Mehmet Kayhan KURTULDU, Abdullah AYAYDIN, Bihter Akyol DAYI

Sanata İlişkin Görüşleri Belirleme Ölçeğinin Geliştirilmesi (Karadeniz Teknik Üniversitesi Örneği)

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin sanata ilişkin görüşlerini saptayan bir ölçek geliştirmektir. Sanata ilişkin görüşleri farklı boyutlarını içeren 36 maddelik taslak ölçek, Karadeniz Teknik Üniversitesinin çeşitli fakültelerinde okumakta olan 478 öğrenciye uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiş ve ölçeğin yapı geçerliği faktör analizi ile incelenmiştir. Bulgulara dayanarak 11 madde ölçekten çıkarılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ölçeğin tek boyuttan oluştuğu ortaya çıkmıştır, fakat maddeler incelendiğinde bu tek boyutun da 2 alt başlık altında sunulabileceği görülmüştür. Geliştirilen ölçekle ilgili Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0.93, KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) değeri 0.93 olarak bulunmuştur. Ölçeğin toplam varyansı açıklama oranı %58 olarak bulunmuş, diğer ölçüm sonuçları da referans değerlerinin üzerinde ve iyi düzeyde gerçekleşmiştir. Çalışma sonucunda geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğu söylenebilir. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ölçeğin, üniversite öğrencilerinin sanata ilişkin görüşlerini belirlemede kullanılabilecek bir ölçek olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sanat, görüşler, ölçek, geçerlik, güvenirlik

Developing a Determinant Scale for Opinions about the Art (The Model of Karadeniz Technical University)

The study aimed at developing a scale in order to find out opinions of undergraduates about the art. A 36-item draft scale including different aspects of opinions about the art was applied to 478 undergraduate students in various faculties of Karadeniz Technical University. The data acquired were analysed in SPSS program and the structural validity of the scale was analysed through a factor analysis. 11 items were removed from the scale based on findings. As a result of the analysis, the scale was found to be consisting of one factor, however the items if reviewed it can be seen than this one-factoral construct can be presented under 2 subtitles. Cronbach’s alpha reliability coefficient with regard to the scale developed is 0.93, as KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) value is found to be 0.93 and total variance explained coefficient is found to be 58%. It is possible to say that the scale developed in the outcome of the studies is both valid and reliable. Scale developed by the authors can be used to find out opinions of the university students about art.

Keywords:

art, opinions, scale, validity, reliability,

PDF

___

Acar, T. (2014). Ölçek geliştirmede geçerlik kanıtları: çapraz geçerlik, sınıflama ve sıralama geçerliği uygulaması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 14(2), 969-979.
Akhan, N. E. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sanat algıları ve sanat konularının öğretimine yönelik görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, 146 – 162.
Alıcı, D. (2013). Okula Yönelik Tutum Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması, Eğitim ve Bilim, 38(168), 318–331
Arslan, S. & Öztunç, G. (2013). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve astım yorgunluk ölçeği’nin geçerlilik ve güvenirliği. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 15(1), 48–60.
Ashton, D. (2001). Picasso konuşuyor. (Çev: Mehmet Yılmaz-Nahide Yılmaz) Ankara: Ütopya Yayınevi. Ayaydın, A. ve Kurtuldu, K. (2010). Sanat Eğitimine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (2), 201–209
Bigalı, Ş. (1984). Resim sanatı. Ankara: Şafak Matbaası
Bingöl, H.O. (2013). Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının Fotoğraf Dersinin İşlenişine İlişkin Tutum ve Beklentileri, Özel Sayı, 184–199
Boydaş, N. & Balcı. Y.B. (1997). Eğitim bilime giriş. Ankara: Gazi Kitabevi.
Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (4. Baskı), Ankara: PegemA Yayıncılık.
Chapman, L. H. (1994). Adventures in art. Worcester-Massachusetts: Davis Publications Inc.
Çakır İlhan, A. (1994). Üniversitelerde sanat eğitiminin gerekliliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(1), 128 – 138.
Çelik, Ş. (2012). Türkiye’de illerin bitkisel üretiminin faktör analizi ile incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 22(2), 69-76.
Demirel, Ö. (2001). Eğitim sözlüğü, Ankara: PegemA Yayıncılık
Deniz, M. E., Özer, E. & Işık, E. (2013). Duygusal zekâ özelliği ölçeği–kısa formu: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 38(169), 407-419.
Dülgeroğlu, S. (2011). Eğitim fakültesinde görev yapan öğretim elemanlarının görsel sanatlara yönelik görüşleri: (Mehmet Akif Ersoy üniversitesi eğitim fakültesi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Edman, I. (1998). Sanat ve insan. (Çev: Turhan Oğuzkan) İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Eldemir, A.C. (2015). Geleneksel Türk Sanat Müziği Dersine İlişkin Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39), 622–627
Erinç, S. M. (2004a). Sanat psikolojisine giriş. Ankara: Ütopya Yayınevi
Erinç, S. M. (2004b). Kültür sanat sanat kültür. Ankara: Ütopya Yayınevi
Ersoy, A. (2002). Sanat kavramlarına giriş. İstanbul: Yorum Sanat Yayıncılık
Fischer, E. (1993). Sanatın gerekliliği. (Çev: Cevat Çapan) Ankara: Verso Yayıncılık. Denac, O. Čagran, B. Denac, J and Barbara Sicherl Kafol. (2013). Students’ Attitudes towards Arts and Cultural Learning in the Slovenian Educational System, Croatian Journal of Education, 15(3), 39-72
Geiger, M. (1985). Estetik anlayış. (Çev: Tomris Mengüşoğlu) İstanbul: Remzi Kitabevi
Genç, A. (2004). Resim-İş öğretmenliği programına yeni bir bakış. II. Sanat Eğitimi Sempozyumu (Bildiriler Kitabı). 28 – 30 Nisan, Gazi Üniversitesi, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Gombrıch, E.H. (2007). Sanatın öyküsü. (Çev: Erol Erduran-Ömer Erduran) İstanbul: Remzi Kitabevi.
Gözüm, S. & Aksayan, S. (2003). Kültürler arası ölçek uyarlaması için rehber II: psikometrik özellikler ve kültürler arası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 5(1), 3-14.
Gupta, S. ve A. Jan. (2013). Attıtude Of B.Ed. Pupıl-Teachers Of Science And Arts Streams Towards Creatıve Teachıng: A Study, International Journal of Advancement in Education and Social Sciences, 1(1), 36-41
Kayış, A. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Şeref Kalaycı (Ed.) Güvenirlik Analizi bölümü, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kısaoğulları, A. (2013). Sanat yönetimi ve sanat yöneticisi. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 36 – 43.
Klee, P. (2006). Çağdaş sanat kuramı. (Çev: Mehmet Dündar) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları
Kuspit, D. (2006). Sanatın sonu. (Çev: Yasemin Tezgiden). İstanbul: Metis Yayıncılık
Mutluel, O. (2011). İslam sanatının oluşumundaki etkenler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 19 – 27.
Mutluel, O. (2014). Sanat felsefesinde estetik obje çözümlemesi açısından ebru sanatı. Turkish Studies, 9(11), 419-428.
Öner, N. (2006). Felsefi tutum, felsefe eğitim sanat. (Haz: Sabri Büyükdüvenci-Vefa Taşdelen) Ankara: Hece Yayınları.
Önler, E. & Saraçoğlu, G. V. (2010). Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(2), 78-85. http://www.deuhyoedergi.org
Özdemir, A. Bölükoğlu H. ve Şentürk N. (2015). Temel Sanat Eğitiminde Disiplinlerarası Yaklaşıma Dayalı (Müzik Destekli) Uygulamanın Öğrenci Tutum Düzeyine Etkisi, Ekev Akademi Dergisi, 19(63), 15–29
Özkartal, M. (2007). İlköğretim Görsel Sanatlar Dersinde Türk Efsane ve Destanlarına Yönelik Öğrenci Başarı Ve Tutumlarının Cinsiyete Göre Değişkenliği, DOI: 10.7816/ulakbilge-01-01-07
Sarıgöz, O., Sağ, M., Çam, F. (2015). Öğrencilerin sanat eğitimi ve sanatın gerekliliğine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 572 – 579.
Sumesh. P. M ve Abdul Gafoor. P. K. (2013). Attitude of Government and Private School Students towards Geography Education in Calicut District of Kerala – A Comparative Study, Journal of Education and Human Development, 2(2), 58-63
Tansuğ, S. (1988). Sanatın görsel dili. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. (3. baskı, e-kitap), https://www.academia.edu sayfasından 05.09.2015 tarihinde alınmıştır.
Ülgen, G. (1995). Eğitim psikolojisi, Ankara: Lazer Ofset Matbaa Tesisleri
Wagah, M. O. Indoshi, F. C. and J. O. Agak. (2009). Attitudes of teachers and students towards art and design curriculum: Implications for vocational education in Kenya, Educational Research and Review, 4 (10), pp. 448-456
Yetişken, H. (1998). Estetiğin ABC’si. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.