Üniversite Öğrencilerinin Dini Tutumları İle Ruh Sağlığı İlişkisinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin dini tutumları ile ruh sağlığı arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Çalışma İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi öğrencileri başta olmak üzere, İstanbul Avrupa yakasındaki üniversitelerde eğitim gören ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan üniversite öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma grubunu 315 kız ve 76 erkek olmak üzere toplamda 391 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Ok-Dini Tutum Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS-21 programı kullanılmıştır. Araştırmada öncelikle değişkenler arasındaki ilişki incelenmiş genel olarak örneklemin dini tutumlarının olumlu olduğu, KSE puanlarının da ortalama olduğu gözlenmiştir. Araştırma neticesinde araştırma grubunun dini tutumları ile KSE puanları arasında genel anlamda anlamlı bir ilişki bulunamazken, dini tutum puanları ile KSE’nin “Hostilite” alt faktöründe negatif yönlü zayıf bir korelasyonel ilişki tespit edilmiştir. Yine elde edilen bulgular neticesinde dini tutum puanlarının toplam puanı ve bazı alt faktörlerinin akademik başarı not ortalamaları ile pozitif korelasyonel ilişki, cinsiyet, anne ve babanın eğitim seviyesi açısından anlamlı farklılıklar tespit edilirken, KSE puanlarının yalnızca yaş ile negatif yönlü anlamlı korelasyonel ilişkisi tespit edilmiştir. Dini tutum ölçeği ve KSE ölçeği puanlarının diğer demografik değişkenler açısından anlamlı farklılıkları tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dini Tutum, Ruh Sağlığı, Din Psikolojisi, Psikoloji

The Research of Relationship Between The Religios Attitude And Mental Health in Students of University According to Some Variables

The aim of this research is to investigate the relationship between the religious attitudes of university students and mental health. The study was carried out by the students of Istanbul Sabahattin Zaim University and especially the university students who are studying at the universities in Istanbul and volunteering to participate in the research. The study group consisted of 391 persons, 315 female and 76 male. Personal Information Form, Ok-Religious Attitude Scale and Brief Symptom Inventory (BSI) were used as data collection tools. In the analysis of the data, SPSS-21 program was used. In the study, the relationship between the variables was examined. In general, it was observed that the religious attitudes of the sample were positive and the BSI scores were also average. As a result of the research, there was no significant relationship between the religious attitudes of the research group and the BSI scores in general, and a negative correlative correlation was found between the religious attitude scores and the "Hostility" subscale of the BSI. In the result of the findings obtained, significant differences were found in terms of the total score of religious attitude scores and the academic achievement grade points of some sub - factors, positive correlation, gender, education levels of parents and parents, and negative correlations were found only with age. There were no significant differences between the scores of religious attitude scale and BSI scale in terms of other demographic variables.

Keywords:

Religious Attitude, Mental Health, Psychology of Religion, psychology,

PDF

___

Allport, Gordon W. (1950). The individual and his religion: a psychological interpretation. Oxford, England: Macmillan The individual and his religion: a psychological interpretation.
Apaydın, Halil. (2010). Ruh Sağlığı‐Din İlişkisi Araştırmalarına Bir Bakış, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, 2010, ss. 59‐77.
Arıcı, A. (2006), “Ergenlerde Dini Başaçıkma Yöntemi Olarak Dua”, Hayati Hökelekli (Ed.), Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi, Değerler Eğitimi Mermezi Yay., İstanbul, ss.529-557.
Aronson, E., Wilson, T. D., & Akert, R. M. (2010). Social psychology. Boston: Prentice Hall.
Budak, S. (2000). Ruh Sağlığı. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Butcher, James N., Susan Mineka, Jill M. Hooley (2013). Çev. Okhan Gündüz, Kaknüs Yayınları
Certel, H., ( 2011), Din Psikolojisi, Tuğra Ofset, Isparta.
Dittes, J. E. (1969). Psychology of religion. In: G. Lindzey & E. Aronson (Eds.), The Handbook of Social Psychology 5, (pp. 602-659). London: Addison-Wesley.
Ekşi, H. (2001). Başa Çıkma, Dini Başa Çıkma ve Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi SBE.
Ellis, A. (1980). Psychotherapy and atheistic values: A response to A. E. Bergin’s “psychotherapy and human values”. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 48, 635-639.
Frankl, Viktor Emil (2014). Psikoterapi ve Din. Say Yayınları
Freud, Sigmund (2002). Dinin Kökenleri. Çev. Ayşen Tekşen Kapkın, Payel Yayınları.
Freud, Sigmund (2016). Bir Yanılsamanın Geleceği Uygarlık ve Hoşnutsuzlukları. İdea Yayınevi
Fromm, E. (2017). Psikanaliz ve din. çev. Elif Erten, İstanbul, Say Yayınları. (Orijinali 1950).
Gordon W. Allport, (2005) Birey ve Dini. Çev. Bilal Sambur, Elis Yayınları (Orjinali 1950)
Hogg, M., A., Vaughan, G. M., (2007), Sosyal Psikoloji, Ütopya Yayınları, Ankara.
Hökelekli, H. (1998), Din Psikolojisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
Hökelekli, H. (2008), Ölüm Ölüm Ötesi Düşüncesi ve Din, Dem Yay., İstanbul.
İmamoğlu, Ferşad ve Saliha Ferşadoğlu. (2013). Psikolojik Açıdan Ergenlerde Dini Tutum ve Davranışların Tahlili. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 1, ss.19-40.
James, William (1902). The Varieties Of Religious Experience A Study in Human Nature, Dover Publications, inc. Mineola, New York.
Jung, C. G. (1938) Psychology and Religion. New Haven: Yale University Press.
Jung, Carl Gustav (2014). Psikoloji ve Din. Çev. Raziye Karabey. Okyanus Yayıncılık
Kağıtçıbaşı, Ç., (2010), Günümüzde İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş, 12. Basım, Evrim Yayınevi, İstanbul.
Kağıtçıbaşı, Ç., (2010), Günümüzde İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş, 12. Basım, Evrim Yayınevi, İstanbul.
Kavas, Erkan (2013). Dini Tutum - Stresle Başa Çıkma İlişkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 37, 143-168
Kula, M.N. (2000), “Deprem ve Kıyamet Benzetmesi”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9 (9)
Kula, M.N. (2001), Kimlik ve Din. Ergenler Üzerine Bir Araştırma, Ayışığı kitapları, İstanbul.
Kula, N., (2002 ), “Deprem ve Dinî Başa Çıkma”, Gazi Üniversitesi Çorum İlâhiyat Fakültesi Dergisi, C. 1, Sayı. 1,Çorum.
Kula, Naci (2005). Küreselleşme, Ruh Sağlığı Ve Din, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi V, Sayı: 2, 7-30.
Kula,M. N., (2005), Bedensel Engellilik ve Dinî Başa Çıkma, Dem Yayınları, İstanbul.
Küçükcan, T. Köse, A. (2000), Doğal Afetler ve Din, İSAM Yay., İstanbul.
Maslow, A. (1996). Dinler, değerler, doruk deneyimler (çev. H. K. Sönmez). İstanbul: Kuraldışı Yay. (Orijinali 1968).
Maslow, A. (2001). İnsan Olmanın Psikolojisi (çev. O. Gündüz). İstanbul: Kuraldışı Yay. (Orijinali 1964).
Ok, Ü. (2005), “Dini Düşüncede Yaşanan Stresin (Şüphe, Uyumsuzluk, Çelişki v.b.) Boyutları”, Dini Araştırmalar Dergisi, c.8, Sayı:22, Ankara, ss.11-40.
Ok, Ü., (2011), ‘Dinî Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlik Çalışması’, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt 8,Sayı,2.
Pargament, K. I. (1997). The psychology of religion and coping: Theory, research, practice. New York: The Guilford Pres.
Peker, H. (2008), Din Psikolojisi, Çamlıca Yay., 4. Baskı, İstanbul.
Plotnik, R., ( 2009), Psikolojiye Giriş, Çev. Tamer Geniş, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
Reber, A. S. (1985). Ruh Sağlığı. Dictionary of Psychology. London: Penguin Books
Şahin, Adem (1993). Yetiştirme Yurtlarındaki Gençlerin Dini Duygu, Düşünce, Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitüsü, Konya.
Uysal, V., (1996), Din Psikolojisi Açısından Dinî Tutum Davranış ve Şahsiyet Özellikleri, M.Ü.İ.F.V. Yay., İstanbul.
Vergote, A. (1999), Din İnanç ve İnançsızlık , Çev.: Veysel Uysal, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul.
Yapıcı, A. (2007), Ruh Sağlığı ve Din Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Kitabevi, Adana.
Yapıcı, A. (2011). Kuramdan Yönteme “Ruh Sağlığı-Din” Çalışmalarında Karşılaşılan Güçlükler, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11 (2), 25-61.