TV REKLAMLARINDA KORKU ÇEKİCİLİĞİ OLGUSU: 2010-2017 YILLARI ARASI TV REKLAMLARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Bir iletişim faaliyeti olan reklam, belli bir ücret karşılığı medya aracılığıyla belirli bir kaynaktan şimdi ya da gelecekte eyleme geçmesi beklenen alıcının eyleme geçmesi ve/veya ikna edilmesi için yapılmaktadır. Reklam farklı disiplinlerden beslenen ve çeşitli araçlar kullanan stratejik bir iletişim biçimidir.  Reklam sektörü şimdi veya gelecekte insanların satın alması için birçok yöntem kullanmaktadır.  Reklamcılık literatüründe geçen kavramlardan biri de reklam çekiciliğidir (advertising appeals) ve sözlük anlamı etkilemek için tasarlanmış içeriktir. Sosyal ve kültürel normları da içeren ve reklamlarda sıkça kullanılan reklam çekiciliklerinden biri korku çekiciliğidir ve korku çekiciliği olgusunun toplumdaki yansıması kadına ve erkeğe atfedilen rollere göre şekillenmektedir. Reklamcılık sektöründe yaşanan ilerleme toplumsal değerlendirme sisteminde de karşılık bulmaktadır.  Toplumun giderek daha çok reklama maruz kaldığı günümüzde reklamlarda yer alan temsil biçimleri gerçekte toplum içinde var olmayan fakat varmış gibi algılanan bir anlam haritası yaratmaktadır. Bütün bu nedenledir ki, televizyon günümüzün en çok tercih edilen ve en çok güven duyulan kitle iletişim aracı olması nedeniyle korku çekiciliği televizyon reklamlarında sıkça kullanılır. Bu çalışmada 2010 ve 2017 yılları arasında belli başlı ulusal televizyon kanallarında gün içinde yayınlanan ve içlerinde korku çekiciliği barındıran reklamlar not edilmiş ve içerik analizi yöntemi ile sınıflandırılmıştır. Dökümü yapılan reklamlar, televizyon görsel – işitsel bir kitle iletişim aracı olduğu için reklam analizinde göze hitap eden kısımlar için göstergebilimsel analiz yöntemi; kulağa hitap eden kısımlar için de söylem analizi yöntemi kullanılarak çözümleme yapılmıştır. Sonuçta 2010-2017 yılları arasında televizyonda yayınlanan reklamlar korku çekiciliği açısından incelenmiştir. 

FEAR APPEAL FACTOR IN TV ADVERTISING: A RESEARCH FOR TV ADVERTISEMENTS BETWEEN 2010-2017

Advertisement, which is a means of communication, is done from a definite source in order to make a targetact and/or convince now or in the future by spending money and using media. Advertising is a strategic way ofcommunication providing from different disciplines and using various tools. Advertising industry has been using manymethods in order to make people buy now or then. One of the concepts in the literature of advertising, advertisingappeals and its dictionary meaning is the content designed to effect. The progress in the advertising sector mutuallyfinds parts in the social evaluation system. Fear appeal is one of the most handled one in advertisements that alsoinclude social and cultural norms and the reflection of the fear appeal is shaped according to the roles attributed tomen and women in a society. In reality nowadays when society encounters more and more advertisements in whichthe representation styles create a map that is not existed but they recognized as so. Hence, fear appeal is frequently isused since television is the most preferred and reliable means of communication. In this study advertisements that arebroadcasted main national television channels between 2010 and 2017 and that contain fear appeal are noted andclassified in accordance with content analysis. The content analysis method is adapted from "Anu Mustonen's scalestudy used in the article Media Violence and Its Audience. Enumerated advertisements since television is an audiovisual means of mass communication, in the analysis for the parts that appeal to eye is semiotic method; and thosethat appeal to ear discourse analysis is used. In the end, the advertisements that are broadcasted between the years2010 and 2017 are analyzed from the point of fear appeal factor in advertising.

___

  • Aksulu, İ . (1989). “Reklamlar ile Bireylerin Psikolojik Yapılarının Etkilenmesi” Düşünceler Dergisi, Ege Üniversitesi Basın Yayın Y.O. Yayını, Yıl:3, Sayı:3. Balcı, Ş. “Negatif Siyasal Reklamlarda İkna Edici Mesaj Stratejisi Olarak Korku Çekiciliği Kullanımı”, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/download/471/453
  • Berger, J (1990) Görme Biçimleri, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi teknikler ve örnek çalışmalar. (2. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Cheng, H. (1997) Holding up Half of the Sky? A Sociocultural Comparison of Gender-Role Portrayals in Chinese and US Advertising, International Journal of Advertising. 16 (4). Çamdereli, M. (2006). Reklam Arası, İstanbul: Tablet Kitabevi. Freedman, J. L., Sears, D. O. & Carlsmith, J. M. (1998). Sosyal Psikoloji. Çev., Ali Dönmez, Ankara: İmge Kitabevi. Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi, İstanbul: Siyasal Kitabevi. Güreşçi, M. Yakın Geleceğin Etkili Reklam Ortamı: İnternet (Türkiye örneği) Danışman: Prof. Dr. Nüket Güz, İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tanıtım ve Halkla İlişkiler Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 2000. İmançer, D. ve İmançer, A. (2006) “Televizyon Reklamlarında Kadın Sunumuna Özgü Klişeler”, Medya ve Kadın, Editör: Dilek İmançer, Ankara: Ebabil Yayıncılık, s. 121-144. Kalender, A. (2000). Siyasal İletişim: Seçmenler ve İkna Stratejileri. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları. Mutlu. E. (1994). İletişim Sözlüğü, Ankara: Ark Yay. Mutlu, E. (1997). Televizyonu Anlamak, Ankara: Ütopya. Özgür, Aydın Ziya (1994). Televizyon Reklamcılığı, İstanbul: Der Yayınları. Özgür, A. Z. (1996) Reklam Filmlerinde Görünen Kadınların İşlevsel Rolleri, Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Kurgu Dergisi, 14. Parsa, S. “Televizyon Reklamlarının Çözümlenmesi”, Düşünceler Dergisi, S:6, E.Ü.Basımevi, İzmir, 1993. Sabuncuoğlu, Z. Ve Tokol T (2009). Genel İşletme, Furkan Ofset, Bursa. Schor, J. Understanding the New Consumerism Inequality, Emulation and the Erosion of Well-Being PSW-paper 2002/2 april 2002Understanding the New Consumerism - Universiteit Antwerpen uahost.uantwerpen.be/.../pswpaper%202002-02%20schor.p... Taş, O. (1996). Reklamcılık ve Siyasal Reklamcılık, Ankara: Aydoğdu Ofset.