Muhammed el-Malikî’nin Bid’at Anlayışı

Bu makalede Hicazlı bir âlim Muhammed el-Mâlikî’nin bid’at anlayışını anlatmaya çalıştık. Özellikle konu üzerinde çalışılırken sahabe devri başta olmak üzere günümüze kadar gelmiş geçmiş bazı âlimlerin de görüşlerine de yer verilmiştir. Konuya başlamadan önce bid’at kelimesinin sözlük ve ıstılah anlamı ile ilgili örnekler vermeye çalıştık. Mâlikî meselenin daha da anlaşılır olması bakımından müteahhirûn dönemi âlimlerinin bid’at ile ilgili bazı fikirlerini de eserlerinde açıkça zikretmiştir. Biz de onların bu fikirlerinden istifade ederek konuya açıklık getirmeye çalıştık.

The Bid’ah Views Of Muhammed Mâlikî

We have tried to explain the views of Muhammad al-Maliki about bid'ah (inovation) in this article. Especially during the work on the issue, we have narrated the thoughts and wievs of the sahabah and ulama. Before starting to the issue, we tried to give a few examples of the word meaning and the concept of the bid'ah in İslam. He also made mention some of the thoughts of them in relation of the bid'at in order that the latter can be more understandable in his works. Under cover of the thoughts of them we tried to have clarification of certain matters about this issue.

___

  • 1Abdüllatif b. Abdülaziz b. Emînuddin el-Hanefî, Mebârik el-Ezhêr şerh Meşârik el-Envâr, I-III, thk. Ebu Muhammed Eşref b. Abdülmaksud b. Abdülkerim, Dâru’l-ceyl, Beyrut, 1992.
  • Ahmet b. Abdulhalim b. Abdüsselam b. Teymiyye, İktiza el-Sıraât el-Müstakîm li muhâlefet Ashâb el-Cahîm, I-II, Maktaba el-Rüşd, t, Nasır b. Abdulkerim el-Akl, Riyad.
  • Ahmet b. Ali b. El-Müsennâ et-Teymî el-Mevsîlî, Müsnet Ebu Ye’la el-Mevsilî, I-XVI thk.Hüseyin Selim Eset, Dâru’s-Sakâfa el-Arabiyye, Beyrut, 1992,
  • Bedrettin Ebu Muhammed Mahmut b. Ahmet el-Aynî, Umdetu’l-Kâri Şerh Sahîh el-Buhârî, I-XII, Dâru’l-Fiker
  • Cemalettin es-Suyutî, Hüsnü el-Maksad fî ameli el-mevlid. 2005
  • Ebu Abdullah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, Süneni İbn Mâce, I-II, thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî, , Dâr’u ihyau’l-Kutub el-Arabî, Beyrut, trs
  • Ebu Abdurrahmân el-Halîl b. Ahmet el-Ferâhîdî, Kitâbu’l-Ayn, I-IV, thk. Abdülhamit Hendâvî, Dâru’l-Kutub el-İlmiye, Beyrut, 2003
  • Ebu Muhammed İzzettin Abdülaziz b. Abdüselam es-Selmâ, Kavâid el-Ahkâm fî Mesâlihi’l-anâm, I-III, thk, Taha Abdürrauf S’ad
  • Ebu Süleyman Ahmet b. Muhammed el-Hattâbî el-Bustî, Me'âlimu’s-Sünen, I-IV, Matba'a el-İlmiyye, thk Muhammed Râgib el-Tabbâh, Halep, 1934
  • Ebu Zekeriya Muhittin b. Şeref en-Nevevî, Tehzîb el-Esmâ ve el-Lügat, I-IV, Dâru'l-Kutub el-İlmiyye, Beyrut
  • Ebu Zekeriya Muhittin Yahya b. Şeref en-Nevevî, el-Minhâc Şerh Sahîh Müslim el-Haccâc, I-XVIII, el-Matba el Mısriye, 1929
  • Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Şehabettin İbn Recep el-Hanbelî, Câmiu’l-Ulûm ve’l-Hikem, thk. Mâhir Yasin el-Fahl, Dâr ibn Kesir, Beyrut, 2008
  • Ebu Zekeriya Muhittin b. Şeref en-Nevevî, Tehzîb el-Esmâ ve el-Lügat, I-IV, Dâru'l-Kutub el-İlmiyye, Beyrut
  • Ebu Bekir Ahmet b. Hüseyin b. Ali El-Beyhakî, Alettin Ali b. el-Mardînî et-Türkmênî, es-Sünen el-Kübrâ ve fî Zeylihi el-Cevher en-Nakî, I-X, Meclisu Dâiretu’l-Meârif en-Nizâmiye, Haydarâbâd, 1925
  • Mecuddin el-Mübârek b. Muhammed el-Cezerî b. Esîr, Câmiu’l-Usûl fî Ehâdîs el-Resûl, I-XII, thk, Şuayip el-Arnavut, Maktaba dâr el-Beyân, 1969
  • Ebu Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmet b. Hibbân b. Muaz b. Mabed el-Teymîmî Ed-Dârimî el-Bustî, el-İhsân fî Takrîb Sahîh b. Hibbân, I-XVIII, thk. Şuayip el-Arnavut, Müesseset’ü-Rissâle, Beyrut, 1993.
  • İbn Hacer el-Askalânî, Fethu’l-Bârî bi Şerh Sahîh el-İmâm Ebu Abdullah Muhammed b. İsmaiş el-Buhârî, I-XIII, thk. Heyet. el-Maktabatu’s-Selefiyye, Riyad, 1960
  • İbn Hacer el-Askalânî, Fethu’l-Bâri bi Şerh Sahîh el-Buharî, I-XIII, thk. Abdülkadir Şeybe el-hamd, Riyad, 2001.
  • İbn Recep el-HanbelÎ, Câm'i el-U'lûm ve el-Hikem
  • İmam el-Hafız Ebi Ömer Yusuf b. Abdullah b. Muhammed b. Abdulberr el-Namre el-Endülüsî, el-İstizkar Şerh Muvatta li İbnu’l-Berr, I-XXX, Dâr-el-V'ai, thk. Abdul M'ut'i Emin Kal'acî, Kahire, 1993
  • İmam Zerkeşî, el-Bahru‘l-Muhît, I-VI, Dârus-Safve, thk. Ömer Süleyman el-Aşkar, Kuveyt, 1992
  • Kasım b. Kutlubûga el-Hanefî, Hulâsatu’l-Efkâr Şerh Muhtasar el-Menâr, thk. Senaullah Zahidî, Dâr b. Hazm, Beyrut, 2003
  • Mecdettin Muhammed b. Yakub el-Feyrûzâbâdî, el-Kâmûsu’l-Muhît, Muhammed Nuaym el-Ersûkî, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut-2005
  • Muhammed el-Mâlikî, Mencehu’n-Nusûs fî fehmi’n-Nusûs bayne en-Nazariye ve et-Tatbîk, el-Maktabatu’l-Asriyye,Beyrut. 2008
  • Muhammed b. Abdullah et-tebrizî, Mirkâtu’l-mefâtîh şerhu Mişkât el-Mesâbîh, I-XII thk. Cemal Aytânî, Dâru'l-Kutub el-İlmiyye, Beyrut, 2001
  • Muhittin Yahya b. Şeref b. Merâ b. Hasan b. Hüseyin b. Hazım en-Nevevî, el-Minhâc Şerh Sahîh Müslim b. Haccâc, I-XVIII, el-Maktamatu’l-Mısriye, Mısır, 1929
  • Râgip el-Esfahânî, Müfredâtu Elfâzi’l-Kur’ân, thk. Safvân Adnân Davudî, Dâru’l-Kalem, Dimaşk, 2009
  • Şehabettin Ahmet b. Muhammed b. Ali b. Hacer el-Heytemî, el-Fethu’l-Mubîn bi şerh el-Erba'în, thk. Komisyon, Dâru’l-Minhâc, Beyrut, 2008
  • Şehabettin b. Ahmet b Muhammed el-Kastalânî, İrşâd el-Sârî şerh Sahîh el-Buhârî, I-X, Mısır, 1905
  • Şehabettin Ebu Şâme Abdurrahman b. İsmail b. İbrahim el-Makdisî, el-Bâ'is a'le inkâr el-Bid'a'i ve el-Hevâdis, thk. Muhammed Muhibbiddin Ebu Zeyd, Dâr Muhammed el-İslâm, Kahire, 2007