ANONİM ŞİRKET PAY SAHİPLİĞİ HAKLARININ KULLANILMASINDA MUHALEFET ŞARTI

Anonim şirket ortakları, yönetime ilişkin temel pay sahipliği haklarını şirket genel kurulunda kullanırlar. Genel kurulun almış olduğu kararlarda çoğunluk prensibi geçerlidir. Yani yasanın aradığı çoğunluk, şirket iradesinin oluşumunda belirleyicidir. Azınlıkta kalanlar bu prensibin uygulanacağını bilerek ortaklık ilişkisine dahil olmuştur. Ancak çoğunluk prensibi, çoğunluğun mutlak hakimiyeti anlamına gelmez. Başka bir deyişle, şirket genel kurul kararının hukuka uygun olması gerekir. Karar hukuka uygun değilse, iptali talep edilebilecektir. Ancak pay sahiplerinin genel kurul kararının iptalini talep edebilmeleri için, kural olarak, karara muhalif kalmaları gereklidir. Yani, pay sahipliği hakkının kullanılması bir şarta bağlıdır. Çalışmada bu şarta ilişkin bazı değerlendirmelere yer verilmiştir. Öte yandan muhalefet şartı, sadece genel kurul kararının iptalinde değil, diğer bazı pay sahipliği haklarının kullanımında da aranılan bir şarttır. Muhalefet koşulunun arandığı bu hallerin, bir sistem çerçevesinde açıklanıp açıklanamayacağı, incelemeyi gerektirmektedir. Çalışmada belirtilen konulara odaklanılarak değerlendirmeler yapılmıştır.

OBJECTION PRECONDITION FOR USING SHAREHOLDER RIGHTS IN JOINT-STOCK COMPANIES

Shareholders use the main shareholding rights for the management in the general assembly of the company. The principle of majorty rule is applied for decitions taken by general assembly. It means, the majority determined the company’s will. However, the majority principle does not mean the absolute dominance of the majority. In other words, the decision of the companys general assembly must be in lawfull. If the decision is not lawfull, annulment may be actioned. However, as a rule, it is necessary for the shareholders to oppose the decision in order to action for an annulment. That is, the use of shareholder rights depends on a precondition. In this essay, some appreciations have been made on this prekondition. On the other hand, this precondition is required not only for annulment of the decision of the General Assembly but also for the use of some other shareholder rights,It’s discussable, whether these situations could be explained in a systematical framework. In this essay, it’s focussed on the mentioned situations.

___

  • Alexander, Edmund: Die Sonderrechte der Aktionäre, Berlin, 1892
  • Böckli, Peter: Schweizer Aktienrecht, Schulthess, 2009
  • Dekker, Stephan: in: Aktienrecht Kommentar, Hrsg. Jeannette Wibmer, Zürich, 2016
  • Hoeland, Enst: Organe der Aktiengesellschaften, Jena, 1886
  • İmregün, Oğuz: Anonim Şirketlerde Münferit Pay Sahibinin Umumi Heyet Kararları Aleyhine İptal Davası Açma Hakkı, BATİDER, 1961, C I, (s. 149-175 )
  • Kayser, Paul: Gesetz betreffend die Kommanditgesellschaften auf Aktien und die Aktiengesellschaften vom 18. Juli 1884, Berlin, 1884
  • Kendigelen, Abuzer: Türk Ticaret Kanunu, Kasım 2012, Güncelleştirilmiş 3. Bası, İstanbul
  • Kırca, İsmail/Şehirali Çelik, Ferzan Hayal/Manavgat, Çağlar: Anonim Şirketler Hukuku, C. 2/2, Ankara, 2016
  • Lehmann, Karl: Das Recht der Aktiengesellschaften, Bd. 2, Berlin, 1904
  • Moroğlu, Erdoğan: Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, İstanbul, 2012
  • Narbay, Şafak/Kesici, Buğra: Ticaret Ortaklıklarında Yapısal Değişiklik Kararına Karşı Öngörülen İptal Davası Üzerine “Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Dergisi, C 1, Sa. 2, Y. 2015, (s.107-160)
  • Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin: Ortaklıklar ve Kooperatifler Hukuku, İstanbul, 2003
  • Tekinalp, Ünal: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, İstanbul, 2013
  • Yıldırım, Ali Haydar: İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2016, C. 7, Sa. 2, (s. 383-430), s. 420 vd