Bu araştırmanın amacı, kaynaştırma uygulaması yapılmakta olan beş okulöncesi eğitim kurumunda görev yapan ve sınıflarında kaynaştırma öğrencisi bulunan okulöncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerini ve önerilerini belirlemektir. Araştırmada niteliksel araştırma yöntemi kullanılmış ve sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan 10 öğretmenle yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler, tümevarımsal veri analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Tümevarımsal veri analizi sonucunda veriler temalar haline dönüştürülmüş ve araştırmanın bulgularına ulaşılmıştır. Bu araştırmanın bulgularına dayalı olarak, öğretmenlerin kaynaştırma eğitiminin gerekliliği hakkında olumlu görüşlere sahip oldukları ancak sınıflarındaki ve okullarındaki kaynaştırma uygulamalarında genel olarak sorunlar yaşadıkları söylenebilir. Öğretmenler kaynaştırma eğitimi ile ilgili çok az bilgi sahibi olduklarını, bu bilgilerin onlar için yetersiz olduğunu ve kaynaştırma eğitimi ile ilgili yeterli bilgi sahibi olmamalarının sınıflarındaki kaynaştırma uygulamasında yetersiz kalmalarına ve sorunlar yaşamalarına neden olduğunu belirtmişlerdir. Kaynaştırma uygulamasının özel gereksinimli öğrencilere pek çok yararı olduğunu belirten öğretmenlerin çoğunluğu, görme ve ileri derecede zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin okulöncesi eğitim kurumlarında kaynaştırılmasının uygun olmadığını, diğer özel gereksinimli öğrencilerin öğrenebildiği sürece kaynaştırma eğitimine alınması gerektiğini dile getirmişlerdir. Ayrıca araştırma sonucunda öğretmenler ülkemizde kaynaştırma eğitiminin uygulanabilmesi için çeşitli önerilerde bulunmuşlardır.
The purpose of this study is to determine the opinions and suggestions of teachers about inclusion who works at five preschool education institutions and students with disabilities in their classes. Inductive research technique was used in this study and semi-structured interviews were conducted with ten teachers who had mainstreamed students in their classes. The data were analyzed with inductive analyze technique. As a result of the inductive analyze technique, the data were themed and the findings of the research were attained. Results showed that the teachers expressed positive opinions about the necessity of inclusion but they generally have problems about inclusion in their classes, schools and they are not satisfied with this implementation. Teachers expressed that they have very little knowledge about inclusion, this knowledge is inadequate for them and not having adequate knowledge caused them to be incapable about inclusion in their classes and face problems. The majority of the teachers who expressed that inclusion have lots of benefits for students with disabilities, also mentioned that it is not appropriate to include visually and severe mentally handicapped in the preschool education institutions, other students with disabilities should be accepted in inclusion as long as they can learn. Besides, as a result of the research it is revealed that the teachers emphasized that inclusion implemented in our country has lots of shortages and they have suggestions about inclusion with expectations from various foundations and individuals.
___
Atay, M. (1995). Özürlü çocukların normal yaşıtları ile birlikte eğitim aldıkları kaynaştırma programlarına karşı öğretmen tutumları üzerine bir inceleme. Yayınlanmış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Avcı, N. (1998). Entegrasyon ve entegre sınıf öğretmeni. Destek, Türkiye Sakatları Koruma Vakfı, 1, 20–23.
Batu, S. (1998). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırılmaya ilişkin görüş ve önerileri.Yayınlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Baykoç-Dönmez, N., Avcı, N. & Aslan, N. (1997). „Entegrasyona katılan ve katılmayan bireylerin entegrasyona ilişkin görüşlerinin incelenmesi. 7. Özel Eğitim Günleri, No. 25.
Berg, B. L. (1998). Qualitative Research Methods for the Social Sciences. Boston: Allyn and Bacon.
Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (1992). Qualitative Research for Education to Theory and Methods. Boston: Allyn and Bacon A Division of Simon & Schuster Inc,.
Bradley, D. & West, F. (1994). Staff training for ınclusion of students with disabilities: Visions from school-based educators. Teacher Education and Special Education, 2, 117–128.
Brown, M. S., Bergen, D., House, M., Hitle J. & Dickerson T. (2000). Examining the relevance of developmentally appropriate practices, classroom adaptations and parental participation in the context of an integrated preschool program. Early Childhood Education Journal, 1, 51.
Croll, P., D. & Moses (1985). One In Five The Assessment and Incidence of Special Educational Needs. London: Routledge and Kegan Paul.
Ersoy, Ö. (2002). Erken Çocukluk Eğitimi Programlarında Özel Gereksinimli Olan Çocuklar İçin Çevre Düzenlemesi. 21. Y.Y. Erken Çocukluk Eğitimi Sempozyumu. Erturan, N. (2003). Özel Gereksinimli Olan Çocukların Bulunduğu Sınıflarda Ders Ortamlarının Düzenlenmesi. İstanbul: Epilson Yayıncılık.
Gay, L.R. (1987). Education Research. Colombus: Merrill Publishing Company.
Gresham, F.M. (1982). Misguided mainstreaming: The case for social skills training with handicapped children. Exceptional Children, 48, 422-433.
Jonney, R. E., Snell, M. E., Beers, M. K. & Raynes, M. (1995). Integrating students with moderate and severe disabilities into general education classes. Exceptional Children, 5, 425–439.
Karamanlı, D. (1998). Okul öncesi dönemde entegrasyon sınıflarında bulunan 5–6 yaş grubundaki normal çocukların ve sınıf öğretmenlerinin zihinsel engelli çocukların sosyal uyum davranışları hakkındaki algılamalarının incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kasalı, İ. (2002). Anaokulları ve anasınıflarındaki 4–6 yaş çocukların eğitimlerinde kullanılan araç gereçlerin mevcut durumu ve niteliklerinin belirlenmesi (Diyarbakır Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
Kaya, İ. (2005). Anasınıfı öğretmenlerinin kaynaştırma (entegrasyon) eğitimi uygulamalarında yeterlilik düzeylerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Kırcaali-İftar, G. (1992). Özel Eğitimde Kaynaştırma. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
LeCompte, M. D. & Goeatz, J. P. (1982). Problems of reliability and validity in entnographic research. Review of Educational Research, 52, 31–60.
Lewis, R. B. & Doorlag, D. H. (1987). Teaching Special Students in the Mainstream. Colombus: Merrill Publishing Company.
Link, M.P. (1991). Is integration really the least restrictive environment? Teaching Exceptional Children, 3, 43-45.
Macy, D. J. & Carter, J. L. (1978). Comparison of a mainstream and self-contained special education program. The Journal of Special Education, 3, 303–313.
Olson, J.; Murphy, C. L. & Olson, D. P.(1999). Readying parents and teachers for the ınclusion of children with disabilities. A Step-By-Step Process, Young Children, 3, 18-19-22.
Özbaba, N. (2000). Okul öncesi eğitimcileri ve ailelerin özel eğitime muhtaç çocukları ile normal çocukların entegrasyonuna (kaynaştırılmasına) karşı tutumlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Patton, M. Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. London: Sage Publications.
Rule, S., Killoran, J., Stowitschek, J., Innocenti, M. & Striefel, S. (1985). Training and support for mainstream day care staff. Early Child Development and Care, 20, 99–113.
Sargın, N. (2001). Anasınıfında Bulunan Zihinsel Engelli Çocuklara Yönelik Öğretmen Tutumlarına İlişkin Bir Çalışma. Konya: XI. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildirileri.
Salend, S J. (1998). Effective Mainstreaming. Columbus: Ohıo, Merrill Publıshıng Co.
Stephens, T. M., Blackhurst, A. E. & Magliocca, L. A. (1982). Teaching Mainstreamed Students. New York: John Wiley and Sons, Inc..
Uysal, A. (1995). Öğretmen ve okul yöneticilerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Varlıer, G. (2004). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Yavuz, C. (2005). Okul öncesi eğitimde kaynaştırma eğitimi uygulamalarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, A. & Şimşek H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Williams, W. & Fox, T. J. (1996). Planning for inclusion: A practical process. Teaching Exceptional Children, 6, 6–13.