Fatma Betül KURNAZ ADIBATMAZ, Rukiye YILDIRIM

Okul Öncesi Dönem Çocuklarına Uygulanan Bilişsel Gelişimle İlgili Farklı Soru Türlerinin Psikometrik Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada, okul öncesi dönem çocuklara uygulanan bilişsel gelişimle ilgili farklı soru türlerinin psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmanın örneklemini 4-6 yaş çocuklar oluşturmuştur. Çalışmada, araştırmacı tarafından Bilişsel Gelişim Testi geliştirilmiş, ön denemesi gerçekleştirilerek geçerliğine ve güvenilirliğine ilişkin kanıtlar sunulmuştur. Bulgular: Araştırmanın sonuçlarına göre, sözlü yanıtlı ve çoktan seçmeli maddelerin uygulanmasından elde edilen verilere göre test ortalamalarının, standart sapmaların, ortalama güçlüklerin ve ortanca değerlerinin çok yakın sonuçlar verdiği belirlenmiştir. İki testten elde edilen puanlar arasındaki korelasyonun pozitif, orta düzeyde ve manidar olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sözlü yanıtlı maddelerin çocuklar için daha güç, çoktan seçmeli maddelerin ise daha çok orta güçlükte olduğu belirlenmiştir. Sözlü yanıtlı ve çoktan seçme gerektiren maddelerde ayırıcılık gücü indeksleri incelendiğinde, sözlü yanıtlı maddelerin ayırıcılıklarının çoktan seçmeli maddelere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar ve Öneriler: Sözlü yanıtlı maddelerin çocuklar için daha güç, çoktan seçmeli maddelerin ise daha çok orta güçlükte olduğu belirlenmiştir. Sözlü yanıtlı maddelerin ayırıcılıklarının çoktan seçmeli maddelere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Her iki testte de alt ve üst grup arasındaki puanların manidar düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ölçme ve Değerlendirme, Bilişsel Gelişim, Okul Öncesi, Madde

Evaluation of Psychometric Characteristics of Different Types of Questions Related to Cognitive Development Applied to Preschool Children

Purpose: In this study, it was aimed to evaluate the different types of questions related to cognitive development applied to preschool children and their psychometric characteristics. Design & Methodology: The sample of the study constituted 4-6 years of children. In this study, the researcher developed a cognitive development test and presented evidence of validity and reliability by pre-trial. Findings: According to the results of the study, the descriptive statistics obtained from the application of verbal responses and multiple choice items were examined, the mean, standard deviations, mean difficulties and median values were very close to the results were determined. The correlation between the scores obtained from the two tests was positive, moderate and meaningful. It was determined that verbal response was more difficult for children and multiple choice was more moderate. It was concluded that the discriminative power indices of verbal responses and the discriminative power indices of verbal responses were higher than those of multiple choice. Implications and Suggestions: The correlation between the scores obtained from the two tests was positive, moderate and meaningful. It was determined that verbal response was more difficult for children and multiple choice was more moderate. It was concluded that the discriminative power indices of verbal responses and the discriminative power indices of verbal responses were higher than those of multiple choice. The differences between the upper and lower groups of verbal responses and multiple choices items were examined, and both tests concluded that the scores between the lower and upper groups were significantly different.

Keywords:

Measurement and Evaluation, Cognitive Development, Pre-School, Items,

PDF

___

Adelman, H. S. (1982). Identifying learning problems at an early age: A critical appraisal. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 11(3), 255-261.
Akdeniz, M. (2003). Kısa cevaplı ve çoktan seçmeli testlerin madde ve test istatistiklerinin karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Angın, E. (2015). Bilişsel gelişim. E. Arslan (Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim (s. 1-14) içinde. Ankara: Eğiten.
Anlar, B., & Yalaz, K. (1996). Denver II Gelişimsel Tarama Testi-Türk çocuklarına uyarlanması ve standardizasyonu. Ankara: Hacettepe Çocuk Nörolojisi Gelişimsel Tıp Araştırmaları Grubu.
Atılgan, H., Kan, A. & Doğan, N. (2009). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. H. Atılgan (Ed.), 4. Baskı. Ankara: Anı.
Aydın, B. (1993). Seçme gerektiren test maddeleri ile kısa cevap gerektiren test maddelerinin psikometrik özellikleri ve öğrenci başarısı bakımından karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme klasik test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM.
Bracken, B. A. (2000). Maximizing content-relevant variance: The assessment situation. Psychoeducational assessment of preschool children, 33-44.
Brassard, M. R. & Boehm, A. E. (2007). Preschool assessment: Principle and practices. London: The Guilford Press.
Boehm, A. E., & Sandberg, B. R. (1982). Assessment of the preschool child. The handbook of school psychology, 82-120.
Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 5. Baskı. Ankara: Pegem.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. 20. Baskı. Ankara: Pegem.
Dunn, L. M., & Dunn, L. M. (1997). PPVT-III: Peabody picture vocabulary test. American Guidance Service.
Elibol, F. & Avcı N. (2014). Her yönüyle okul öncesi eğitim. P. Bayhan (Ed.), Okul Öncesi Dönemde Alternatif Değerlendirme (s.366-382) içinde. 1. Baskı, Ankara: Hedef CS Basın Yayın.
Karaca, E. (1996). Seçme gerektiren kısa cevaplı ve doğru-yanlış testlerin madde ve test özelliklerinin karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Keklik, İ. (2014). Bilişsel gelişim. İ. Yıldırım (ed.), Eğitim psikolojisi (s.62-73) içinde. 4. Baskı. Ankara: Anı.
Kurnaz, F. B., & Kelecioğlu, H. (2008). Investigation of Peabody Picture Vocabulary Test from the Point of item bias. World Applied Sciences Journal, 3 (2), 231-239.
Mcafee, A. & Leong, J. D. (2011). Erken çocukluk döneminde gelişim ve öğrenmenin değerlendirilmesi ve desteklenmesi. (Çev. B. Ekinci Palut). Ankara: Nobel.
Miller, P. H. (2008). Gelişim Psikolojisi Kuramları. (Çev. Z. Gültekin). Yay. Haz. Bekir Onur. Ankara: İmge Kitabevi.
Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı, Ankara. Erişim adresi: www.meb.gov.tr
Mindes, G. (1996). Assessing young children. New Jersey: Pearson.
Osterlind, S. J. (1983). Test item bias (Vol. 30). Sage.
Özçelik, D. A. (1998). Ölçme ve değerlendirme. 3. Baskı. Ankara: ÖSYM.
Piaget, J. (1964). Part I: Cognitive development in children: Piaget development and learning. Journal of research in science teaching, 2(3), 176-186.
Salvia, J., Ysseldyke, J. E., & Bolt, S. (2004). Assessment in special and inclusive education. Boston, MA: Houghton Mifflin.
Slavin, R. E. (2013). Eğitim psikolojisi: Kuram ve uygulama. 10. Baskı. (Çev. Ed. G. Yüksel). Ankara: Nobel.
Tagay, Ö. (2014). Okul öncesi eğitimde çocuğu tanımanın önemi. A. Önder (Ed.). Okul öncesi dönemde çocukları değerlendirme ve tanıma teknikleri (s. 1-8) içinde. Ankara: Pegem.
Tekin, H. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. 20. Baskı. Ankara: Yargı.
Turgut, M. F. (1995). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları. Ankara: Yargıcı.
Uğurlu, N. (1996). Aynı davranışı ölçmeye yönelik kısa cevaplı ve çoktan seçmeli maddelerden oluşan testlerin psikometrik özelliklerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ünal, Z. (1997). İlköğretim okulları IV. sınıf fen bilgisi programına göre hazırlanmış kısa cevaplı ve çoktan seçmeli test maddelerinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.