Öğretmenlerde akılcı olmayan inançların kişisel ve mesleki değişkenlere göre incelenmesi

Bu çalışmada, kişisel ve mesleki değişkenler çerçevesinde öğretmenlerde akılcı olmayan inançlar ele alınmıştır. Veriler ilköğretim okullarında çalışan 633 öğretmenden elde edilmiştir. Araştırmada öğretmenlerde akılcı olmayan inançları ölçmek için araştırmacı tarafından geliştirilen “Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği-Öğretmen Formu (AOİÖ-ÖF )ile kişisel ve mesleki değişkenleri belirlemek üzere yine araştırmacı tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizi için SPSS 11.0 paket programı kullanılmış, ANOVA ve ”t” testinden yararlanılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen bulgular, AOİÖ-ÖF alt ölçek puanlarının öğretmenlerin mesleki ve kişisel değişkenlerine göre farklılaştığını göstermiştir.

Investigation of irrational beliefs of teachers according to the personal and occupational variables

In this study, the irrational beliefs of teachers are dealt with within the aspect of personal and occupational variables. The data was collected from 633 teachers working at elementary schools. To identify the irrational beliefs of teachers, “Irrational Beliefs Scale-Teacher Form (IBS-TF)”, and to define the personal and professional variables, “Personal Data Form” which were developed by the researcher were used. SPSS 11.0 package program was used for the statistical analysis of the data. Anova and “t” test methods were also employed. The findings obtained from the analysis revealed that IBS-TF subscale scores differed significantly according to the occupational variables of teachers.

___

  • Anderson, S.L. (2000). The effects of rational emotive behavior intervention on irrational beliefs and burnout among middle school teachers in the state of Iowa. Doctora Thesis, University of Northern Iowa,
  • Bilge, F. ve Arslan, A. (2000). Akılcı olmayan düşünce düzeyleri farklı üniversite öğrencilerinin problem çözme becerilerini değerlendirmeleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 11 (13), 2000, 7–18.
  • Bilge, F., Arslan, A. ve Doğan, Ş. (2000). Ankara ili sığınma evine başvuran kadınların problem çözme becerilerini değerlendirmeleri, akılcı olmayan düşünceleri, kızgınlık, umut ve özsaygı düzeylerine ilişkin karşılaştırmalı bir inceleme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 11 (13), 19–32.
  • Cash, T. F. (1984). The irrational beliefs test: Its relationship with cognitivebehavioral traits and depression. Journal of Clinical Psychology, 40 (6), 1399–1045.
  • Coleman, M. ve Ganong, L. H. (1989). Sex, sex-roles and irrational beliefs. Psychological Reports, 61,631–638.
  • Corey, G. (2001). Theory and practice of counseling and psychotheraphy. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
  • Dryden, W. ve Ellis, A. (1988). Rational-emotive therapy. (Ed. Keith S. Dabson.) Handbook of Cognitive Behavioral Therapies (pp.214–272), London: Hutchinson.
  • Ellis, A. (1962). Reason and emotion in psychotheraphy. New York: Springer.
  • Ellis, A. (1973). Rational-Emotive Psychotheraphy. (Ed: Patterson, C.H.) Theories of counseling and psychotherapy (pp. 49–57). New York: Harpe and Row Publishers.
  • Eryüksel, G. N. (1996). Ana-baba ve ergen ilişkilerinin problem çözme, iletişim becerileri, bilişsel çarpıtmalar ve aile yapısı açısından incelenmesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İzmir: Ege Üniversitesi,
  • Gökçakan, N. (1997). Çeşitli derecelerdeki depresyonun giderilmesinde Beck’in bilişsel terapisinin etkinliğinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
  • Gündoğdu, M., Çelikkakeli, Ö. ve Çapri, B. (2003). Üniversite öğrencilerinde akılcı olmayan inançlar ve dindarlık. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 9–11 Temmuz, Malatya.
  • Hamamcı, Z. (2002). Bilişsel davranışçı yaklaşımla bütünleştirilmiş psikodrama uygulamasının kişilerarası ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtmalar ve temel inançlar üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Hamberger, L. K. ve Hasting, J. E. (1986). Irrational beliefs underlying type a behavior: Evidence For a Cautious Approach. Psychological Report. 59, 19–25.
  • Jones, N. (1982). The theory and practice of counseling psychology, (Çev: F.Akkoyun ve ark.), Ankara.
  • Kachman, D. J. ve Mazer, G. E. (1990). Effects of rational-emotive education on the rationality, neuroticism and defense mechanism of adolescence. Adolescence, 15 (97), 130–144.
  • Kirkby, R. J. (1994). Changes in prementstrual symptoms and irrational thinking following cognitive-behavioral coping skills training, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 62 (5), 1026–1032.
  • Koç, M. (1997). Rasyonel emotif terapinin düşük benlik kabulünü yükseltmedeki etkinliğinin araştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Lichtenberg, J.; W., Johnson ve D. DeVore. (1992). Physical illness and subscription to Ellis’s irrational beliefs. Journal of Counseling and Development, 71 (2), 157-163.
  • Lohr, J.M. ve Bonge, D. (1981). On the distinction between illogical an irrational beliefs and their relationship to anxiety. Psychological Reports, 48, 191–194.
  • Mayhaw, R. ve Edelman, R.J. (1989). Self-esteem, irrational beliefs and coping strategies in relation to eating problems in a non-clinical population. Personality and Individual Differences, 10 (5), 581–584
  • McLennan, J. P. (1987). Irrational beliefs in relation to self esteem and depression. Journal of Clinical Psychology, 43 (1), 89–91.
  • Stebbins, P. ve Pakenham, K. I. (2001). Irrational schematic beliefs and psychological distress in caregivers of people with traumatic brain injury. Rehabilitation Psychology,46(2), 178–194.
  • Smith, T.W., Housten, B. K. ve Zurawski, R.M. (1984). Irrational beliefs and the arousal of emotional distress. Journal of Counseling Psychology, 31 (2), 190–201.
  • Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki tükenmişlik, görülen psikolojik belirtiler ve başa çıkma davranışları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), ÇÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana,
  • Vandervoort, D., Divers, P. P. ve Madrid, S. (1999). Ethno-culture, anxiety, and irrational beliefs. Current Psychology, 18 (3), 287–293.
  • Wright, P.G. ve Phill, R.O. (1981). Relationship between locus of control and irrational beliefs. Psychological Reports, 48, 181–182.
  • Yurtal, F. (1999). Üniversite öğrencilerinin akılcı olmayan inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana,