ÖZETİster kutsal olsun, ister profan, maksadın daha sağlıklı ve etkiliolarak ifade edilme arzusu, sözü çeşitli sanatlarla irâd etme zaruretini dogurmuştur. İnsanlara kendi mesajını aynı hassasiyetle ileten Allah da insanların kullandıkları söz söyleme biçimiyle onlara hitap etmiştir. İşte mezkur sanatlardan birisi de mecâz’dır. Bu çalışma söz konusu sanatın İslâm kültür mirasının önemli bir alanını oluşturan filolojik çalısmalardan Ebû Ubeyde’nin Mecâzu’l-Kur’ân isimli çalısmasını, Yahudî kültür mirasındaki benzeri bir çalışma ile, Saadya Gaon’un tefsirleriyle mukayeseli bir incelemeyi konu edinmektedir.Anahtar Kelimeler: Kur’ân, Mecâz, Dolaylı, Tefsir, Ma‘mer b.el-Musennâ, Saadya Gaon.ABSTRACTBe sacred or profan, the desire of explain of the intent betterlyand effectly had necessiated to statetment of words with different arts. As so, Allah who had send his message to the people with same ways had used the language of human beings. This study includes a work of Abû ‘Ubayda named Majâz al-Qur’ân which established importent work of inheritance of Islamic culture regardly with Saadya Gaon’s exegesis of the inheritance of Jewish culture.Key Words: Majâz, Qur’ân, Periphrastic, Exegesis, Ma‘mar b.al-Muthannâ, Saadya Gaon.