Yeni Gerçekçilik Bağlamında Yves Klein ve Fernandez Arman’ın Boşluk ve Doluluk Sergileri

1960 sonrası dönem bilimsel, teknolojik ve toplumsal değişimlerin sıkça yaşandığı bir süreç olma özelliğini taşırken pek çok önemli sanat akımını da içinde barındırmaktadır. Söz konusu dönemde sanata ilişkin görüşler ve yargılar, günlük yaşam içinde sıkça kullanılan eşyaların (hazır nesnelerin) sanat nesnelerine dönüşmesiyle yeniden ele alınmıştır. Ayrıca çağdaş dünyanın önemi üzerinde duran ve sanat nesnesinin oluşum sürecindeki düşünceyi de eserin bir parçası olarak gören dönemin sanatçıları, yapıtlarının yanı sıra diğer faaliyetleriyle de ön plana çıkmıştır. Yeni Gerçekçilik Bağlamında Yves Klein ve Fernandez Arman’ın Boşluk ve Doluluk Sergileri” adlı bu çalışmada da nesne ve nesneye yüklenen anlamı sorgulayan iki önemli sergi Yeni Gerçekçilik akımı çerçevesinde ele alınmıştır. Bunlardan birincisi Yves Klein’in 1958 yılında Iris Clert Gallery’de açtığı “Boşluk” isimli sergi iken diğeri Fernendez Arman’ın 1960 yılında yine aynı galeride açtığı “Doluluk” isimli sergidir. Birden fazla disiplini ve teknik anlatımı bir arada kullanabilen iki sanatçının hazırladığı bu sergiler kendi dönemleri içinde boşluk ve doluluk kavramlarına yönelik sınırların yeniden sorgulanmasına sebep olmuştur.

The Space and Full-Up Exhibitions of Yves Klein and Fernandez Arman in Terms Of New Realism

Period after 1960, while having the characteristics of being the process where scientific, technological and social changes are often being appeared also contains many significant art trends in itself. Within that subject period, opinions and decisions regarding art are being reconsidered by frequently * Ar. Gör, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi, Sanat Bölümü, bboyraz@yildiz.edu.tr * Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Müzecilik Yüksek Lisans Programı, acanturk7@hotmail.com used objects (ready-made objects) in daily life converting into art objects. Furthermore, artists of that period who place emphasis on the importance of contemporary world and considers opinion and thought in formation process of art object also as the part of artwork, came into prominence with their other activities besides their artworks. Also in this study named “Within the Context of Neo-Realism Space and Full-Up Exhibitions of Yves Klein and Fernandez Arman”, two important exhibition questioning the object and the meaning attributed to the object is being reviewed within the framework of Neo-Realism trend. The first exhibition was “Space” by Yves Klein in 1958, Iris Clert Gallery and the other was “Full-Up” in the same gallery in 1960 by Fernandez Arman. Subject exhibitions prepared by those two artists who can use more than one discipline and technical expression together, caused the requestioning of borders directed towards space and full-up concepts within their periods.

___

  • Antmen, Ahu, 20. Yüzyılda Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayıncılık, 200 Baykam, Bedri, Boyanın Beyni, İstanbul: Literatür Yayıncılık, 1990.
  • Castle, Ted “Accumulations by Arman”, Art in America, 71 (11), December, 1983: 137-142. 22 Tarık Emre Yıldırım, “Yedinci Mühür Filmindeki Eksistansialist Soruların Garip Bir Koleksiyoncu Filminde İşlenişi ve Türk - İslam Kültürüne Yansıması”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Cilt:5, Sayı:4, Ocak 2009, (Konya 2009), s. 163. Germaner, s. 22.
  • Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (1997). İstanbul. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
  • Fimiani, Filippo, “Embodiment and Art Beliefs, On Yves Klein. Res: Anthropology and Aestetichs”, Res 57/58, Spring-Autumn (2010): 283-298.
  • Germaner, Semra, 1960 Sonrası Sanat Akımlar, Eğilimler, Gruplar, Sanatçılar, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1997.
  • Kantemir, Enise, “Gerçekçilik”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(1), 1973: 139-155.
  • Karahan, Çağatay, “Dada’dan Yeni Dada’ya Oluşum Süreçleri ve Hazır-Eşya”. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü E-Dergi (2010): 83-93.
  • Kuray, Gülbende, “İtalya’da Yeni Gerçekçilik Akımı ve İzleyicileri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 33(1.2), (1990): 331-345.
  • Özderin, Selma, “Soyut ve Emil Schumacher”, Artist, Kasım (2006): s.42-48.
  • Sarıkartal, Zekiye. “Sanat Alanının Küresel Kurumsallaşması ve Yerleştirmenin (Enstelasyon) Gelişimi”, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat Yazıları, 16, Bahar, (2007): 139-154.
  • Süzen, Hatice, “Sanatta Disiplinler Arası Bir Yaklaşım: Enstelasyon Sanatı ve Genco Gülan Örneklemi”, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat ve Tasarım Dergisi. 6. Aralık (2010):147-162.
  • Sullam, Betsy, “George Segal ve Hayalet Figürleri”, Artist, Temmuz-Ağustos, (2005): 28-31.
  • Turani, Adnan, Çağdaş Sanat Felsefesi, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1999.
  • Weitemeier, Hannah, Klein/Yves Klein, 1928-1962. Germany: Taschen, 2001.
  • Yıldırım, Tarık Emre, “Yedinci Mühür Filmindeki Eksistansialist Soruların Garip Bir Koleksiyoncu Filminde İşlenişi ve Türk - İslam Kültürüne Yansıması”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Cilt:5, Sayı:4, Ocak 2009, Konya, 2009: 161-174. Künye: Boyraz, Burak; Cantürk, Ali “Yeni Gerçekçilik Bağlamında Yves Klein ve Fernandez Arman’ın Boşluk ve Doluluk Sergileri”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi III, (2013):125-135.