Turgut Uyar’ın Şiirinde Kent Yaşamı ve Birey

Turgut Uyar, Cumhuriyet sonrası Türk şiirinin dikkate değer şiir akımlarından İkinci Yeni'nin akımının önemli isimlerinden biridir. Uyar'ın şiiri, 1952 yılında yayınladığı Dünyanın En Güzel Arabistanı adlı kitabı ile İkinci Yeni akımına evrilmiştir. İkinci Yeni akımına mensup bütün şairlerde mekân olarak kent önemli bir unsurdur. Anlattıkları kişisel dramlar daha çok kentli bireylerin, kent yaşamı içindeki uyumsuzlukları, kuşatılmışları ve bunalımları üzerinedir. Turgut Uyar'ın şiirinde de kent yaşamı ve bu yaşamın bireyler üzerindeki kuşatıcı etkisi başlıca temalardan biridir. Bu makalede Turgut Uyar'ın şiirinde ana mekân olarak kent ve kent yaşamı içindeki bireyin durumu, iletişimsizlik, kuşatılmışlık, kaçış ve yabancılaşma gibi kavramlar eşliğinde ana hatlarıyla ele alınmaktadır.

Urban Life And The Individual in Turgut Uyar’s Poetry

Turgut Uyar was a leading personality in the Second New, one of the most effectivemovements of post-Republic Turkish poetry. His poetry evolved into the Second Newmovement with his book, Dünyanın En Güzel Arabistanı (The World’s Most BeautifulArabia), published in 1952.As a setting, the city is an important component of Second New poetry. Thepersonal dramas explained by them focused mostly on urbanites’ senses of disharmony,claustrophobia and depression in urban life. In Turgut Uyar’s poetry as well, urban life andits effect on individuals are primary themes.This article outlines the city as the main setting and the situation of an urbanite inTurgut Uyar’s poem along with concepts such as lack of communication, claustrophobia,escape and alienation.

___

  • Bayrıl, V. B. Bayrıl, (1999), “Ne Varsa Geyikli Gece’de İdi”, Şiirde Dün Yok Mu, İstanbul: Can Yayınları.
  • Cevizci, Ahmet (2000), Felsefe Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları. Cöntürk, Hüseyin (1961), Turgut Uyar, İstanbul: De Yayınevi.
  • Menemencioğlu, Nermin (1985), “Turgut Uyar’ın Şiiri”, Sonsuz ve Öbürü, İstanbul: Broy Yayınları.
  • Menteşe, Oya Batum (1996), “Sanatta ve Edebiyatta Potmodernizm”, Bir Düşün Yolculuğu, Ankara: Bilkamat Yayınları.
  • Oktay, Ahmet (1999), “Zamanla Göz Göze Yapıldığı Sanılan Bir Şiirin Arka Fonu”, Şiirde Dün Yok Mu, İstanbul: Can Yayınları.
  • Özgüven, Fatih (1983), “Hangi Soruyu Niye”, Yazko-Somut, S. 27.
  • Özkırımlı, Atilla (1999), “Turgut Uyar İle Şiirden Hayata”, Arz-ı Hal ve Sonrası, İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (1956), “Yakında Bitiririm”, Pazar Postası, S. 38.
  • Uyar, Turgut (1999a), “Vaiz Sokak”, Arz-ı Hal ve Sonrası, İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (1999b), Her Pazartesi (62-67 Notları) (Toplandılar ile birlikte), İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (1999c), Kayayı Delen İncir (Dün Yok Mu ile birlikte), İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (1999d), Toplandılar (70-73 Notları) (Her Pazartesi ile birlikte), İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (2000a), Divan (Tütünler Islak ve Dünyanın En Güzel Arabistanı ile birlikte), İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (2000b), Dünyanın En Güzel Arabistanı (Tütünler Islak ve Divan ile birlikte), İstanbul: Can Yayınları.
  • Uyar, Turgut (2000c), Tütünler Islak (Divan ve Dünyanın En Güzel Arabistanı ile birlikte), İstanbul: Can Yayınları.
  • Yıldızoğlu, Ergin (1999), “Pablo, Samuel ve Turgut”, Şiirde Dün Yok Mu, İstanbul: Can Yayınları, s.190-203.