways to Power. Civic Elites in the Eastern Part of the Roman Empire Proceedings of the International Workshop held at Athens, Scuola Archeolohica Italianadi Atene, 19 December 2005. (Tripodes 6). Atina, 241-249.
Golden, Mark (1998). Sport and Society in Ancient Greece. Cambridge.
Golden, Mark (2004). Sport in the Ancient World from A to Z. London-New York.
Hdt., (=Herodot, Historiae), Herodotos (2006). Tarih. Çev. M. Ökmen, Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları .
Hom., Il. (=Homeros, Ilias), Homeros (2012). İlyada. Çev. Azra Erhat-A. Kadir, İstanbul: Can Yayınları.
Hom., Od. (=Homeros, Odyssea), Homeros (2011). Odysseia. Çev. Azra Erhat-A. Kadir, İstanbul: Can Yayınları.
Höbenreich, Evelyn (2007). “Les femmes dans le droit romain”, in: D. Curtotti etc. (ed.), DONNE, CIVITA SISTEMI GIURIDICI, Milano.
Jüthner, Julius (1968). Die atletische Leibesübungen der Griechen 2, Einzelne Sportarten: Lauf-Sprung Wurbeuverbe. Viyana: Österreichische Akademie der Wissenschaften.
Karakaya, Nuriye (2007). Hellenistik ve Roma Döneminde Pisidia Tanrıları. İstanbul: Ege Yayınları.
Kaya, Durmuş; Mitchell, Stephen (1985). “The Sancutuary of the God Eurymedon at Tmybriada in Pisidia”. AS 35, 39-55.
Lanckoronski, Karl Graf (1892). Städte Pamphyliens und Pisidiens II, Viyana.
Latte, Kurt, (1934). “Themis”. RE 5A 2, 1626-1630.
Longpérier, De Adrien, (1869-1870). “Médailles Relatives aux ΘΕΜΙΔΕΣ de L’Asie Mineure”. RN, 31-70.
Mitchell, Stephen (1974). “The Plancii in Asia Minor”. JRS 64, 27-39.
Nikephoros (Nikephoros Zeitschrift für Sport und Kultur im Altertum)
Nollé, Johannes; Schindler, Friedel. (1991). Die Inschriften von Selge, IK 37, Bonn.
Özsait, Mehmet (1985). Hellenistik ve Roma Tarihinde Pisidya Tarihi. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
Phang, Sara Elise (2001). The Marriage in the Roman Soldiers (13 B.C.-A.D. 235) Law and Family in the Imperial Army. Leiden-Boston-Köln: Brill.
Pin., O. (Pindaros, Olympia) Pindar (1997). Olympian Odes, Pythian Odes vol I., ed. by W. H. Race (Loeb), Cambridge.
Pleket, Henri Willy (1975). “Games Prizes, Athletes and Ideology: Some Aspects of the History Sport in the Greco Roman World”. Stadion (=Arena) I, 49-89.
Pleket, Henri Willy (1995). “Mass-Sportand Local Infrastructure in the Greek Cities of Roman Asia Minor”. Stadion 24/1, 151-171.
Plummer, Edward Marwick (1898). Atletics And Games of the Ancient Greeks. Cambridge.
Sinn, Ulrich (2004). Das Antike Olympia: Götter, Spiel und Kunst. Munih: C.H.Beck.
Strab. (Strabon, Geographica), Strabon, (1993). Antik Anadolu Coğrafyası. Çev. Adnan Pekman, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Swaddling, Judith (2000). Antik Olimpiyat Oyunları. Çev. Burçak Gürün, İstanbul: Homer Yayınları.
Uzunaslan, Abdurrahman (2003). “Kent Festival ve Atlet: Adada’lı Olimpiyat Şampiyonu Marcus Aurelius Abas”. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 39-50.
Uzunaslan, Abdurrahman (2004). “Olympioniken in Kleinasien”. (Unp. Diss.), Karl-Frazens Universitaet, Institut für Alte Geschichte und Altertumkunde, Graz.
Uzunaslan, Abdurrahman (2005). “Aphrodisias Agonları”. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 36-68.
Uzunaslan, Abdurrahman (2008). “Side’de Agonistik Festivaller”. Arkeoloji Dergisi, 11, 117-128.
von Auclock, Hans (1977). Münzen un Staedte Pisidiens I, Ist Mitt Beiheft 19.
Wacker, Christian (1998). “The Record of Olympic Victory List”. Nikephoros, 11, 39-50.
Weiler, Ingomar (1981). Der sport bei den Völkern der alten Welt. Darmstadt.
Weiss, Peter (1992). “Pisidien: eine historische Lanschaft im Lichte ihrer Münzpraegung”. Asia Minor Studien, Forschungen in Pisidien 6, (Hrsg. E. Schwertheim), Bonn, 143-166.