HADİSLERE GÖRE GÜNAHLARIN BAĞIŞLANMA YOLLARI I

İnsan, günah işleyebilme potansiyeli ve işlediği günahların uhrevî cezasından kurtulabilme arzusu içerisinde yaratılmıştır. İşlenen günahlardan arınmanın mümkün oluşu, fert ve toplumların psiko-sosyal huzurunu sağlamada çok büyük bir role sahiptir. Bu sebeple Sünnetin muhtevasından biri de “Günahların uhrevî cezasından kurtulma” konusu olmuştur. Hz. Peygamber her konuda olduğu gibi bu konuda da Kur’ân’ı pekiştirici ve açıklayıcı mahiyette olmak üzere detaylı açıklamalarda bulunmuştur. Bu husustaki hadisler, Allah’ın insanlara ne kadar engin merhamet sahibi olduğunu ispat etmektedir. Bu makalede, Hz. Peygamber’in günahların affedilme yolları hakkındaki hadisleri şarihlerin yorumlarıyla birlikte sunularak, Allah ve Hz. Peygamber’e karşı sevginin artmasına ve bu hadislerin yaygın ve doğru bir şekilde bilinmelerine katkıda bulunmaya çalışılmıştır.

___

  • Aliyyü’l-Karî, Şerhu Kitâbi’l-Fıkhi’l-Ekber, Dâru’l-Kütübi’l-Ġlmiyye, Beyrut, 1984.
  • Mirkatü’l-Mefâtîh Şerhu Mişkâti’l-Mefâtîh, el-Mektebetü’l-Ġslâmiyye, Ġstanbul, ts.
  • Âlûsî, Ebu’l-Fadl ġihâbuddîn Mahmûd, Rûhu’l-Meânî Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm ve’sSeb’u’l-Mesânî, Dâru Ġhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
  • Aynî, Bedrüddîn Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed, Umdetü’l-Karî Şerhu Sahîhi’lBuhârî, Dâru Ġhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
  • Babanzade, Ahmed Naim- Miras, Kâmil, Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarîh Tercemesi ve Şerhi, Ankara, 1983.
  • Beydâvî, Ebû Saîd Abdullah b. Ömer b. Muhammed, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’tTe’vîl, Derseâdet, Ġstanbul, ts.
  • Davudoğlu, Ahmed, Sahih-i Müslim Tercemesi ve Şerhi, Ġstanbul, 1977.
  • Dihlevî, ġâh Veliyyullah Ahmed b. Abdirrahîm, Hüccetüllahi’l-Bâliğa, Beyrut, 1986.
  • Ebu’s-Suûd, Muhammed b. Muhammed, İrşâdu’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-Kur’âni’lKerîm, Dâru Ġhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, ts.
  • Fîrûzâbâdî, Mecdüddîn Muhammed b. Yakûb, Kâmûsu’l-Muhît, Beyrut, 1998.
  • Gazzâlî, Ebû Hâmid, İhyâu Ulûmiddîn, trc., Ahmed Serdaroğlu, Ġstanbul, 1974.
  • Ġbn ÂĢûr, Muhammed Tâhir, Tefsîru’t-Tahrîr ve’t-Tenvîr, Dâru Sehnûn, Tunus, 1997.
  • Ġbn Ebi’l-Ġzz, Şerhu’l-Akîdeti’t-Tahâviyye, el-Mektebü’l-Ġslâmî, Beyrut, 1988.
  • Ġbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî, Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Dâru Ġhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, 1982.
  • Ġbn Kayyimi’l-Cevziyye, Muhammed b. Ebî Bekr, Medâricü’s-Sâlikîn, Beyrut, 1973.
  • Ġbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Çağrı Yay, Ġstanbul, 1986.
  • Ġbn Manzûr, Cemalüddîn Muhammed b. Mükerrem, Lisânu’l-Arab, thk. Ali ġîrî, Dâru Ġhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut, 1988.
  • Ġbn Teymiyye, Takıyyuddîn, Mecmûu Fetâvâ, Dâru Âlemi’l-Kütüb, Riyâd, 1991.
  • Ġbnu’l-Vezîr, Muhammed b. Ġbrahim, el-Avâsım ve’l-Kavâsım fi’z-Zeb an Sünneti Ebi’l-Kasım, thk., ġuayb el-Arnaûd, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut, 1996.
  • KeĢmîrî, Enver, Feyzü’l-Bârî alâ Sahîhi’l-Buhârî, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, ts. Konevî, Ġsmail, Hâşiyetü’l-Konevî alâ Tefsîri’l-Beydâvî, Ġstanbul, ts.
  • Kurtubî, Muhammed b. Ahmed, el-Câmi li Ahkâmi’l-Kur’ân, Beyrut, 1985.
  • Mübârekfûrî, Muhammed Abdurrahman b. Abdirrahîm, Tuhfetü’l-Ahvezî bi Şerhi Câmii’t-Tirmizî, Dâru’l-Kütübi’l-Ġlmiyye, Beyrut, ts.
  • Münâvî, Abdurraûf, Feyzü’l-Kadîr Şerhu’l-Câmii’s-Sağîr, b.y.y., 2003.
  • Nesefî, Ebu’l-Berekât, Tefsîru’n-Nesefî, Kahraman Yay., Ġstanbul, 1984.
  • Nevevî, Muhyiddîn, el-Minhâc, Dâru’l-Kütübi’l-Ġlmiyye, Beyrut, ts.
  • Râzî, Fahruddîn, et-Tefsîrü’l-Kebîr, Dâru’l-Kütübi’l-Ġlmiyye, Tahran, ts.
  • Suyûtî, Celâlüddîn Abdurrahman b. Ebî Bekr-Mahallî, Celâlüddîn Muhammed b. Ahmed, Tefsîrü’l-Kur’âni’l-Azîm, Çağrı Yay., Ġstanbul, ts.
  • Sübkî, Mahmûd Muhammed Hattâb, el-Menhelü’l-Azbu’l-Mevrûd Şerhu Süneni Ebî Davûd, thk., Emin Mahmud Muhammed Hattab, el-Mektebetü’l-Ġslâmiyye, Riyâd, 1974.
  • Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vîl-i Âyi’l-Kur’ân, Beyrut, 1988.