“AVRUPA BİRLİĞİ ANAYASASI” VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ: SİYASÎ ENTEGRASYON TEMELLİ BİR KAVRAMLAŞTIRMA DENEMESİ
Anayasalar, hukukî işlevlerine ek olarak çeşitli siyasî işlevleri de bulunan temel belgelerdir. Bu bağlamda, anayasaların siyasî işlevlerinin en başta geleni; siyasî entegrasyon işlevidir. Bu çerçevede anayasaların siyasî entegrasyon işlevi; toplumda var olan tüm görüş farklılıklarını ve çıkar çatışmalarını aşan, toplumsal yaşamın devamı için gereken asgarî uyum ortamını yaratan ve bu yolla da belli bir siyasa altında yaşayan insanların kolektif kimliğini oluşturan ve onları bir arada tutan hukuk ötesi bir işlev olarak tanımlanabilir. Modern anayasalar, ortaya çıkış yüzyılları itibariyle ulus-devletler çağının ürünleri oldukları için, bugüne kadar söz konusu işlevi hep ulusal düzeyde gerçekleştirmişlerdir. Bu gelişmenin en büyük istisnası ise, ulusüstü bir anayasacılık denemesi olan “Avrupa Birliği Anayasası” girişimidir. Bu çalışmada, öncelikle söz konusu girişimin ortaya çıkışı, somutlaşması ve başarısızlığa uğraması süreçlerine yakından bakılmakta; sonrasında ise anılan girişimin altında yatan dinamiklerin, anayasaların siyasî entegrasyon işlevi temelinde açıklanabileceği ileri sürülmektedir. Çalışma, ulusaltı, ulusal ve ulusüstü düzeylerde ortaya çıkan yeni krizlerin de etkisiyle, önümüzdeki yıllarda, anayasaların her düzeydeki siyasî entegrasyonun gücünün ve işlevinin yeniden ve sıklıkla tartışılacağı öngörüsüyle noktalanmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Avrupa Birliği Anayasası, Laeken Deklarasyonu, Konvansiyon, anayasaların siyasî işlevleri, siyasî entegrasyon
SOME REFLECTIONS ON THE CONSTITUTION OF THE EUROPEAN UNION: A POLITICAL INTEGRATION ORIENTED APPROACH
Constitutions are fundamental documents having political, as well as legal functions. In this respect, one of the most prominent functions of constitutions is their (political) integrative function. As such, constitutions help to develop an overarching identity that would remain above the plurality of opinions and interests that exist within a society and develop a communal spirit and a collective identity which, in return, would develop a minimum social cohesion that is required to maintain a functioning social order. Modern constitutions, being products of the nation-state era, have thus far delivered such function at the national level. The biggest exception to this rule is the “Constitution of the European Union”, being an initiative at the supranational level. In this study, the emergence and the failure of such initiative is examined, followed by an explanation of the underlying dynamics with reference to the integrative function of constitutions. The article concludes with the prediction that, under the continuing pressure coming from several crisis at the subnational, national and supranational levels, integrative function of the constitutions will remain its place at the top of the agenda in all those respective domains.
Keywords:
Constitution of the EU, Laeken Declaration, Convention, political functions of constitutions, political integration,
___
- AKE, Claude: “Political Integration and Political Stability, A Hypothesis”, World Politics, 19(1), 1967, s. 486-499, DOI: https://doi.org/10.2307/2009789
- AKE, Claude: A Theory of Political Integration, The Dorsey Press, Homewood, Illinois 1967.
- Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma, https://www.ab.gov.tr/files/pub/antlasmalar.pdf, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- BJØRN, Høyland ve Mark SCHIERITZ, “Theories of European Integration”, in Garcia, J.J.F. / Clayton Jess E. / Hobley, Christopher (ed.), The Student’s Guide to European Integration, Polity Press, Padstow-Cornwall 2004.
- Brussels European Council 21/22 June 2007 - Presidency Conclusions (2007), https://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/ec/94932.pdf, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- CLAYTON, Jess: “A History of European Integration”, in Garcia, J.J.F. / Clayton Jess E. / Hobley, Christopher (ed.), The Student’s Guide to European Integration, Polity Press, Padstow-Cornwall 2004.
- de BÚRCA, Gráinne: “Is EU Supranational Governance a Challenge to Liberal Constitutionalism?”, New York University School of Law Public Law & Legal Theory Research Paper Series, Working Paper No. 18-09, 2018.
- ERIKSEN, Erik Oddvar / FOSSUM, John Erik: “Europe in Search of Legitimacy: Strategies of Legitimation Assessed”, International Political Science Review, 25(4), 2004, s. 435-459, DOI: https://doi.org/10.1177/0192512104045089
- GRIFFITHS, Richard T.: “Europe’s First Constitution: The European Political Community, 1952-1954”, in Martin, S. (ed.), The Construction of Europe, Essays in Honour of Emile Noël, Springer, Dordrecht 2005, s. 19-39.
- GRIMM, Dieter: “Does Europe Need a Constitution?”, European Law Journal, 1(3), 1995, s. 282-302, DOI: 10.1111/j.1468-0386.1995.tb00033.x
- GRIMM, Dieter: Integration by Constitution, International Journal of Constitutional Law, 3 (2-3), 2005, s.193-208, DOI: https://doi.org/10.1093/icon/moi014.
- GÜNUĞUR, Haluk: Avrupa Birliği, Avrupa Ekonomik Danışma Merkezi Yayını, Ankara 2014.
- HABERMAS, Jürgen: “Remarks on Dieter Grimm’s ‘Does Europe Need a Constitution?’”, European Law Journal, 1(3), 1995, s. 303-307, DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0386.1995.tb00034.x
- HABERMAS, Jürgen: “The Crisis of the European Union in the Light of a Constitutionalization of International Law”, European Journal of International Law, 23(2), 2002, s. 335-348, DOI: doi:10.1093/ejil/chs019
- HABERMAS, Jürgen: “Why Europe Needs a Constitution?”, New Left Review, 11, 2001.
- Laeken Declaration on the Future of the European Union (2001), https://ec.europa.eu/dorie/fileDownload.do;jsessionid=BfT1JXCLqsj0GqG1GmTSb6PW0fPlZyQq7k7z2hxnqtQ8xJmJZJQP!-172979321?docId=344249&cardId=344249, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- NENTWICH, Michael / FALKNER, Gerda: “Intergovernmental Conference 1996: Which Constitution for the Union?”, European Law Journal, 2(1), 1996, s. 83-102. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-0386.1996.tb00019.x
- ODER, Bertil Emrah: Avrupa Birliği’nde Anayasa ve Anayasacılık, Anahtar Kitaplar Yayınevi, İstanbul 2004. PODOLNJAK, Robert: “Explaining the Failure of the European Constitution: A Constitution-Making Perspective”, Collected Papers of Zagreb Law Faculty, 57(1), 2007, s. 1-44.
- REPETTO, Giorgio: “Between the ‘No Longer’ and the ‘Not Yet’, Shifting Sovereignties at the Age of Supranational Constitutionalism”, Comparative Law Review, 7(2), 2016, s. 1-12.
- SANDHOLTZ, W. / STONE-SWEET, Alec (ed.), European Integration and Supranational Governance, Oxford University Press, Oxford 1998.
- SIMONCINI, Marta / STRAETMANS, Gert, “How to Bridge the Gaps between Competing Paradigms of EU Law: An Introduction”, Perspectives on Federalism, 9(2), 2017, s. EI-EXIX, DOI: DOI: 10.1515/pof-2017-0017.
- Treaty on European Union (OJ C 191, 29.7.1992), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:11992M/TXT&from=EN, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- Treaty of Nice amending the Treaty on European Union, the Treaties establishing the European Communities and certain related acts (OJ C 80, 10.3.2001), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:12001C/TXT&from=EN, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- Treaty Establishing a Constitution for Europe (OJ C 310, 16.12.2004), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/ALL/?uri=OJ%3AC%3A2004%3A310%3ATOC, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- Treaty of Lisbon amending the Treaty on European Union and the Treaty establishing the European Community (OJ C 306, 17.12.2007), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:C:2007:306:FULL&from=EN, (Erişim Tarihi: 14.10.2019).
- ISSN: 2146-1082
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2010
- Yayıncı: İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi