JAN TSCHICHOLD’DAN BUGÜNE YENİ TİPOGRAFİ

Mağara resimleri ile başlayan iletişim kurma ihtiyaçları zamana-mekâna göre ve çağın getirdiklerinden etkilenerek gelişir, değişir ve iletişimin kurulması için harflere, rakamlara ve sembollere dönüşür. Az sayıda insanda bulunan yazılı kaynaklar, teknolojinin etkisi ile daha kolay üretilebilir hale gelir, el yazması eserlerin uzun zaman süren hazırlık aşaması minimuma indirgenir ve seri üretim Gutenberg’in hareketli matbaayı bulması ile hayatımıza girer. Teknolojideki bu gelişmeler ve kalite standartlarının yükselmesi, insanları yeni sanat arayışlarına yöneltir. Tipografi, görsel iletişim tasarımı içerisinde anlamı güçlendiren, mesajın kaynağa ulaşmasını sağlayan önemli bir araçtır. Bu bağlamda baktığımızda geçerlilikleri hala devam etmekte olan “Yeni Tipografi” düşüncesi iyi anlaşılmalıdır. Savunduğu düşüncenin sadeliği, tırnaksız yazı tipi seçimi ve asimetrik tipografi ile net ve anlaşılır tasarımların olması, iletişim için yapılan tipografi ile bu tasarım fikrinin savunucusu ve hareketin öncüsü olan Jan Tschichold ve Yeni Tipografi anlayışını, tipografiye sağladığı önemli gelişmeleri ve yenilikleri tanımak, günümüz tipografisini ve dijital dünyanın tipografiye yaklaşımını anlayabilmek açısından önem arz etmektedir. Bu amaçla makalede nitel araştırma yönteminden faydalanılıp, literatür taraması yapılarak çalışma gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yeni Tipografi, Jan Tschichold, Tipografi, Hareketli Tipografi

NEW TYPOGRAPHY FROM JAN TSCHICHOLD TO TODAY

The need for communication which has started with the cave paintings evolves according to the time-space and the age of the era and is evolved and transformed into letters, numbers and symbols for the establishment of communication. Written sources owned by a small number of people became easier to produce with the technology. The long-term preparation of the manuscript works is reduced to minimum and the mass production effects our lives with the Gutenberg’s printing press. These developments in technology and the rise of quality standards lead people to the search for new art. Typography is an important tool that enhances meaning within visual communication design and enables the message to reach the source. In this context, the idea of “New Typography ” which is still valid, should be well understood. İt’s important to recognize the Jan Tschichold, who is the pioneer of the idea of new typography and the movement and getting to know the basics of new typography and understanding the important developments and innovations that provides to typography and it is important to understand today's typography and the approach of digital world to typography. For this purpose, qualitative research method was used in the article and a literature review was conducted

Keywords:

New Typography, Jan Tschichold, Typography, Kinetic Typography,

PDF

___

1. AKBULAK, B. (2012), 1960 Sonrası Tipografi Ve Sanatsal Etkileşimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Bolu. 2. DÜNDAR, B. (2005), Matbaanın Bulunuşundan Bu Yana Batıda ve 1970 Sonrası Türkiye’de Grafik Tasarımda Tipografik Dil. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. 3. İDACITÜRK, E. (2011), Uluslararası Tipografik Tasarım Üslubunun Günümüz İsviçre Tasarımına Etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İzmir. 4. KILIÇ, E. (2011), Kinetik Tipografi: Bir Müzik Videosu Tasarımı. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanatta Yeterlilik Tezi. Ankara. 5. KIZILDEMİR, D. (2015), Grafik Tasarımda Fotoğraf ve Tipografi. Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir. 6. YILDIZ, TORUN, N. (2014), 21.yy Batı Sinemasında Jenerik Tipografisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. İzmir. Kaynakça Dergi 1. ATİKER, B. (2010), Hareketli Grafik Tasarım Eğitiminde Ders İçerikleri. Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım Ve Mimarlık Fakültesi. 1.Sanat ve Tasarım Eğitimi Sempozyumu. 2. MAZLUM, H. (2017), Modernizm Sürecinde Yeni Tipografi’nin Doğuşu ve Jan Tschichold. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi-Cilt 18, Sayı 1, ICEBSS 2017 Özel Sayı. 3. TÜRKMENOĞLU, H. AKENGİN, G. (2016), Hareketli Grafik Tasarım Sürecinde Yazı Devinimi. İdil ,2016, Cilt 5, Sayı 23, Volüme 5, Issue 23. Kaynakça Diger 1. T. C. Milli Eğitim Bakanlığı (2011), Yazı Düzenlemeleri, Ankara. Sanal Kaynakça 1. Şekil1: Johannes Gutenberg. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gutenberg.jpg Erişim Tarihi:10.05.2018 2. Şekil 2:Gutenberg’in bastığı İncil. 1450-55. https://www.google.com.tr/imgres?imgurl=https%3A%2F%2Fupload.wikimedia.org%2Fwikipedia%2Fcommons%2Fthumb%2Fb%2Fb6%2FGutenberg_Bible%252C_Lenox_Copy%252C_New_York_Public_Library%252C_2009._Pic_01.jpg%2F1200px-Gutenberg_Bible%252C_Lenox_Copy%252C_New_York_Public_Library%252C_2009._Pic_01.jpg&imgrefurl=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FGutenberg_Bible&docid=rtj7pUFclv-D3M&tbnid=75o0D_o4NncW2M%3A&vet=10ahUKEwiQh5CD2YbbAhXBDCwKHde8C3YQMwiFAShGMEY..i&w=1200&h=750&bih=720&biw=1600&q=gutenberg&ved=0ahUKEwiQh5CD2YbbAhXBDCwKHde8C3YQMwiFAShGMEY&iact=mrc&uact=8 Erişim Tarihi:10.05.2018 3. Şekil 3: Harf döküm sistemi örmeği 1. https://www.google.com.tr/search?q=gutenberg&tbm=isch&source=lnt&tbs=isz:l&sa=X&ved=0ahUKEwjx_qSA2YbbAhUElSwKHZS3BzMQpwUIHw&biw=1600&bih=720&dpr=1#imgrc=QkGHR0jYlZgZRM Erişim Tarihi:10.05.2018 4. Şekil 4: Gutenberg’in harf döküm sistemi. Sırası ile(soldan), Çelikten oyma harf, Pirinç ya da bakır kalıp(matris), Kurşun alaşımdan dökme harf, Baskı. https://mgokceyuksel.files.wordpress.com/2018/01/gutenberg_in-harf-dc3b6kc3bcm-sistemi.png Erişim Tarihi:10.05.2018 5. Şekil 5: Harf döküm sistemi örmeği 2 . https://torquemag.io/2017/09/test-plugins-gutenberg-editor/ Erişim Tarihi:10.05.2018 6. Şekil 6: Jan TSCHİCHOLD. Die Neue Typographie (Yeni Tipografi) adlı kitap için broşür. 1928. http://jamesbrookdesign.blogspot.com.tr/2011/01/jan-tschichold_05.html Erişim Tarihi:12.05.2018 7. Şekil 7-8 : Jan TSCHİCHOLD. Yazdığı kitap ve makalelerde bulunan fotoğraf ve tipografi kullanımının yanlış ve doğru örmeği. http://www.csun.edu/~pjd77408/DrD/Art461/LecturesAll/Lectures/lecture08/NewTypography/tschichold-bad-layout.jpg a. http://www.csun.edu/~pjd77408/DrD/Art461/LecturesAll/Lectures/PublicationDesign/images/Tschichold/tschichold-good-layout.jpg Erişim Tarihi:12.05.2018 8. Şekil 9: Jan TSCHİCHOLD. Sergi afişi. 1930. http://www.unostiposduros.com/wp-content/gallery/tschichold/tschichold_8.jpg Erişim Tarihi:12.05.2018 9. Şekil 10: Jan TSCHİCHOLD. Sergi afişi. Basel 1937. http://typographica.org/typography-books/jan-tschichold-master-typographer/ Erişim Tarihi:12.05.2018 10. Şekil 11: Jan TSCHİCHOLD. Film afişi. 1927. http://typographica.org/wp-content/uploads/2010/11/napoleon.png ErişimTarihi:12.05.2018 11. Şekil 12: Jan TSCHİCHOLD. Philobiblon yayınevi için afiş tasarımı. 1924.. http://retinart.net/wp-content/uploads/media/images/jan-tschichold/21.jpg Erişim Tarihi:13.05.2018 12. Şekil 13: Jan TSCHİCHOLD. Die Frau Ohne Namen(İsimsiz Kadın) film afişi, Almanya 1927. https://thecharnelhouse.org/2016/11/25/jan-tschichold-and-the-new-typography/jan-tschichold-die-frau-ohne-namen-the-woman-without-a-name-film-poster-for-the-phoebus-palast-cinema-munich-1927/ Erişim Tarihi:11.05.2018 13. Türk Dil Kurumu, Tipografi nedir? http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=BASIM Erişim Tarihi: 08.05.2018 14. Türk Dil Kurumu, Hareket nedir? http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=HAREKET Erişim Tarihi: 01.06.2018 15. Şekil 14: Oto Nove Swiss. Hareketli Tipografi Örneği. http://www.otonoveswiss.co.uk/ Erişim Tarihi: 02.06.2018 16. Şekil 15: Vlow!. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.studiofeixen.ch/vlow/ Erişim Tarihi: 02.06.2018 17. Şekil 16: Welcome to Lucerne. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.instagram.com/p/BIUyccaAPP_/?hl=tr&taken-by=erichbrechbuhl Erişim Tarihi: 02.06.2018 18. Şekil 17: Be Water!. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.behance.net/gallery/38753023/Be-Water Erişim Tarihi: 03.06.2018 19. Şekil 18: JAZZTKO. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.behance.net/gallery/33022715/JAZZTKO-0116 Erişim Tarihi: 03.06.2018 20. Şekil 19: Sunday. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.instagram.com/p/BIUyccaAPP_/?hl=tr&taken-by=erichbrechbuhl Erişim Tarihi: 03.06.2018 21. Şekil 20: Saturday. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.instagram.com/p/BIUyccaAPP_/?hl=tr&taken-by=erichbrechbuhl Erişim Tarihi: 03.06.2018 22. Şekil 21: Thursday. Hareketli Tipografi Örneği. https://www.instagram.com/p/BIUyccaAPP_/?hl=tr&taken-by=erichbrechbuhl Erişim Tarihi: 03.06.2018