CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNDEKİ BAKAN YARDIMCISI İLE ÖNCEKİ SİSTEMDEKİ BAKAN YARDIMCISI VE MÜSTEŞARIN KIYASLANMASI

Devlet tüzel kişiliğinin ve Türk idari teşkilatının en önemli parçalarından bir tanesi bakanlıklardır. Bakanlıkların ayrı tüzel kişiliği bulunmasa da Devletin sunduğu temel kamu hizmetlerinin yurttaşlara ulaştırılması konusunda görevleri bulunmaktadır. Bu görevi yerine getirirken kalabalık bir personel gücünden faydalanılmaktadır. Bakanlık içinde geniş bir hiyerarşik kademelenme bulunmaktadır. Bu kademelenmede en üstte bakan yer almaktadır. Eski sistemde bakandan sonraki hiyerarşik kademede müsteşara yeni sistemde ise bakan yardımcısına yer verilmiştir. Müsteşar, hiyerarşik kademeleri kariyer ve liyakat ilkeleri çerçevesinde yükselerek gelmiş en yüksek devlet memuruydu. Haklarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uygulanmaktaydı. Müsteşarlık görevine bir kişi atanabiliyordu. Yeni sistemde ise bakan yardımcısının birden fazla atanabilmesi öngörülmüştür. Bakan yardımcıları hakkında 657 sayılı Kanunun istisnai memurluğa ilişkin hükümleri uygulansa da aynı zamanda 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde üst düzey kamu yöneticisi olarak belirlenmiştir. Bakan yardımcıları arasında hangisinin hiyerarşik olarak daha üstte olduğuyla ilgili bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Eski sistemde ise müsteşar bir kişiden oluşmakta ondan sonra hiyerarşik olarak müsteşar yardımcıları bulunmaktaydı. Ayrıca yeni sistemdeki bakan yardımcıları, kamu görevlileri arasından atanabileceği gibi kamu görevlileri dışından da atanabilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Müsteşar, Bakan Yardımcısı, Bakanlık, Hiyerarşi, Tüzel Kişi

COMPARISON OF THE DEPUTY MINISTER IN THE PRESIDENTIAL GOVERNMENT SYSTEM AND THE DEPUTY MINISTER AND THE UNDERSECRETARY IN FORMER SYSTEM

One of the most important parts of the state legal entity and the Turkish administrative organization is the ministries. Although the ministries do not have separate legal entities, they have duties in delivering the basic public services offered by the State to citizens. While performing this task, a large staff power is utilized. There is a wide hierarchical staging within the Ministry. This staging is at the top of the minister. In the old system, the undersecretary at the hierarchical level after the minister and the deputy minister in the new system. The undersecretary was the highest civil servant, whose hierarchical ranks had risen in line with the principles of career and merit. Civil Servants Law No. 657 was applied. One person could be appointed to the Undersecretariat duty. In the new system, it is envisaged that the deputy minister may be appointed more than once. Although the provisions of the Law No. 657 on exceptional civil service are implemented regarding the deputy ministers, they are also designated as senior public managers in the Presidential Decree No. 3. There is no regulation among the deputy ministers which one is hierarchically higher. In the old system, it was made up of an undersecretary, and then there were deputy undersecretaries. In addition, deputy ministers in the new system can be appointed from among public officials, or from outside public officials.

Keywords:

Undersecretary, Deputy Minister, Ministry, Hierarchy, Legal Person,

PDF

___

AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil: Türk İdare Hukuku, 10. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2019.
ARDIÇOĞLU, M. Artuk: “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 3, 2017, s.20-51.
ATAY, Ender E.: İdare Hukuku, 5. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 2016.
AYTÜRK, Nihat: “Yönetimde Yetki Devri ve İmza Yetkileri”, Amme İdaresi Dergisi, 33(1), 2000, s.79-110.
ÇAKIR, Hüseyin Melih: “Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Cumhurbaşkanı-Bakan İlişkisi”, Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Yürütme Sempozyum Kitabı, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınevi, 2019, s.35-55.
DİK, Esra: “643 Sayılı KHK ile Düzenlenen Bakan Yardımcılığı ve Hiyerarşik Örgütlenme İçindeki Konumu”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(4), 2013, s.121-145.
DERDİMAN, R. Cengiz/UYSAL, Yusuf: “Türk Kamu Yönetiminde Yetki Devri”, Uludağ Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(2), 2014, s.251-277.
GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku, C. I-II, 2. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa 2009.
GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku, C. I-II, 3. Baskı, Ekin Kitabevi, Bursa 2019.
GÖZLER, Kemal/KAPLAN, Gürsel: “Bakan Yardımcıları Bakanlık Hiyerarşisine Dahil midir?”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 98, 2012, s.11-24.
GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, 6. Baskı, İmaj Yayınları, Ankara 2002.
KAMAN, Nur: “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ve Kamu Personel Hukukuna Etkileri”, Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Yürütme Sempozyum Kitabı, Marmara Üniversitesi Yayınevi, İstanbul 2018, s.88-94.
KARSLI, Mehmet Rauf: “Üst Düzey Kamu Yöneticilerinin Atama Usul ve Esasları Üzerine Bir İnceleme”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28(1), 2020, s.187-208.
ONAR, Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esaslar, C. II, 3. Baskı, Akgün Matbaası, İstanbul 1966.
ÖVGÜN, Barış: “1937: Anayasal Yenilenmeler ve Siyasi Müsteşarlık”, Açıklamalı Yönetim Zaman Dizini 1929-1939, Ankara 2007, s.811-895.
SEZER, Yasin: “Kamu Hizmetine Girme Hakkı ve Liyakat İlkesi Açısından İstisnai Memurluklar”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(3-4), 2003, s.173-193.
TANÖR, Bülent/YÜZBAŞIOĞLU, Necmi: 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, 10. Baskı, Beta Basım, İstanbul 2011.
TATAROĞLU, Muhittin: “Hükümet Yapısında Gelişme: Bakan Yardımcılığı”, Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim ve Ekonomi, 23(2), 2016, s.519-544.
TOPACA, Mehmet: “Hukuki Temel ve Uygulama Bakımından Türkiye’de Bakan Yardımcılığı”, Türk İdare Dergisi, 479, 2014, s.305-331.
UÇMAN, Hamit: “Türk Kamu Yönetiminde Bakan Yardımcılığı Uygulaması Üzerine İnceleme ve Değerlendirmeler”, Akademik Hassasiyetler Dergisi, 2(3), 2015, s.191-225.
ULUSOY, Ali: Yeni Türk İdare Hukuku, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2020.
UYANIK, Halit: “Bakan Yardımcılığı Statüsünün İdare Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, İdare Hukuku ve İlimler Dergisi, 15(2),2012, s.101-114.
YILDIRIM, Turan: “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 23(2), 2017, s.13-28.
YILDIRIM, Turan/YASİN, Melikşah/KAMAN, Nur/ÖZDEMİR, H. Eyüp/ÜSTÜN, Gül/TEKİNSOY, Okay: İdare Hukuku, 5. Baskı,On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2013.
YILDIZ, Günay: “İstisnai Memurluk Kavramının Kayırmacılık ile İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 2017, s.1045-1061.
YÜKSEL, Saadet: “Kuvvetler Ayrılığı İlkesinin Güvence Altına Alınması Bağlamında Denge-Denetim Mekanizmaları”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 23 (2), 2018, s.10-14.
YAYLA, Yıldızhan: İdare Hukuku, 1. Bası, Beta Basım, İstanbul 2009.