Kolektif Hafıza ve Milli Kimlik Bağlamında Türkiye'de Resmi Tarih Yazıcılığı

Hafıza herhangi bir bilgiyi öğrenme, depolama ve hatırlamanın ötesindedir. Bireysel hafızaya ek olarak boyutu nazarında bir çift insandan milyonlara kadar değişen insan gruplarının ortak şemalarını oluşturan kolektif hafızaları vardır. Tarihten farklı olarak kolektif hafıza canlı bir olgudur ve bu sebeple manipülasyona açıktır. Tarih insan gruplarının kolektif hafızasını şekillendirmede ve milli kimlik inşa etmede en uygun araçlardan birisidir. Ulus devletin kurulması ve idame ettirilmesi sürecinde milli kimliği inşa etmek için kolektif hafızanın yardımıyla tarih eğitiminin yaygın olarak kullanıldığı açıkça bilinmektedir. Bu çalışmada toplu hafıza ve milli kimlik ile tarih eğitimi arasındaki ilişkiyi Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi bağlamında incelemeye çalıştık. Çalışma hakkında genel bir değerlendirme yapacak olursak bu dersi alan gençlerin ulus devletin örtük amacı olan istendik bir kolektif hafıza ve milli kimliğe haiz olacağını söyleyebiliriz.

Official Historiography in Turkey in the Context of Collective Memory and National İdentity

Memory is beyond learning, storing and remembering any kind of information. In addition to individual memory, groups of people which changes from a pair to millions regarding its size, can have common schemas called collective memory. Apart from history collective memory is a living phenomenon, hence it is vulnerable to manipulations. History is one of the most suitable devices to  Yrd. Doç. Dr., Karabük Üniversitesi, İİBF, Uluslararası İlişkiler Bölümü, yuliyabiletska@karabuk.edu.tr  Yrd. Doç. Dr., Karabük Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, cemilesahin@karabuk.edu.tr  Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler ABD Yüksek Lisans Öğrencisi, ismailsukur@hotmail.com shape collective memory of the groups of people as well as building national identity. It is clearly known that in the process of the construction and maintenance of nation state, history education is commonly used with the help of collective memory in order to build national identity. In this paper we try to explore the relation between the collective memory and national identity with history teaching in the context of Turkish Republic History of Revolution and Kemalism lesson. If we state a general view about this study, we can say that the youth who is exposed to this lesson will have a determined collective memory and national identity which is an implicit objective of the nation state.

___

  • Assmann, Jan ve Tonio Hölscher, „„Collective Memory and Cultural Identity‟‟, Kultur and Gedächtnis, (1988): 125-133. Blatz, Craig W., ve Michael Ross, „„Historical Memories, How does Memory shape History?‟‟ Canada, University of Waterloo: 223-237. Öztürk, s.16.
  • İnce, Gökçen Başaran, “Medya ve Toplumsal Hafıza‟‟, Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültür ve İletişim, Culture & Communication, (2010): 9-29. Kansteiner, Wulf „‟Finding Meaning in Memory: A methodological Critique of Collective Memory Studies‟‟, History and Theory 41, (May 2002): 179-1 Nora, Pierre, „‟Between Memory and History: Les Lieux de Mémoire‟‟, Representations, No. 26, Special Issue: Memory and Counter-Memory, California: University of California Press (Spring, 1989): 7-24. Şıvgın, Hale, „‟ Ulusal Tarih Eğitiminin Kimlik Gelişimindeki Önemi‟‟, Akademik Bakış 4, (2009): 35-52. Öztürk, Yücel, „„Tarih ve Kimlik‟‟, Akademik İncelemeler, Cilt:2, Sayı:1 (2007): 1-25. Yanık, Celalettin, „‟Etnisite, Kimlik ve Milliyetçilik Kavramlarının Sosyolojik Analizi‟‟, Kaygı 20, (2013): 225-237. Yıldız, Recep ve Sakine Demir, „‟Milli Kimliğin Oluşumunda Zihniyet‟‟: 1Yıldız, Süleyman „„Kimlik ve Ulusal Kimlik Kavramlarının Toplumsal Niteliği‟‟, Milli Folklor 74, (2007): 9-16. Belge, Murat, Militarist Modernleşme Almanya, Japonya ve Türkiye, 2. bs., İstanbul: İletişim Yayınları, 2012. Connerton, Paul, Toplumlar Nasıl Anımsar?, çev. Alaeddin Şenel, 1. bs., İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1999. Halbwachs, Maurice, On Collective Memory, Edited, Translated, and with an Introduction by LEWIS A. COSER, Chicago: The University of Chicago Press, 1992. Kara, Kemal, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, İstanbul: Önde Yayıncılık, 2010. Köker, Levent, Modernleşme Kemalizm ve Demokrasi, 13. bs., İstanbul: İletişim Yayınları, 2012. D. Smith, Anthony, Milli Kimlik, çev. Bahadır Sina Şener, 6. bs., İstanbul: İletişim Yayınları, 2010.