İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (İKY)’NDE KÖK HÜCRE YAKLAŞIMI

Çalışma kavramsal ve deneysel niteliktedir. Biyoloji ve tıp bilimlerine ait bir konuyu, insan kaynakları yönetimine yaklaşım olarak uyarlamayı hedeflemektedir. İKY’nin alt fonksiyonlarından hangi /hangilerinin tıpkı kök hücre özelliği gibi  İKY’deki her bir alt fonksiyon için temel oluşturduğunu araştırmaktadır. Amaç, İKY’ye ayrılan kaynakların etkin kullanılmasını sağlamaktır. İK profesyonelleri olarak adlandırılan İK çalışan ve yöneticilerinin, bütçeden ayrılan kaynakları, İK’da kaldıraç etkisi yaratacak şekilde kullanmaları için farkındalık yaratmaktır.  Geliştirilen yaklaşımda, kök hücrenin beş temel özelliği olan; ortam, çoğalma, dönüşebilme, yenilenme ve onarma özelliklerinden hareketle, İKY kök hücre özellikleri bu başlıklar altında tanımlandı.  Ardından İKY’nın alt fonksiyonlarının, İKY kök hücre özelliklerini  ne ölçüde gösterdikleri sorgulandı. Yaklaşım, bir odak grup çalışmasıyla gözden geçirildi. Çalışma sonrası İKY’de kök hücre özelliği gösteren alt fonksiyon “iş analizi” olarak ortaya çıktı. Daha sonra Türkiye’nin ve Kıta Avrupa’sının en büyük insan kaynakları etkinliği olan İK Zirvesi’ni düzenleyen kuruluşla iletişime geçilerek  Zirveye katılan İK profesyonellerine bir anket uygulandı. Ankette İKY’nin  alt fonksiyonunu içeren bir tablo verilerek, bu alt fonksiyonlardan İKY kök hücre özelliği taşıdıklarını düşündüklerini  belirtmeleri istendi. Bir alt fonksyon için birden fazla  kök hücre özelliği işaretleyebilecekleri,  boş bırakabilecekleri veya yeni alt fonksiyonlar ekleyebilecekleri bilgisi de verildi. İK Zirvesine katılan aktif 700 katılımcının %8’i çalışmaya katıldı. İK profesyonellerinin; eğitim-gelişim,  seçme ve yerleştirme,  çalışan bağlılığı uygulamalarını İKY kök hücresi olarak ilk üç sıraya yerleştirdikleri görüldü. İş analizi beşinci sırada yer aldı. Uygulamada İK profesyonellerinin yoğun gündem, hemen istenen iş sonuçları ve ihtiyaçlar sebebiyle kısa vade çözümleri, uzun vadede kalıcı etkisi olacak kök besleyicilere tercih ettikleri görüldü.

STEM CELL APPROACH IN HUMAN RESOURCES MANAGEMENT

The study is conceptual and experimental. It aims to adapt a subject of biology and medical sciences as an approach to human resource management and explores which sub-functions of HRM constitute the basis for each and every sub-function in HRM, just like the stem cell feature. The aim is to ensure the efficient use of resources allocated to HRM and to create awareness for HR employees and managers, who are called HR professionals, to use the resources allocated from the budget in a way that creates leverage effect in HR. In the developed approach, the five main characteristics of the stem cell -environment, reproduction, transformation, renewal and repair- are redefined under HRM and the extent to which the sub-functions of HRM have the characteristics of stem cells is questioned. The approach was reviewed with a focus group study and after the study, the sub-function showing the stem cell feature in HRM emerged as “Business Analysis.” Later, a questionnaire was applied to HR professionals who attended to Turkey and Eurpoe’s largest HR Summit. In the questionnaire a table containing the sub-function of HRM was given and the attendees were asked to indicate the sub-functions which they thought that they had a stem cell feature. Moreover, the attendees were informed that they could mark more than one stem cell feature, leave it empty, or add new sub-functions. 8% of 700 attendees who attended the HR Summit participated in the study. As a result, it was seen that HR professionals placed training-development, selection and placement, employee loyalty practices in the first three rows as stem cells of HRM and business analysis ranked fifth. In practice, it is revealed that HR professionals prefer short-term solutions to stem-cell nutrients which will have long-lasting effect due to intensive agenda, immediate business results and needs.

___

  • Baransel, A. (1979). Çağdaş Yönetim Düşüncesinin Evrimi Klasik ve Neo Klasik Yönetim ve Örgüt Teorileri. Cilt I. İstanbul. İstanbul Üniversitesi Yayın No:2684.
  • Brian, E., B. ve Huselid, M., A., 1998. High Performance Work Systems and Firm Performance: A Synthesis of Research and Managerial Implications. Research in Personnel and Human Resources Management, 16:53-101.
  • Eren, E. (2012). Yönetim ve Organizasyon Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar. İstanbul. Beta Basım ve Yayın.
  • Huselid, M., A., Becker, B., E., Beatty, R., W. (2005). The Workforce Scorecard: Managing Human Capital to Execute Strategy. Boston. Harvard Business School Press.
  • Huselid, M., A., (1995). The Impact of Human Resource Management Practices on Turnover, Prductivity and Corporate Financial Performance. Academy of Management Journal, 38:635-672.
  • Kaynak, T., Adal, Z., Ataay, İ., Uyargil, C., Sadullah, Ö., Acar, A., C., Özçelik, O., Dündar, G., ve Uluhan, R. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul. İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayın No: 276. Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri.
  • Senge, P., Beşinci Disiplin. (1990). İstanbul. Yapı Kredi Bankası Yayınları.
  • Ulrich, D., Brockbank, W., Johnson, D., Sandholtz, K., ve Younger, J. (2009). İK Yetkinlikleri. İstanbul. Hümanist Yayınları.
  • Ulrich D., Allen J., Brockbank, W., Younger, J., ve Nyman, M. (2012). İK Dönüşümü İnsan Kaynaklarını Dışarıdan İçeriye Doğru İnşa Etmek. İstanbul. Hümanist Yayınları.
  • Tüzüner, V. L. (2011). İnsan Kaynakları Yönetiminde Ölçme ve Değerlendirme. İstanbul. Beta Basım Yayım.