Türkiye’de Ekonomik Kriz Dönemlerinde ÖTV İndirimlerinin Etkileri: Otomobil Sektörü Üzerine Bir Değerlendirme1

Birçok ülkede belli yıllarda ortaya çıkan ekonomik durgunluk ve daralmaları aşmada kısa dönemde genişletici maliye politikalarının uygulanmasını gerekli kılmıştır. Bu doğrultuda belli dönemlerde uygulanan ÖTV indirimlerinin çarpan ve hızlandıran etkisiyle piyasayı canlandırıcı etkilerinin olduğu düşünülmektedir. Nitekim otomobil piyasasında ÖTV indirimlerinde yerli ve ithal otomobil ayrımı yapılmamaktadır. Türkiye ekonomisinde tüketicilerin yerli ve ithal ürünler arasında çoğunlukla ithal olanları tercih etmeleri piyasa genişlemesinin ithalat eksenli olmasına yol açmaktadır. Bu bakımdan piyasa darlığını gidermede talep eksenli politikalar uygulamak yerine yerli üreticilerin bir yandan daha çok yerli girdi kullanmalarının teşvik edilmesi, diğer yandan da bu üreticilerin maliyetlerini düşürücü teşvikler uygulanması gerekir. Bu çalışmada Türkiye ekonomisi otomotiv sektörü kapsamında ele alınarak ÖTV’nin etkileri değerlendirilmektedir

Effects Of SCT Discounts Period of Economic Crisis in Turkey: An Evaluation On The Car Industry

In many countries, the implementation of expansionary fiscal policies in the short term has been necessary to overcome the economic recession and contractions that occurred in certain years. Accordingly, it is believed that the SCT discounts applied in certain periods have a stimulating and accelerating effect on the market. As a matter of fact, there is no difference between domestic and imported cars in the SCT discounts in the automobile market. The fact that consumers prefer mostly imported products among domestic and imported products causes market expansion to be importoriented in the Turkish economy. In this respect, instead of implementing demand-based policies in eliminating market shortage, domestic producers should be encouraged to use more domestic inputs and incentives should be applied to reduce the costs of these producers. In this study, the impact of SCT discounts is evaluated by considering Turkey's economy within the scope of the automotive sector.

___

  • Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde İstanbul Sanayi Odası Meslek Komiteleri Sektör Stratejileri Geliştirilmesi Projesi (2002). Otomotiv Sanayii Sektörü. İstanbul Sanayi Odası, 4, İstanbul.
  • Can, İ. (2003). Ekonomik Krizlere Karşı Uygulanması Gereken Vergi Politikası. Maliye Dergisi, (42), 69-107.
  • Devlet Planlama Teşkilatı 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001). Karayolu Taşıtları İmalat Sanayii Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/08_KarayoluTasitlariimal atSanayii.pdf
  • Fischer, E. (2016, 7 Nisan). Der Mehrwertsteuer- Wahnsinn. Handelsblatt. Erişimadresi:https://www.handelsblatt.com/politik/international/europaeisc he-union-der-mehrwertsteuer-wahnsinn/13415502.html
  • Magoti, E., Mabula, S. ve Ngong’ho, S. B. (2020). Triple Deficit Hypothesis: A Panel ARDL and Dumitrescu Hurlin Panel Causality for East African Countries. African Journal of Economic Review, 8(1), 144-161.
  • McTeer, B. (2008). Our Triple Deficits. National Center for Policy Analysis, No: 613.
  • Oktar, K. (2012, 3 Ekim). Özel Tüketim Vergisi 10 Yaşında. Dünya Gazetesi. Erişim adresi: https://www.dunya.com/kose-yazisi/ozel-tuketim-vergisionyasinda/14444
  • Oktar, K. (2015, 14 Ekim). KDV 30 Yaşında. Dünya Gazetesi. Erişim adresi: https://www.dunya.com/kose-yazisi/kdv-30-yasinda/25693
  • Otomotiv Distribütörler Derneği. Pazar -Perakende Satışlar. Erişim adresi: http://www.odd.org.tr/web_2837_1/neuralnetwork.aspx?type=36
  • Otomotiv Sanayii Derneği. Otomotiv Sanayii Dış Ticaret Raporu, 2. Çeyrek 2019.Erişimadresi:http://www.osd.org.tr/sites/1/upload/files/2._Ceyrek_2019 _OSD_Dis_Ticaret_Raporu-5439.pdf
  • Otomotiv Sanayii Derneği. Otomotiv Sanayii Genel ve İstatistik Bülteni 2019. Erişim adresi: http://www.osd.org.tr/sites/1/upload/files/2019_YILLIK5401.pdf
  • Otomotiv Sanayii Derneği. Otomotiv Sanayii 2017 Yılı Küresel Değerlendirme Raporu,Erişimadresi:http://www.osd.org.tr/sites/1/upload/files/2017_Kuresel _Degerlendirme_Raporu-4349.pdf (Mayıs, 2018).
  • Özcan, M. H. (2017). KDV Tipleri Türkiye'de Uygulanan KDV Tipi. International Anatolia Academic Online Journal/Social Science Journal, 3(2), 39-44.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı. Özel Tüketim Vergisi Tutarları ve Oranları, Erişim adresi:https://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/otv_oranlari_tum/ozelt uketimoranlari-OpenPage.htm
  • T.C Hazine ve Maliye Bakanlığı. Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri. Erişim adresi: https://www.bumko.gov.tr/TR,4534/merkezi-yonetim-butce-gelirleri2006-2017.html
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Ekonomik ve Sosyal Göstergeler. Erişim adresi: http://w ww.sbb.gov.tr/ekonomik-ve-sosyalgostergeler/
  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Otomotiv Yerli Muhteva Oranları 2020. Erişim adresi: https://www.sanayi.gov.tr/merkez-birimi/6f188a931f68/diger
  • Tabar, Ç ve Tokatlıoğlu, M. (2018). Küresel Ekonomik Kriz Döneminde Türkiye'de Uygulanan Vergi Politikalarının Değerlendirilmesi. International Journal of Public Finance, 3 (1), 27-46.
  • Taylar, Y. (2012). Vergi Teorisi Açısından Özel Tüketim Vergileri Ve Türk Özel Tüketim Vergisi Uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 12, 435-467.
  • TCMB. İstatistikler. Erişim adresi: https://www.tcmb.gov.tr/
  • Türkiye İstatistik Kurumu. Haber Bülteni, 2 Mayıs 2018. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27645
  • Türkiye İstatistik Kurumu. Haber Bülteni, 17 Nisan 2019. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30876
  • Türkiye İstatistik Kurumu. Haber Bülteni, 13 Nisan 2020. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33811
  • Türkiye İstatistik Kurumu. Haber Bülteni, 28 Şubat 2020. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33849
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2019). Temel İstatistikler. Erişim adresi: http://tuik.gov.tr
  • Uslu, Hüseyin (2020). Yurtiçi Tasarruf-Yatırım Dengesinin Cari İşlemler Dengesine Etkileri: Türkiye Ekonomisi İçin Dönemsel Karşılaştırmalı Bir Analiz. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 12(22), 315-343.