1927 Nüfus Sayımına Göre Bayazıt Vilayetinin Nüfusu

29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet ilan edildiğinde Anadolu’daki mevcut olan nüfusu bir bütünlük içerisinde ortaya çıkarmak amacıyla olması gereken düzenli çıktığı yıllarda ülke nüfusunun modern usullerle belirlenmesi önemli bir durum arz etmekteydi. Bu nedenle, 1927 yılında yapılan nüfus sayımı, ülke nüfusunun potansiyel yapısını ve özelliğini ortaya çıkarması açısından son derece önemlidir. Bu bağlamda, çalışmamızdaki amaç, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanından sonra yapılan ilk nüfus sayımının neticelerinde BayazıtVilâyeti’nin nüfus yapısını birçok yönüyle ortaya çıkarmaktır. Bilhassa 1927 Nüfus Sayımı sonucunda Bayazıt nüfusu hakkında başta yaş yapısı olmak üzere; okuryazar sayısı, meslek grupları, dini inançlar, kullanılan diller ve buradaki halkın engellilik durumu gibi konularda birçok bilgiler elde edilmiştir. Bu bilgiler incelenirken, karşılaştırma yapmak amacıyla Bayazıt nüfusunun Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki verileri de incelenmiştir. Bu çalışmada yöntem olarak başta Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden istifade edilmiş, ardından da konuyla alakalı olarak arşiv belgeleriyle araştırma ve inceleme eserleri incelenerek eser ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Bayazıt, 1927 Nüfus Sayımı, İstatistik, Türkiye Cumhuriyeti, Yaş Grupları

The Population of Bayazit Province According to 1927 Census

Since taking a population census with modern procedures was an absolute requirement for Turkey, a newly founded state, the census was conducted in 1927. This very first census is very important in terms of disclosing Turkey's potential structure and the features of the population. In this context, the present study aims to reveal the population structure of Bayazıt Province in a variety of aspects, based on the 1927 census. This census provides us with extensive data on different subjects concerning the population of Bayazıt, such as age structure, the number of literate persons, occupational groups, religious beliefs, languages and the disability status of the people. In addition to the examination of these data, to enable a comparison, the data recorded in the archives about the population of Bayazıt during the Ottoman era was also analyzed.

Keywords:

Age Groups, Bayazıt, 1927 Census, Statistics, Turkey,

PDF

___

Kaynakça Arşiv BelgeleriCumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi (C.C.A.)CCA, Yer No: 54-33-16, Tarih: 04.05.1935.CCA, Yer No: 44.30.3, Tarih: 12.05.1934.CCA, Yer No: 44.30.3, Tarih: 12.05.1934.Araştırma ve İnceleme EserleriAKSU, L. (1998). Dünyada ve Türkiye’de Nüfus Analizleri, “Dünyada ve Türkiye’de Nüfus Analizleri”. Sosyoloji Konferansları, 25. Kitap, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi, Sosyoloji Metodoloji Araştırmalar Merkezi Yayınları, Çantay Kitabevi, ss.219-309.AYDOĞAN, E.- ÇOBAN, E. (2016). Türkiye’de Nüfus Sayımları ve Uygulanan Nüfus Politikaları. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi. 6/2-1. ss.113-126.BAKACAK, A.G. (2009). Cumhuriyet Dönemi Kadın Algısı Üzerine Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. 44. ss.627-638.BATUN, İ. B. (2013). Türkiye’de Demografik Veriler Üzerinden Okuma Yazma Oranlarının Cinsiyet Bazında Değerlendirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports &Science Education. 2/3. ss.1-15.BORAN, A. (2000). Cumhuriyet döneminde eğitimde meydana gelen gelişmeler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1/9. ss. 303-312.DOĞAN, M. (2011). Türkiye’de Uygulanan Nüfus Politikalarına Genel Bakış. Marmara Coğrafya Dergisi. 23. ss.293-307.Dündar, F. (2000). Türkiye Nüfus Sayımlarında Azınlıklar. İstanbul: Çivi Yazıları Yayınları.Doğan, A. (2014). Osmanlı İmparatorluğu’nda Modern Anlamda Yapılan İlk Nüfus Sayımı Verilerine Göre Antalya Kaleiçi Nüfusu Üzerine Demografik Bir İnceleme. Mediterranean Journal of Humanities Dergisi. 4/2. ss. 71-88.GÜNAL, V. (2016). Türkiye Nüfusunun (1935-2000) Doğum Yerine Göre Değerlendirilmesi. Turkish Studies Dergisi. 11/2. ss. 499-514.GÜNEŞ, M. (2014). Osmanlı Dönemi Nüfus Sayımları ve Bu Sayımları İçeren Kayıtların Tahlili. Akademik Bakış Dergisi. 8/ 15. ss. 221-240. KARAL, E.Z. (1997). Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, 2. Baskı, Ankara: DİE Yayınları.KARATAŞ, Y. (2012). XIX. Yüzyılın Sonlarında Bayezid Sancağı’nın Demografik Yapısına Dair Tespitler. Tarih Okulu Dergisi. 52/2. Ss.103-122.KARPAT, H.K. (2003). Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.KAYA, F. (2013). Ağrı İlinin 1927-2012 Sayım Dönemleri Kır-Kent Nüfus Hareketleri. The Journal of Academic Social Science Studies. 6/4. ss. 535-559.KOÇ, İ. (2007). Türkiye'de Türkçe ve Kürtçe Anadil Nüfuslarının Demografik Farklılaşma ve Bütünleşme Düzeyleri. 21. Yüzyıl Dergisi, s.627-638.MEMMEDLİ. Ş.-MEMEDOVA. G.G. (2011). Gürcistan’dan Türk Göçleri. Bizim Ahıska Dergisi. ss. 12-17.ÖZGÜR, E.M. (2001). Nüfus Coğrafyası, Ankara: Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları. ÖZGÜR, E.M. (1999). Türkiye Nüfusunun Yaş Yapısı. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 7. ss.159.174.ÖZGÜR, E. M. (1996). İl ve İlçe Merkezlerimizin, Faal Nüfusun Ekonomik Faaliyet Kollarına Dağılımı Bakımından Sınıflandırılması. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi.5. ss.53-71.Resmi Gazete, 14 Haziran 1934, Sayı:2727, s.3981.SERTEL, S. (2015). Cumhuriyet’in İlk Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre Malatya’da Nüfus. Akademik Bakış Dergisi. 48. ss.80-96.TUNÇ, B.- Özçelik, F. (2017). Cumhuriyet Döneminde Ağrı Nüfusundaki Gelişmeler (1927-1980). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6/3. ss.2132-2149.TUNÇ, B.- Özçelik, F. (2017). Demokrat Parti Döneminde Ağrı’da İdari Alanda Yapılan Düzenlemeler (1950-1960). Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 7/3 . ss.463-477.Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü (TCBİUM). (1929). (1927 Genel Nüfus Sayımı, Fasikül I. Ankara: İstatistik Umum Müdürlüğü Yayınları.YEDEK, Ş. -SERTEL, S. (2018). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre Mardin Nüfusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 11/ 55. ss.301-310.Yurt Ansiklopedisi. (1981). İl İl Türkiye, Dünü, Bugünü, Yarını, “Ağrı Maddesi”, c.I. İstanbul: Anadolu Yayınları.YÜCEŞAHİN M. M.(1996). Türkiye’de İllere Göre Cinsiyet Oranları. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 5. , ss.267-290.ZAFER, A. B. (2013). Cumhuriyet ile Birlikte Değişen Türk Aile Yapısı ve Kadının Durumu. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi. 14/2. ss. 121-134.