TÜRK SAZ MUSİKİSİNDE GEÇKİ(MODULASYON)

Bu çalışmada Türk saz musikimizde geçki(modülasyon) konusu ele alınmış olup, betimsel araştırma yöntemlerinden tarama (survey) tekniği ile yürütülmüştür. Musikimiz içerisinde önemli bir yeri olan geçki, bir makam icra edilirken onun içinde genişleme ya da bir veya birkaç makama geçmek için yapılan bir geçiş (bir nevi geçici veya kalıcı modülasyon) biçimidir. Diğer bir deyişle genellikle yakın makamlardan veya yakın seslerden faydalanılarak başka bir makama geçmek veya kısa süre gezinip aynı makama geri dönmek için kullanılan diziler, sesler ve melodilere verilen bir isimdir. Türk musikisinde geçkiler taksimlerin yanında da her türlü saz eseri, gazel, şarkı ve büyük bestelerde kullanılan ve bu yolla taksim ve eser icralarına renk katan bir yapıdır. Yapılan sanatsal icranın içine farklı lezzetlerin girmesini sağlayan hem ilmi, hem estetik, hem de duygulara hitap eden genişletici bir birikim olayıdır. Yakın ve uzak geçki diye ikiye ayrılırlar. Bu çalışmamız Türk saz musikimizde her türlü saz eserlerinde yapılmış geçkiler üzrerine odaklanmıştır.

THE TOPİC OF ROUTE (MODULATİON) İN OUR TURKİSH SAZ MUSİC

In this study, the topic of route (modulation) in our Turkish saz music was discussed and conducted with the survey technique which is one of the descriptive research methods. The route, which has an important place in our music, is a form of transition (a kind of temporary or permanent modulation) made to expand or move to one or more themes while a theme is being performed. In other words, it is a name given to sequences, sounds, and melodies that are usually used to move to another position by using close positions or close sounds or to hover for a short time and return to the same position. In Turkish music, routes are the structure that is used in all kinds of saz works like ghazals, ballads, and large compositions besides Taksim and Taksim performances and adds color to them. It is an expansive accumulation event that appeals to science, aesthetics, and emotions that allows different tastes to get into the artistic execution. They are divided into two near and far past. This study is focused on the history of all kinds of saz works in our Turkish saz music.

___

  • Çelikkol, E. (1998). Türk Musikisi Bölümü. 4. Sınıf. Bursa Belediye Konservatuarı. No:4. Deran, E.(2018). Makamdan Makama Geçki Örnekleri. 2. Baskı. Pan. Kaçar, G. Y. (2009). Türk Musikisi Rehberi. Maya Akademi. Karadeniz, M. E. (1965). Türk Musikisinin Nazariye Ve Esasları. Kültür Bakanlığı. Kurtuldu, S. (2018). Türk Müziği Nazariyatı Temel Teorik Bilgiler Makamlar Usuller. Trabzon Büyükşehir Belediyesi. Özkan, İ. H. (1994). Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri. Ötüken Neşriyat.