Tasavvufun, Fütüvvet Ruhu Vasıtasıyla Sosyal Huzura Yaptığı Katkı

Ana gayesi insanı ve Yaratıcı’sını tanıma şeklinde özetlenebilecek olan Tasavvuf disiplininin, insanı, yüksek ahlakın zirvede temsil edildiği bir konuma yükseltme çabası da olduğu muhakkaktır. Bu çabanın Tasavvuf terminolojisindeki önemli bir karşılığının “fütüvvet” olduğu söylenebilir. Fedakarlık, diğergamlık, iyilik, yardım, hoşgörü ve nefsine söz geçirme gibi ahlakî nitelikleri kapsayan bir kavram olan fütüvvet, ihsân, muhabbet ve îsâr kavramlarının üzerinde temellenmiştir denebilir. Sufi, sadece kendisi ile Allah arasındaki münasebeti koruyan değil, aynı zamanda topluma faydalı bir birey olmak durumundadır. Fütüvvet ruhunu kendilerinde bir huy ve ahlak haline getirmeyi başarabilmiş müminler topluma fevkalade uyumlu, faydalı ve örnek şahsiyetler olmuşlardır. Tasavvufun toplumsal huzura yaptığı katkının fütüvvet ruhunda aranması gerektiğini söylemek mümkündü

Anahtar Kelimeler:

Ihsân, Murâkabe, Muhabbet, Îsâr, Fütüvvet, Sülemî

Sufism's Contribution to Social Peace through the Spirit of Futuwwa

The Sufi discipline, with knowledge of the human being and the Creator its central aim, aims to elevate the human being to the pinnacle of noble conduct and character. This endeavour in the Sufi parlance is futuwwa. It can be argued that the concept of futuwwa, or spiritual chivalry, which encompasses such moral qualities as self-sacrifice, altruism, goodness, assistance, philanthropy, acceptance of others and self-discipline, rests on such concepts as ihsan (perfect goodness), mahabba (love) and ithar (selflessness). Believers who have rendered the spirit of futuwwa their habit and manner of conduct appear to have become exemplary individuals in harmony with and beneficial to society.

Keywords:

ihsan, muraqaba, mahabba, ithar, futuwwa, Sulami,

PDF

___

al-'Ajluni, Isma'il ibn Muhammad. Kashf al-Khafa' wa Muzil al-Libas 'Amma Ishtahar min al-Ahadith 'ala al-Sinat al-Nas. Beirut: n.p., 1405/1985.
al-Alusi, Abu al-Thana' Mahmud. Ruh al-Ma'ani fi Tafsir al-Qur'an al-'Azim. Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-'Arabi, n.d.
Anqarawi, Isma'il. Minhaj al-Fuqara' (Fakirlerin Yolu). Edited by Saadettin Ekici. Istanbul: İnsan Yayınları, 1996.
Bukhari, Abu 'Abd Allah Muhammad ibn Isma'il. al-Jami' al-sahih. Istanbul: n.p., 1413/1992.
al-Bursawi, Isma'il Haqqi. Kitab al-Natija. Edited by Ali Namlı and İmdat Yavaş. Istanbul: İnsan Yayınları, 1997.
Cebecioğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. Ankara: Rehber Yayınları, 1997.
al-Jawhari, Isma'il ibn Hammad. al-Sihah Taj al-Lugha wa-Sihah al-'Arabiyya. Edited by Ahmad 'Abd al-Ghafur 'Attar. Beirut: Dar al-'Ilm li al-Malayin, 1984.
al-Jawziyya, Ibn Qayyim. Madarij al-Salikin. Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya, 2004.
al-Jurjani, Sayyid al-Sharif. Kitab al-Ta'rifat, Beirut: n.p., 1997.
Çakmak, Muharrem. "Ahiliğin Tasavvufi Temelleri ve Ahilik-Fütüvvet İlişkisi." Hikmet Yurdu Dergisi 7, no. 13 (2014): 143-158.
Abu Dawud Sulayman ibn al-Ash'ath al-Sijistani.Sunan Abi Dawud. Istanbul: n.p., 1413/1992.
Eraydın, Selçuk. Tasavvuf ve Tarikatlar. Istanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1997.
al-Firuzabadi, Majd al-Din Muhammad ibn Ya'qub. Basa'ir Dhawi al-Tamyiz. Beirut: Al-Maktab al-'Ilmiyya, n.d.
al-Ghazali, Abu Hamid. Ihya' 'Ulum al-Din. Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya, 2001.
al-Harawi, Bu Isma'il 'Abd Allah al-Ansari. Manazil al-Sairin. Cairo: Matba'a Mustafa, 1966/1386.
al-Hujwiri, 'Ali ibn 'Uthman al-Jullabi. Kashf al-Mahjub. Edited by Süleyman Uludağ. Istanbul: Dergah Yayınları, 2010.
al-Hujwiri, 'Ali ibn 'Uthman, Kashf al-Mahjub, “The Revelation of the Veiled” Translated by Reynold A. Nicholson, (England: Gibb Memorial Trust Publishing, 2000)
Ibn 'Arabi, Abu Bakr Muhy al-Din. al-Futuhat al-Makkiyya. Edited by Ahmad Shams al-Din. Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya, 1999.
Ibn Maja, Abu 'Abd Allah Muhammad ibn Yazid. Sunan Ibn Maja. Istanbul: n.p., 1992.
Ibn Manzur, Abu al-Fadl Muhammad ibn Mukarram ibn 'Ali al-Ansari. Lisan al-'Arab. Cairo: Dar al-Sadr, 1308.
Kashani, 'Abd al-Razzaq. Tasavvuf Sözlüğü, Istanbul: İz Yayınları, 2004.
al-Kalabadhi, Abu Bakr Muhammad ibn Ishaq. Kitab al-Ta'arruf li Madhab Ahl al-Tasawwuf. Beirut: n.p., 1993.
al-Qushayri, 'Abd al-Karim. Al-Risala al-Qushayriya. Edited by Halil Mansur, Beirut: Dar al-Kutub al-'Ilmiyya, 2009.
al-Qurtubi, Muhammad ibn Ahmad. aI-Jami' Ii-Ahkam aI-Qur'an. Cairo: Dar al-Sha'b, 1372.
Muslim, Abu al-Husayn Muslim ibn al-Hajjaj. Sahih Muslim. Istanbul: n.p., 1992.
Nasr, Seyyed Hossein. Sufi Essays. New York: SUNY Press, 1991.
Ögke, Ahmet. Tasavvuf Terimleri, Tasavvuf El Kitabı. Edited by Kadir Özköse. Ankara: Grafiker Yayınları, 2012.
al-Raghib al-Isfahani, Abu al-Qasim al-Husayn ibn Muhammad. al-Mufradat fi gharib al-Qur'an. Istanbul: n.p., 1986.
al-Razi, Fakhr al-Din. Tafsir al-Kabir. Beirut: Dar Ihya' al-Turath al-'Arabi, n.d.
al-Sulami, Abu 'Abd al-Rahman Muhammad ibn al-Husayn. Kitab al-Futuwwa (Tasavvufta Fütüvvet). Translated by Süleyman Ateş. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1977.
---. The Book of Sufi Chivalry: Lessons to a Son of the Moment (Futuwwah). Translated by Tosun Bayrak. New York: Inner Traditions International, 1983.
Tirmidhi, Abu 'Isa Muhammad ibn 'Isa. al-Jami' al-Sahih. Istanbul: n.p., 1413/1992.
al-Sarraj al-Tusi, Abu Nasr. Kitab al-Luma' fi'l-Tasawwuf. Edited by 'Abd al-Halim Mahmud and 'Abd al-Baqi Surur. Baghdad: Maktabat al-Muthanna, 1960.
Uludağ, Süleyman. "Fütüvvet." TDV Islam Ansiklopedisi (DIA), Istanbul: TDV, 1996.
Yazır, Elmalılı Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. Istanbul: Eser Neşriyat ve Dağıtım, 1982.
Yıldırım, Suat. Kur’an’ı Hakim ve Açıklamalı Meali. Istanbul: n.p., 2009.
Yilmaz, Hasan Kamil. Anahatlarıyla Tasavvuf and Tarikatlar. Istanbul: Ensar Nesriyat, 2013.