Medyatik İnşa Ölçeği

Bu çalışmanın amacı, medyatik mekanizmaların bireyler arası etkileşim üzerinde sahip olduğu rolü ortaya koyan bir ölçek geliştirmektir. Medyatik mekanizma, en basit tanımıyla etkileşime ve netice itibariyle bir ortaklaşmaya, mutabakata zemin hazırlayan her türden aracıdır. Bu aracılar, zaman içerisinde değişimlere uğramış ve insanlar arasındaki etkileşime aracılık eden unsurlar farklılaşmıştır. Ancak medyatik mekanizmalar tarihsel süreçte her ne kadar değişim göstermiş olsa da insanların etkileşim kurmalarına aracılık etme muktedirlikleri sabit kalmıştır. Fakat literatürde bu muktedirliği ölçebilecek bir araç bulunmamaktadır. Bu çalışma böyle bir ihtiyacı gidermek maksadıyla ortaya konulmuştur. Ölçek geliştirme aşamasında gerekli analizlere geçilmeden önce literatür taraması gerçekleştirilmiş, alandaki uzmanlarla görüşülmüş ve madde havuzu oluşturulmuştur. Ardından ön deneme için 216 kişilik bir örneklem grubuna madde havuzunda yer alan sorular yöneltilmiştir. KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) testinde ,915 ve Barlett küresellik testinde χ2= 8249,59 (p≤.01) değerleri bulunmuştur. İlgili değerler ölçeğe açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılabileceğini göstermiştir. AFA sonucunda ölçeğin 6 alt boyuttan oluştuğu görülmüş; bu alt boyutların toplam varyansın %75,72’sini açıkladığı tespit edilmiştir. Ardından gerçekleştirilen doğrulayıcı faktör analizinde (DFA) ölçeğin 6 alt boyutlu yapısının doğrulandığı ve uyum indeks değerlerinin (RMSEA:,054, GFI: ,90, CFI: ,94, NFI: ,92) olması gereken değerler olduğu anlaşılmıştır. Yapılan analizler sonucunda elde edilen değerler, ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Etkileşim, Medyatik Mekanizma, İletişim Bilimleri, Ölçek Geliştirme

Mediatic Construction and Interaction Scale

This study aims to develop a scale about the role of mediatic mechanism on interaction. Mediatic mechanism basically refers to instruments that allow individuals to interact each other. Although the mediatic mechanisms have changed so far, their ability to mediate human interaction has remained constant. But there is no scale in literature that can measure this ability. Therefore, this study has intended to meet such a need. Before the required analyzes, a literature review was conducted, experts in the field were interviewed and an item pool was created. Then, questions were asked to a sample group of 216 people. The values of ,915 in the KMO test and χ2= 8249,59 (p≤.01) in the Barlett sphericity test were found. These values proved that the scale is convenient for the explanatory factor analysis (EFA). As a result of EFA, it was seen that the scale consisted of six sub-dimensions and the dimensions explained 75,75% of the total varience. Then confirmatory factor analysis was made and it was seen that the six sub-dimensions of the scale were confirmed and the index values (RMSEA:,054, GFI: ,90, CFI: ,94, NFI: ,92) distributed as required. The values showed that the scale was valid and reliable.

Keywords:

Interaction, Mediatic Mechanism, Communication Science, Scale Development,

PDF

___

Anık, C. (2014). İletişim Sosyolojisi. Derin Yayınları.
Anık, C. (2017). Bilgi İşleme Mekanizma Olarak Zihinsel Performans. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 314–330.
Asiliskender, B. (2004). Kimlik, Mekan ve Yer Deneyimi. Kültür ve İletişim, 7(14), 73–94.
Barnard, A. (2016). Simgesel Düşüncenin Doğuşu. Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Berger, P. (1993). Dinin Sosyal Gerçekliği. İnsan Yayınları.
Bierstedt, R. (2014). 18. Yüzyılda Sosyolojik Düşünce. In T. Bottomore & R. Nisbet (Eds.), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi (pp. 21–57). Kırmızı Yayınları.
Blumer, H. (1986). Symbolic Interactionism: Perspective and Method. University of California Press.
Bryman, A., & Cramer, D. (2002). Quantitative Data Analysis with SPSS Release 10 for Windows: A Guide for Social Scientists. Routledge.
Cohen, A. (1999). Topluluğun Simgesel Kuruluşu. Dost Kitabevi.
Dönmezer, S. (1984). Sosyoloji. Savaş Yayınları.
Durkheim, E. (1984). The Division of Labour in Society. MacMillan Press.
Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K., & Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Uyum İndeksleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210–223.
Fichter, J. (2002). Sosyoloji Nedir. Anı Yayıncılık.
Freyer, H. (1964). Din Sosyolojisi. AÜİFY.
Giri, V. N. (2006). Culture and Communication Style. Review of Communication, 6(1–2), 124–130. https://doi.org/10.1080/15358590600763391
Günay, Ü. (1998). Din Sosyolojisi. İnsan Yayınları.
Günkör, C., & Özdemir, M. Ç. (2017). Sosyal Sermaye ve Eğitim İlişkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 70–90.
Harari, Y. N. (2017). Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens. Kolektif Yayınları.
Heywood, A. (2016). Siyasi İdeolojiler. BB101.
Hinkin, T. (1995). A Review of Scale Development Practices in the Study of Organizations. Journal of Management, 21(5), 967–988.
Iyer, S., Kitson, M., & Toh, B. (2005). Social Capital, Economic Growth and Regional Development. Regional Studies, 39(8), 1015–1040.
Kaasa, A., & Parts, E. (2008). Individual-Level Determinants of Social Capital in Europe: Differences Between Country Groups. Acta Sociologica, 51(2), 145–168.
Kızılçelik, S. (2017). Sosyoloji Tarihi-4: Hegel, Proudhon, Marx, Durkheim, Weber ve Veblen’in Sosyal Teorileri. Anı Yayıncılık.
Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. Routledge.
König, G. Ç. (1991). Toplumdilbilim Açısından Dil ve Dil Türleri. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 2, 59–70.
Kösemihal, N. Ş. (1971). Durkheim Sosyolojisi. Remzi Kitabevi.
Kuhn, T. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
Levy-Bruhl, L. (1975). The Notebooks on Primitive Mentality. Peter Riviere (Trans.). Basil Blackwell.
Macit, M. H. (2016). İdeoloji Üzerine Felsefi Bir Değerlendirme. Kaygı, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 26, 29–36.
Mardin, Ş. (2021). Din ve İdeoloji. İletişim Yayınları.
Mead, G. H. (1972). Mind, Self and Society (C. W. Morris, Ed.). The University of Chicago Press.
Moore, W. E. (2014). İşlevselcilik. In T. Bottomore & R. Nisbet (Eds.), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi. Kırmızı Yayınları.
Nisbet, R. (2013). Sosyolojik Düşünce Geleneği. Paradigma Yayıncılık.
Oakeshott, M. (1962). Rationalism in Politics and Other Essays. Liberty Fund.
Özlem, D. (2000). Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi. İnkılap Yayınları.
Pace, E. (2011). Religion as communication. International Review of Sociology, 21(1), 205–229. https://doi.org/10.1080/03906701.2011.544201
Pløger, J. (2001). Millennıum Urbanism -Discursive Planning. European Urban and Regional Studies, 8(1), 63–72.
Proudhon, P. J. (2017). Mülkiyet Nedir? Hukukun ve Yönetimin İlkesi Üzerine Araştırmalar. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Rapoport, A. (1990). The Meaning of The Built Environment, A Nonverbal Communication Approach. The University of Arizona Press.
Schultze, Q. J. (2007). Communication as Religion: In Memory of James W. Carey, 1935-2006. Journal of Media and Religion, 6(1), 1–15. https://doi.org/10.1080/15348420701338277
Solak, S. S. G. (2017). Mekân-Kimlik Etkileşimi: Kavramsal ve Kuramsal Bir Bakış. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 13–37.
Tokatlı, A. (2011). Çağdaş Diyalektiğin Kaynağı Hegel. Sitare Yayınları.
Wach, J. (1995). Din Sosyolojisi. MÜİFVY.
Elektronik Kaynak
“Kültür” kelimesinin İngilizce karşılığı için: https://www.etymonline.com/word/culture#:~:text=culture%20(n.),cultivate%22%20(see%20colony). Erişim Tarihi: 25.09.2022.