Orhan BAŞARAN

3917

Ömer Nasuhî Bilmen’in “Kur’ân-ı Kerîm’den Dersler ve Öğütler” Adlı Eserinde Fars Edebiyatından Yapılan Alıntılar ve Kaynakları

Ömer Nasuhî Bilmen, dinî ilimler alanındaki eserleriyle temayüz etmiş bir din âlimi olmaklabirlikte, edebiyat alanında da çeşitli eserler telif etmiş bir ediptir. Arap, Fars ve Türk edebiyatlarıalanlarında derin bir birikime sahip olan Bilmen, dinî ilimler ile ilgili eserlerinde de bu birikiminideğerlendirmiş ve dinî konuları açıklarken zaman zaman Arap, Fars ve Türk edebiyatlarındanbazı alıntılara yer vermiştir. Dinî ilimlere dair olan eserleri arasında edebî birikimini en çokyansıttığı kitaplarından biri "Kur'ân-ı Kerîm'den Dersler ve Öğütler"dir. Çalışmamızda ÖmerNasuhî Bilmen'in bu eserinde dinî konuları açıklarken Fars edebiyatından yaptığı alıntılar elealınmıştır. Bu alıntıların Farsça metinleri ve Türkçe çevirileri verilmiş ve bunların kaynaklarıönemli ölçüde tespit edilerek belirtilmiştir

Quotations from Persian Literature Utilized in the Work Named “Kur’ān-ı Kerīm’den Dersler ve Ogutler” of Umar Nasuhī Bilmen and Their Sources

Quotations from Persian Literature Utilized in the Work Named “Kur’ān-ı Kerīm’denDersler ve Ogutler” of Umar Nasuhī Bilmen and Their SourcesAlthough Umar Nasuhī Bilmen was distinguished as a scholar of religious sciences, he is atthe same time the author of several literary works. He has a broad repertoire in the fields ofArabic, Persian and Turkish literatures and thus he benefited from this broad knowledge in hisreligious writings. In this regard, some quotations from Arabic, Persian and Turkish literaturesoccasionally appear in his works while explaining religious matters. Among his works concerningreligious sciences, “Kur’ān-ı Kerīm’den Dersler ve Ogutler” (Lessons and Advices from the HolyQur’ān) is one of his books in which he reflected his literary repertoire to the utmost degree. In ourstudy, we have dealt with the quotations from Persian literature that he utilized while explainingthe religious themes. The Persian texts of these quotations and their translations were given. Inthis study we stated sources of these quotations detected to a great extent
PDF

___

  • Ali Emîrî, Tezkire-i Şuarâ-i Âmid I-III, İstanbul 1328.
  • Bâkî, Bâkî Dîvânı Tenkitli Basım (haz. Sabahattin Küçük), Ankara 2011.
  • Başaran, Orhan, “Ömer Nasuhî Bilmen’in Hikmet Gonceleri Adlı Eserinde Fars Edebiyatından Yapılan Alıntılar ve Kaynakları”, İLTED (İlâhiyât Tetkikleri Dergisi), sayı: 44 (Erzurum 2015/2), s. 115-146.
  • Baykal, Bekir Sıdkı, “Fatih Sultan Mehmed’in Muhiti ve Şahsiyeti Üzerinde Bir Deneme”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 14/3-4 (Ankara 1956), s. 69-82.
  • Bilmen, Ahmet Selim, Ömer Nasuhi Bilmen Hayatı-Eserleri-Anılar, İstanbul 1975.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Beşyüz Hadis-i Şerif Hikmet Goncaları (sad. Bilal Aksoy), Semerkand, İstanbul 2013.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Büyük Tefsir Tarihi I-II, İstanbul 1974.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Hikmet Gonceleri 500 Hadisi Şerif Tercümesi ve İzahı, Bilmen Yayınevi, İstanbul 1963.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Kur’anı Kerim’in Türkçe Meali Âlisi ve Tefsiri I-VIII, Haşim Ofset, İstanbul, ts.-1966.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Kur’an-ı Kerîmden Dersler ve Öğütler, Burhaneddin Erenler Matbaası, İstanbul 1947-1950.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Kur’an-ı Kerîmden Dersler ve Öğütler, Bilmen Yayınevi, İstanbul 1964.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Kuran Nasihatleri (sad. Reyhan Sarıkaya), Timaş Yayınları, İstanbul 2007.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, “Mahâsin-i Edeb”, Beyânü’l-hak, C. IV, Sa. 96, s. 1800-1801.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Muvazzah İlm-i Kelâm Dersleri, Evkâf-ı İslâmiyye Matbaası, İstanbul 1339.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Muvazzah İlmi Kelâm, Ergin Kitabevi Yayınları, İstanbul 1955.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, Nasâyih-i Kur’âniyye, Ahmed Kâmil ve Şerîki Matbaası, İstanbul 1347/1928.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, “Nasâyih-i Kur’âniyye”, Sebîlürreşâd, XXIII/596 (6 Ramazan 1342), s. 371-376.
  • Bilmen, Ömer Nasuhî, “Vaaz ve Vâizler”, Sebîlürreşâd, XXIII/589 (15 Receb 1342), s. 265-267.
  • Değirmençay, Veyis, Farsça Şiir Söyleyen Osmanlı Şairleri, Erzurum 2013.
  • Dorc 4 (nşr. Mihr Erkâm-ı Râyâne), Tahran 1390 hş.
  • Dursun Bey, Târîh-i Ebu’l-Feth (nşr. Mehmed Ârif), İstanbul 1330.
  • Elmalı, Hüseyin, “Şiirleriyle Ömer Nasûhî Bilmen”, Diyanet İlmi Dergi, c. XXXIV, sayı: 2 (Nisan-Haziran 1998), s. 73-98.
  • Gönel, Hüseyin, “Mostarlı Hasan Ziyâ’î’nin “Gıdâ-yı Şomâ” Adlı Şerhi”, Turkish Studies, 8/9 (Ankara Summer 2013), s. 1467-1516.
  • Hâfız-ı Şîrâzî, Dîvân-ı Hâce Hâfız-ı Şîrâzî (nşr. Ebu’l-Kâsım İncû-yi Şîrâzî), Tahran 1367 hş.
  • İdrîs-i Bitlisî, Heşt Behişt VII. Ketibe (haz. Muhammed İbrahim Yıldırım), Ankara 2013.
  • Keleş, Reyhan, “Ömer Nasuhî Bilmen’in Kur’ân-ı Kerîm’den Dersler ve Öğütler Adlı Eserinde Geçen Türkçe Şiirler ve Kaynakları”, EKEV Akademi Dergisi, Yıl: 20, Sayı: 65 (Kış 2016), s. 451-468.
  • Kemikli, Bilal,“Ömer Nasûhî Bilmen’in Beyânü’l-Hak’taki Şiirleri”, Dinî Araştırmalar, c. II, sayı: 4 (Mayıs-Ağustos 1999), s. 47-58.
  • Mansûr Fâzıl, “Şerh-i Hâl-i Âsif ”, http://andishe.ir/page.php?31
  • Mevlânâ, Celâleddîn Muhammed, Külliyyât-ı Şems-i Tebrîzî I-II (nşr. Bedîüzzamân Fürûzânfer), Tahran 1384 hş.
  • Mevlânâ, Celâleddîn Muhammed, Mesnevî-i Ma‘nevî I-VI (haz. Adnan Karaismailoğlu, Derya Örs), Akçağ Yayınları, Ankara 2007.
  • Mevlânâ, Celâleddîn Muhammed, Mesnevî I-VI (haz. Adnan Karaismailoğlu), Akçağ Yayınları, Ankara 2007.
  • Miftâh, İlhâme – Velî, Vehhâb, Nigâhî be Revend-i Nüfûz ve Gusteriş-i Zebân ve Edeb-i Fârsî der Türkiye, Tahran 1374 hş.
  • Nâbî, Dîvân-ı Nâbî, İstanbul 1292.
  • Revnakoğlu, Cemâleddîn Server, “Erzurum’un Büyük Kıymetlerinden: Yeni Diyânet Reisimiz”, Tarih Yolunda Erzurum, yıl: 2, sayı: 7-8 (Ocak 1961), s. 8-9, 27.
  • Riyâhî, Muhammed Emîn, Osmanlı Topraklarında Fars Dili ve Edebiyatı (trc. Mehmet Kanar), İstanbul 1995.
  • Sa‘dî-i Şîrâzî, Muslih b. Abdillâh, Külliyyât-ı Sa‘dî (nşr. Nizâmüddîn Nûrî Kûtnâî), İntişârât-ı Kitâb-ı Âbân, Tahran 1386 hş.
  • Sâib-i Tebrîzî, Dîvân I-VI (nşr. Muhammed-i Kahraman), Tahran 1367 hş.
  • Tâhirülmevlevî, Şerh-i Mesnevî I-XIV, İstanbul ts.
  • Tayyârzâde Ahmed Atâ, Târîh-i Atâ I-V, İstanbul 1291.
  • Vakkasoğlu, Vehbi, Osmanlıdan Cumhuriyete İslâm Alimleri, İstanbul 1987.
  • Vatvât, Reşîdüddîn, Matlûbü külli tâlib min kelâmi Alî b. Ebî Tâlib (haz. Mahmûd-i Âbidî, nşr. http://noorfatemah.org).
  • Vincenz von Rosenzweig, Auswahl aus den Diwanen des Grössten Mystischen Dichters Persiens Mewlana Dschelaleddin Rumi, Wien 1838.
  • Yaran, Rahmi, “Bilmen, Ömer Nasuhi”, DİA, İstanbul 1992, VI, 162-163.
  • Yavuz, Hulûsi, Siyaset ve Kültür Tarihi Açısından Osmanlı Devleti ve İslâm, İstanbul 1991.
İlahiyat Tetkikleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 2458-7508
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1975
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Mehmet Âkif Ersoy’da Düşünce-Eylem İlişkisi

Tuncay İMAMOĞLU

‘Kalbinize Bir Sorun Hayat Vermek İster mi?’ Kadavradan Organ Nakli ile İlgili Tutumlar, Tıp ve Toplum (İnternet Gazete Haberleri Üzerinden Bir İnceleme)

Mustafa MACİT, Fatih ÖZTAŞ

İlhanlıların Sosyo-Politik İlişkilerinde Dinî-Mezhebî Kabullerin Rolü

Hanifi ŞAHİN

Göğün Kraliçesi İsis’in Geri Dönüşü: Hristiyanlıkta Meryem Ana Tapınması

Kürşat Haldun AKALIN

Ortaokul Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Tekniklerini Kullanma Düzeyleri ve Karşılaştıkları Sorunlar

M Fatih GENÇ, Mehmet YILDIZ

Ömer Nasuhî Bilmen’in “Kur’ân-ı Kerîm’den Dersler ve Öğütler” Adlı Eserinde Fars Edebiyatından Yapılan Alıntılar ve Kaynakları

Orhan BAŞARAN