Vergi Affı Uygulamalarının Vergiye Gönüllü Uyum İle İlişkisi: Iğdır İli Üzerine Bir Araştırma

Vergi afları genellikle hükümetler tarafından gelir elde etmek amacıyla kullanılan mali araçlardır. Ayrıca idari, teknik, sosyal, siyasi ve psikolojik gibi sebeplerle de vergi afları uygulanmaktadır. Bu bağlamda vergi aflarının gelir arttırıcı ve vergi idaresinin ve yargının yükünü hafifletme gibi pozitif etkilere sahip olduğunu söylemek mümkündür. Ancak vergi aflarının sık sık tekrarlanması durumunda vergiye gönüllü uyumu azaltması yönünde negatif bir etkiye de yol açtığı görülmektedir. Bu çalışmada vergi affı ve vergiye gönüllü uyum kavramları ve vergi aflarının nedenleri açıklanmakta ve vergi afları ile vergiye gönüllü uyum arasındaki ilişki Iğdır ilinde faal olan gelir vergisi mükelleflerine yapılan anketler üzerinden incelenmektedir. Çalışma Iğdır açısından bir ilk olmaktadır. Çalışmanın ana kütlesini Iğdır ilinde faal olan gelir vergisi mükellefleri oluşturmaktadır. Iğdır ilinde faal olan 2449 gelir vergisi mükellefi bulunmaktadır. Ancak ana kütlenin büyüklüğü nedeniyle bütün gelir vergisi mükelleflerine ulaşılamayacağı düşünülerek basit tesadüfi yöntem ile 307 mükellefe ulaşılmıştır. Bu çalışmanın örneklemini 307 gelir vergisi mükellefi oluşturmaktadır. 

The Relation of Tax Amnesties Applicaions to Voluntary Tax Compliance: A Survey on Iğdır Province

 Generally tax amnesties are the most common fiscal instruments used by the governments. Also tax amnesties are aplied for reasons such as administrative, technical, social, political and psychological. In this context, it is possible to say that tax amnesties have positive effects such as increasing income and alleviating the burden of the tax administration and the judiciary. However in case of frequent repetition of tax amnesties seem to have led a negative effect on reducing voluntary tax compliance. In this study, the concepts of tax amnesty and voluntary tax compliance and the reasons for tax amnesties are explained and the relationship between tax amnesties and voluntary tax compliance is examined through the questionnaire on income taxpayers who are active in Iğdır. The study is a first in terms of Iğdır. The reason for the determination of the place of the survey as Iğdır province, it is easy to acces the test cases. The main mass of the study is income tax taxpayers who are active in the province of Iğdır. There are 2449 income taxpayers who are active in the province of Iğdır. However, due to size of main mass 307 taxpayers considering that all income taxpayers could not be reached.The sample of the study is 307 income taxpayers.

___

  • Alm, James; Michael Mckee and William Beck (1990), “Amazing Graze: Tax Amnestıes and Tax Compliance”, National Tax Journal, Volume: XLIII, pp: 23-38.
  • Alm, James (1998). “Tax Policy Analysis: The Introduction of a Russian Tax Amnesty”, International Studies Program Working Paper (98-6). Georgia State University.
  • Ayrangöl, Zülküf ve Mustafa Tekdere (2011), “Ana Hatlarıyla Vergi Afları, Izmir University, International Symposium Regional And Global Dynamics: Economic And Political Issues Of Turkey And Its Near Abroad, ss: 421-441.
  • Ayrangöl, Zülküf ve Mustafa Tekdere (2013), “Potansiyel Etkileri Ve Gönüllü Uyum Açısından Vergi Afları: 6111 Sayılı Kanunun İrdelenmesi”, EÜSBED, [VI], 2, ss: 250-270.
  • Bayer, Ralph, Harald Oberhofer, Hannes Winner (2015), “The Occurrence Of Tax Amnesties: Theory And Evidence”, Journal of Public Economics, 125, pp: 70–82.
  • Bose, Pinaki And Michael Jetter (2012), “Liberalization And Tax Amnesty In A Developing Economy”, Economic Modelling, Issue: 29, pp: 761–765.
  • Bülbül, Duran (2003), “Vergi Aflarının Ekonomik ve Sosyal Etkileri-1” Yaklaşım Dergisi, Sayı: 131, ss: 206-209.
  • Çelikkaya, Ali (2002), “Mükelleflerin Vergiye Gönüllü Uyumunu Etkileyen Faktörler”, E Akademi Dergisi, Sayı: 5, http://www.e-akademi.org/makaleler/acelikkaya-1.htm, Erişim: 12.06.17.
  • Leonard, Herman B. And Zeckhauser Richard J. (1986), “Amnesty, Enforcement And Tax Policy”, NBER Working Paper Series, Working Paper No. 2096.
  • Marchese, Carla (2014), “Tax Amnesties”, IEL Paper In Comparative Analysis Of Institutions, Economics And Law No. 17, http://polis.unipmn.it/pubbl/RePEc/uca/ucaiel/iel017.pdf, Erişim: 31.03.17.
  • Martin, Ahmet (2013), “Türkiye’de 2000 Yılından Sonra Uygulanan Vergi Aflarının Vergi Tahsilatı Ve Vergi Uyumu Üzerindeki Etkileri”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, İzmir.
  • Savaşan, Fatih (2006), “Vergi Afları: Teori ve Türkiye Uygulamaları (Vergi Barışı Uygulama Sonuçları), Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: VIII, Sayı: 1, ss: 41-65.
  • Taşkın, Y (2006), “Vergi Aflarının Etkinliği”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.