Rus Savaş Uçağının Düşürülmesi İle İlgili Yayınlanan Haberlerde Söylem Ve İdeoloji

Çok eskiye dayanan Türkiye-Rusya ilişkileri zaman zaman kesintiye uğramış olsa da bu iki ülke uzun süreli bir iş birliğini arzu etmiştir. Ancak son dönemlerde yaşanan bazı olaylar Türk-Rus ilişkilerinin iyice gerilmesine sebep olmuştur. Önce 22 Haziran 2012’de Türkiye’ye ait bir F-4 uçağının Suriye tarafından düşürülmesi ilişkileri yaralamış, daha sonra ise 24 Kasım 2015’te Rusya’ya ait SU-24 uçağının Türkiye tarafından düşürülmesi iki ülke arasındaki bağları tamamen koparmıştı. Bu olayların ardından her iki ülkede hem siyasi hem de toplumsal anlamda önemli gelişmeler yaşanmış, mikro ve makro düzeyde birtakım kararlar alınmıştı. Alınan kararlara ilişkin siyasal ve toplumsal tepkinin yansımasını ise her iki ülke basınında görmek mümkündü. Bu çalışmanın amacı, Rus SU-24 uçağının Türkiye tarafından düşürülmesiyle ilgili haberlerin; Rus ve Türk ulusal basınında ne şekilde yer aldığını ya da olayı nasıl bir çerçeveye oturttuklarını belirlemeye çalışmaktır. Çalışmada, haber söyleminin kurulmasında habercilerin nasıl bir dil kullandıklarının çözümlenmesi yapılmaya çalışılmıştır.

Discourse and Ideology in the News about the Downing of the Russian War Plane

Turkey-Russia relations dates way back, though occasionally interrupted, these two countries wish to have a long-term cooperation. Russia, constantly getting sanctions and always alienated by western countries, wanted Turkey on their side. However, recent events have caused the Turkey-Russia relations to be tensed up. First, the downing of Turkish F-4 jet by Syria on June 22, 2012 wounded the relations and then in November 24, 2015 downing of the SU-24 aircraft belonging to Russia by Turkey severed the ties completely between the two countries. After these events, important developments in both political and social sense were experienced in both countries and micro and macro level decisions were made. In the press of both countries it was possible to see the reflection of the political and social reaction to the decisions taken. The aim of this study is determining the point of view of the newspapers, their comments about the news of downing the Russian SU-24 jet, how they portrayed it and how it was covered in Russian and Turkish national press. In the study, in the establishment of the news discourse, it has been tried to find out how the journalists use a language at macro and micro level.           

___

  • Althusser, L. (2003). İdeoloji Ve Devletin İdeolojik Aygıtları, çev. Alp Tümertekin, İstanbul: İthaki Yayınları.
  • Barthes, R. (1996). S/Z, çev. Sündüz Öztürk Kaser, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Chomsky, N. (1993). Medya Gerçeği, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Karınca Yayınları.
  • Dönmez, İ. H. (2010). İnternet Haberciliğinde Tıklanma Kaygısı ve ‘Kapan’ Manşetler, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Aralık 2010, Sayı: 14, Sayfa: 105-129
  • Dursun, Ç. (2001). TV Haberlerinde İdeoloji, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Erdoğan, İ ve Alemdar, K. (2010). Öteki Kuram, Ankara: Erk Yayınları.
  • Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş, çev. Süleyman İrvan, Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Macnamara, J. (2005). Media content analysis: Its uses; benefits and best pratice methodology, Asia Pacific Relation Journal, 6 (1), 1-34.
  • Özerkan, Ş. (2002). Medya, Dil ve İdeoloji, İletişim Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 12
  • Smith, P. (2007). Kültürel Kuram, Çev. Selime Güzelsarı ve İbrahim Gündoğdu, İstanbul: Babil Yayınları.
  • Sussure, F. (1974). Course in General Linguistics, Glasgow: Fontana/Colins Yayınları.
  • Tokgöz, O. (1981). Temel Gazetecilik, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
  • Yaylagül, L. (2014). Kitle İletişim Kuramları Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara: Dipnot Yayınları.