Milliyetçilik Üzerine Retrospektif Bir Değerlendirme ve Ulus Devletin Geleceği

Milliyetçilik yaklaşık iki yüz yıl önce ortaya çıkmış, zamanla büyük imparatorlukları ve bu imparatorlukların temsil ettiği eski düzeni (ancien régime) yerinden etmiş bir ideolojidir. Geçmiş sadakat odaklarının yerini alarak modern devletin meşruiyet kaynağı olan bu ideoloji, özellikle Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan yeni uluslararası sistemin belirleyici unsuru olmuş ve tedricen neredeyse tüm devletler “ulus devlet modeli”ni benimsemiştir. Soğuk Savaş sonrası ortaya çıkan yeni normlar ve değerler ulus devlet ile birlikte milliyetçilik paradigmasını aşındırmış olsa da; milliyetçiliğin küreselleşme sürecine karşı güçlü bir “direniş” sergilediği söylenebilir. Son dönemde ise dünya genelinde yaşanan ekonomik sorunlar ile birlikte göç ve terör olgusunun yarattığı istikrarsız ortam milliyetçi ve popülist eğilimleri artırmıştır. Çalışmanın amacı milliyetçi ideolojinin geçirdiği evreleri analitik bir şekilde ortaya koyarak; ulus devletin küreselleşme süreci karşısında ayakta kalıp kalamayacağını tartışmaktır.

Anahtar Kelimeler:

Milliyetçilik, Ulus devlet, Küreselleşme, Bölgeselleşme, Popülizm

A Retrospective Review on the Nationalism and the Future of Nation State

Nationalism is an ideology that emerged about two hundred years ago and over time dethroned the great empires and the ancien régime. This ideology, which was the legitimate source of the modern state by replacing the past loyalties, became the determining factor of the new international system after the First World War and gradually, almost all states have adopted the "nation-state" model. Although the new norms and values that emerged after the Cold War damaged the paradigm of nationalism with the nation state, nationalism has shown strong "resistance" to the globalization process. As for the recent period unstable environment created due to the phenomenon of immigration and terror along with the global economic problems has increased the nationalist and populist tendencies. The aim of this study is to analytically reveal the phases of the nationalist ideology and to discuss whether nationalism and the nation state can survive the globalization process.

Keywords:

Nationalism, Nation-state, Globalization, Regionalization, Populism,

PDF

___

Aktaş, M. (2019). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. AB Ülkelerinde Yükselen Popülizm, Brexit ve AB’nin Geleceği, 12(66), 263-272.
Altınbaş, D. (2009). Avrupa Birliği’nin başarısız girişimi: Avrupa yurttaşlığı. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 93-112.
Anderson, B. (1998). The Spectre of Comparasions: Nationalism, Southeast Asia and World. Verso, London.
Anderson, B. (2015). Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, (Çev. İ. Savaşır), Metis Yayınları, İstanbul.
Appadurai, A. (2003). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globalization. University of Minnesota Press, Minneapolis.
Carr, E.H. (2015). Milliyetçilik ve Sonrası, (Çev. O. Akınhay), İletişim Yayınları, İstanbul.
Deutsch, K. (1969). Nationalism and Social Communication: An Inquiry Into the Foundation of Nationality, MIT Press.
Dieck-Assad, M. (2016). Brexit or the End of the European Dream? https://globalnetwork.io/perspectives/2016/06/brexit-or-end-european-dream.
Dieckhoff, A ve Jaffrelot, C. (2010). “Küreselleşen ve Bölgeselleşen Dünyada Milliyetçiliğin Direnişi.”, Milliyetçiliği Yeniden Düşünmek: Kuramlar ve Uygulamalar, (Ed: A. Dieckhoff ve C. Jaffrelot), (Çev. D. Çetinkasap), İstanbul, İletişim Yayınları.
Erol, K. (2019). Yeni Zelanda terör saldırısı ve Avrupa bağlantıları. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları (SETA) Vakfı Raporu. İstanbul: Sayı: 284.
Gellner, E. (2013). Uluslar ve Ulusçuluk, (Çev. B. Ersanlı ve G.G. Özdoğan), Hill Yayınları, İstanbul.
Habermas, J. (2002). Küreselleşme ve Milli Devletlerin Akıbeti, (Çev. M. Beyaztaş), Bakış Yayınları, İstanbul.
Heywood, A. (2013a). Siyaset, (Çev. B.B. Özipek, B. Şahin, M. Yıldız, Z. Kopuzlu, B. Seçilmişoğlu, A. Yayla) Adres Yayınları, Ankara.
Heywood, A. (2013b). Siyasi İdeolojiler, (Çev. A.K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnanç, Ş. Akın, B. Kalkan) Adres Yayınları, Ankara.
Hobsbawn, E.J. (2014). Milletler ve Milliyetçilik, (Çev. O. Akınhay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Karabel, S. (2018). Avrupa’da Yükselen Aşırı Sağ ve Popülist Söylem, https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/avrupa-da-yukselen-asiri-sag-ve-populist-soylem/1113760
Kaya, A. (2019). Eleştirel Miras: Avrupa’da kimliklerin gerçekleştirilmesi ve temsil edilmesi (CoHERE). Çalışma Paketi 2. Kritik Analiz Aracı (Critical Analysis Tool, CAT) 2
Kedourie, E. (1960). Nationalism. Hutchinson&Co Publishers, London
Kerestecioğlu, İ.Ö. (2012). “Milliyetçilik: “Uyuyan Güzeli Uyandıran Prens” ten Frankeştayn’ın Canavarına”, 19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler, (Ed: H.B. Örs), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Kohn, H. (1949). The Paradox of Fichte’s Nationalism, Journal of the History of Ideas, 10 (3), 319-343.
Kohn, H. (1965). Nationalism its Meaning and History. Robert E. Krieger Publishing Company, Florida.
Mudde, C. (2013). “Three Decades of Populist Radical Right Parties in Western Europe: So What?”, European Journal of Political Research, Vol.52, No.1, s. 1-19.
Özkırımlı, U. (2016). Milliyetçilik Kuramları: “Eleştirel Bir Bakış”. Doğubatı Yayınları, Ankara.
Renan, E. (2106). Ulus nedir?, (Çev. G. Yavaş), Pinhan Yayıncılık, İstanbul.
Sander, O. (2014). Siyasi tarih: İlkçağlardan 1918’e, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Smith, A.D. (2016). Milli kimlik, (Çev. B.S. Şener) İletişim Yayınları, İstanbul.
Sokullu, E. C. (2017). “İngiltere’nin AB ile İmtihanı: Siyasal Söylemlerde Avrupa Şüpheciliğin Evrimi ve Brexit.” Brexit Sonrası Birleşik Krallık ve AB’nin Geleceği. İstanbul: Akademos Yayınları.